Perunyň demirgazygyndaky Barranka sebitinde 3500 ýyllyk gadymy şäher tapyldy. Peniko diýlip atlandyrylan ilatly ýeriň Ýuwaş ummanynyň kenarynda ýaşaýan halklar bilen And daglarynyň eteklerinde we Amazonka basseýninde ýaşaýan ýerli halklaryň gatnaýan ýolunyň ugrunda ýerleşip, esasy täjirçilik merkezleriniň biri bolandygy çaklanylýar. Paýtagt Limanyň 200 kilometr çemesi demirgazygynda, deňiz derejesinden 600 metr belentlikde ýerleşýän Penikonyň miladydan ozalky 1800-1500 ýyllar aralygynda döredilendigi çaklanylýar. Bu döwür Mesopotamiýadaky, Müsürdäki, Hindistandaky we Hytaýdaky ilkinji uly medeniýetleriň beýgelýän döwrüne gabat gelýär.
Peniko Amerikanyň mälim bolan iň gadymy medeniýeti hasaplanýan Karaldan o diýen uzakda däl. Arheologlar 8 ýyl dowam eden gazuw-agtaryş işleriniň netijesinde şäherde 18 binanyň galyndylaryny ýüze çykardylar. Şeýle hem bu ýerden heýkeljikler, adamlaryň we haýwanlaryň dürli şekilleri, balykgulaklardan ýasalan bezeg şaýlary ýaly zatlar tapyldy.
Gurbanmämmet AMANOW,
Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Magtymguly etrap birleşmesiniň başlygy.