Şu ýyl şan­ly 30 ýyl­ly­gy giň­den bel­le­ni­len Türk­me­nis­ta­nyň he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­ly­gy dö­re­di­ji­lik we ösüş ýo­lu­ny saý­lap alan ber­ka­rar Wa­ta­ny­my­zyň dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan kuw­wat­ly döw­le­te öw­rül­me­gi­niň bin­ýa­dy­ny goý­dy. Öň­den­gö­rü­ji­lik­li stra­te­gi­ýa, giň ge­rim­li hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­ga yg­rar­ly­lyk hem-de yzy­gi­der­li ama­la aşy­ryl­ýan öz­gert­me­ler je­mi içer­ki önü­miň ösüş dep­gi­ni­niň, se­na­gat önüm­le­ri­ni ön­dür­me­giň we da­şa­ry söw­da do­la­ny­şy­gy­nyň möç­be­ri­niň ýo­ka­ry de­re­je­si­ni üp­jün et­me­giň mö­hüm şer­ti­ne öw­rül­di.
Söw­da we te­le­ke­çi­lik ul­ga­my­ny ös­dür­mek hal­ky­my­zyň dur­muş aba­dan­çy­ly­gy­nyň de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­ga, Di­ýa­ry­my­zyň azyk bol­çu­ly­gy­ny pug­ta­lan­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len yk­dy­sa­dy sy­ýa­sa­tyň esa­sy ugur­la­ry­nyň bi­ri­dir. Bu ul­gam­da­ky öz­gert­me­ler ýur­du­myz­da ama­la aşy­ryl­ýan giň ge­rim­li dur­muş-yk­dy­sa­dy mak­sat­na­ma­la­ryň, ba­zar gat­na­şyk­la­ry­nyň ýo­ka­ry ne­ti­je­le­re bes­len­ýän­di­gi­ni aý­dyň gör­kez­ýär. Söw­da ul­ga­my mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­tiň mö­hüm bö­le­gi bol­mak bi­len, býu­je­te gel­ýän sal­gyt­la­ryň düýp­li art­ma­gy­ny üp­jün edip, döw­le­tiň ma­li­ýe taý­dan dur­nuk­ly ös­me­gi­ne ýar­dam ber­ýär. Bu ugur ki­çi te­le­ke­çi­lik­de kär­ha­na­la­ryň muk­da­ry bo­ýun­ça hem, zäh­met çek­ýän adam­la­ryň sa­ny ba­bat­da hem öň­dä­ki or­ny eýe­le­ýär. Şu ýy­lyň on bir aýyn­da al­nyp bar­lan iş­le­riň ne­ti­je­le­ri­ne görä, Söw­da we da­şa­ry yk­dy­sa­dy ara­gat­na­şyk­lar mi­nistr­li­gi bo­ýun­ça söw­da do­la­ny­şy­gy­nyň ösüş dep­gi­ni, ge­çen ýy­lyň de­giş­li döw­ri bi­len de­ňeş­di­ri­len­de, 119,3 gö­te­ri­me, ön­dü­ri­len önüm­le­riň ösüş dep­gi­ni 100,4 gö­te­ri­me ba­ra­bar bol­dy. Dok­ma se­na­ga­ty mi­nistr­li­gi bo­ýun­ça önüm ön­dür­mek­de, ge­çen ýy­lyň de­giş­li döw­ri bi­len de­ňeş­di­ri­len­de, 106 gö­te­rim, şol san­da nah ýüp­lü­giň önüm­çi­li­gin­de 113 gö­te­rim, nah ma­ta­la­ryň­ky­da 117,9 gö­te­rim, gön önüm­le­ri­niň­ki­de 117,1 gö­te­rim ösüş dep­gi­ni ga­za­nyl­dy. «Türk­men­ha­ly» döw­let bir­le­şi­gi bo­ýun­ça önüm ön­dür­me­giň me­ýil­na­ma­sy 100 gö­te­rim ýe­ri­ne ýe­ti­ril­di. Döw­let ha­ryt-çig mal bir­ža­sy ta­ra­pyn­dan 275 bir­ža söw­da­sy ge­çi­ri­lip, olar­da 27 müň 29 şert­na­ma ha­sa­ba alyn­dy. Şu ýy­lyň ýan­war – no­ýabr aý­la­ryn­da Söw­da-se­na­gat eda­ra­sy bo­ýun­ça ýe­ri­ne ýe­ti­ri­len iş­le­riň ösüş dep­gi­ni 105,8 gö­te­ri­me ba­ra­bar bol­dy. Bu dö­wür­de 20 ser­gi, 9 mas­la­hat ge­çi­ril­di. Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si bo­ýun­ça oba ho­ja­lyk we azyk önüm­le­ri­ni ön­dür­me­giň ösüş dep­gi­ni
105,5 gö­te­ri­me, se­na­gat önüm­le­ri­ni ön­dür­me­giň ösüş dep­gi­ni 104,7 gö­te­ri­me deň bol­dy.
