ÝB – Merkezi Aziýa sammiti geçiriler

Ýewropa Geňeşiniň başlygy Antonio Koşta we Ýewropa Komissiýasynyň başlygy Ursula fon der Lýaýen 3-4-nji aprelde Ýewropa Bileleşigi – Merkezi Aziýa sammitine gatnaşmak üçin Özbegistana sapar ederler.
Forum Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň, Täjigistanyň we Türkmenistanyň Liderleriniň gatnaşmagynda Özbegistanyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew başlyklygynda geçiriler. Sammit Ýewropa Bileleşigi üçin ikitaraplaýyn gatnaşyklary çuňlaşdyrmak we Merkezi Aziýa bilen sebitleýin hyzmatdaşlygy giňeltmek baradaky geosyýasy gyzyklanmasyny tassyklamak üçin möhüm pursat bolar. Çalt üýtgeýän dünýä tertibiniň şertlerinde Ýewropa Bileleşigi bilen sebitdäki döwletleriň arasyndaky hyzmatdaşlyk aýratyn strategiki ähmiýete eýe bolýar.
-Biz hyzmatdaşlygy berkitmekde parahatçylygyň we abadançylygyň ýeke-täk ýoluna öwrülýän kyn döwründe ýaşaýarys. Köp polýarly dünýäde has işjeň we maksada okgunly hyzmatdaşlyk etmek zerurdyr. Ilkinji ÝB-Merkezi Aziýa sammiti, halkara hukugynyň umumy ykrar edilen ýörelgelerine laýyklykda, durnuklylyk, howpsuzlyk we durnukly ösüşiň hatyrasyna bilelikde işlemäge ygrarlydygymyzy tassyklar – diýip, Antoniu Koşta belledi.
Sammitiň dowamynda Ýewropa Bileleşigi sebitiň içinde, şeýle-de Ýewropa Bileleşigi bilen ulag geçelgelerini we sanly aragatnaşygy ösdürmek, strategik taýdan möhüm çig mal bilen üpjün edilmegini üpjün etmek, ykdysady hyzmatdaşlygy we howpsuzlygy güýçlendirmek, şeýle hem ekologik taýdan arassa we täsirli energiýa çeşmelerine geçmek ýaly özara gyzyklanma bildirilýän esasy ugurlardaky hyzmatdaşlygy giňeltmek baradaky tagallalaryny tassyklar.
Soňky ýyllarda Ýewropa Bileleşginiň Merkezi Aziýa bilen gatnaşygy ýokary derejede ep-esli işjeňleşdi. Sebit ýolbaşçylarynyň we Ýewropa Bileleşiginiň wekilleriniň duşuşyklary 2022-nji ýylyň oktýabr aýynda we 2023-nji ýylyň iýun aýynda Gyrgyzystanda geçirildi. Mundan başga-da, birnäçe ministrlik derejesindäki geňeşler geçirildi, olaryň iň soňkusy 2023-nji ýylda Lýuksemburgda bolup geçdi we hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak boýunça bilelikdäki ýol kartasynyň kabul edilmegi bilen tamamlandy. Resminama sebitara gepleşikleri giňeltmek boýunça anyk ädimleri, şol sanda sammit geçirmek baradaky borçnamany görkezýär.
Ýatlap geçsek, 4-nji martda Aşgabatda “ÝB – Merkezi Aziýa” sammitine taýýarlyk meselelerine bagyşlanan 20-nji ministrler duşuşygy geçirildi.
2019-njy ýylda kabul edilen Ýewropa Bileleşiginiň Merkezi Aziýa boýunça strategiýasy, sebitiň Ýewropa Bileleşigi üçin barha artýan strategik ähmiýetini görkezýär we soňky ýyllarda döwletara hyzmatdaşlygynyň oňyn üýtgeşmelerine esaslanýar. Strategiýanyň esasy maksady, durnukly, gülläp ösýän we birek-birege bagly ykdysady we syýasy giňişlik hökmünde sebitiň ösüşine goşant goşjak güýçli, döwrebap we inklýuziw hyzmatdaşlygy gurmakdyr. Ikitaraplaýyn gatnaşyklary has-da pugtalandyrmak maksady bilen Ýewropa Bileleşigi ähli Merkezi Aziýa ýurtlary bilen hyzmatdaşlyk şertnamalaryny baglaşdy.