Di­ýa­ry­myz­da söw­da ul­ga­my­ny mun­dan beý­läk-de kä­mil­leş­dir­me­gi we döw­re­bap­laş­dyr­ma­gy, ýo­ka­ry hil­li, eko­lo­gik taý­dan aras­sa, bäs­deş­li­ge ukyp­ly dok­ma we ha­ly önüm­le­ri­ni, hu­su­sy önüm ön­dü­ri­ji­le­riň dür­li gör­nüş­li ha­ryt­la­ry­ny dün­ýä ba­zar­la­ry­na çy­kar­ma­gy, öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­me­gi ugur edin­ýän giň ge­rim­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Hä­zir­ki dö­wür­de ýo­ka­ry hil­li, eko­lo­giýa taý­dan aras­sa «Ga­la», «Ýe­ňiş», «Go­za», «Wa­da», «Nu­saý», «Be­dew», «Bür­güt», «Ak­pa­myk», «Merw», «Jeý­tun», «Mä­ne» ýa­ly ha­ryt ny­şan­ly dok­ma önüm­le­ri­ne içer­ki we da­şar­ky ba­zar­lar­da uly is­leg bil­di­ril­ýär.
Se­na­gat we oba ho­ja­lyk pu­dak­la­ry­ny ös­dür­mek, da­şyn­dan ge­ti­ril­ýän ha­ryt­la­ryň or­nu­ny tut­ýan eks­port ugur­ly önüm­le­ri ön­dür­mek, yk­dy­sa­dy­ýe­tiň hu­su­sy bö­le­gi­ni, ki­çi we or­ta te­le­ke­çi­li­gi hem­me­ta­rap­la­ýyn gol­da­mak bo­ýun­ça iş­le­riň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi ne­ti­je­sin­de ýur­du­myz­da ön­dü­ril­ýän ha­ryt­la­ryň möç­be­ri we ge­ri­mi düýp­li art­dy. Aş­ga­bat, Ar­ka­dag şä­her­le­rin­de, ýur­du­my­zyň se­bit­le­rin­de gur­lan döw­re­bap söw­da mer­kez­le­ri, dü­kan­lar, ba­zar­lar, jem­gy­ýet­çi­lik iý­mi­ti kär­ha­na­la­ry alyjylara ýo­ka­ry hi­lli hyz­mat­la­ry hö­dür­le­ýär.
Aş­ga­bat­da döw­let söw­da kär­ha­na­la­ry­ny san­ly­laş­dyr­makda me­ýil­na­ma­la­ryň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gin­de Söw­da we da­şa­ry yk­dy­sa­dy ara­gat­na­şyk­lar mi­nistr­li­gi­niň «Komp­ýu­ter teh­no­lo­gi­ýa­la­ry mer­ke­zi» ta­ra­pyn­dan esas­lan­dy­ry­lan «Ag­zy­bir­lik til­si­ma­ty» kär­ha­na­sy­nyň hü­när­men­le­ri «Hengs­heng Li­an­hua Invest­ment Ma­na­ge­ment Co., Ltd.» hem-de «Tong­fang Hong­kong Li­mi­ted» ýa­ly öň­de­ba­ry­jy hy­taý kom­pa­ni­ýa­la­ry bi­len bi­le­lik­de iş­le­ýär­ler. «Ag­zy­bir­lik til­si­ma­ty» ha­ryt ny­şa­ny bi­len ön­dü­ril­ýän en­jam­lar, şol san­da sen­sor ek­ran­ly komp­ýu­ter­ler, çek-prin­ter­ler, ştrih-kod prin­ter­le­ri, ska­ner­ler söw­da­nyň gu­ra­ly­şy­na aw­to­ma­tik ýag­daý­da gö­zeg­çi­lik et­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň Öz­be­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­na ama­la aşy­ran döw­let sa­pa­ry­nyň mak­sat­na­ma­sy­nyň çäk­le­rin­de tükr­men-öz­bek ser­het­ýa­ka söw­da mer­ke­zi­niň açyl­ma­gy hem söw­da we te­le­ke­çi­lik ul­ga­my­nyň ösü­şi­ne uly iter­gi ber­di.

Aý­lar ABA­ÝE­WA,
Hal­ka­ra se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler uni­wer­si­te­ti­niň ta­ly­by.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА