Ýew­ro­pa Par­la­men­ti­niň we­kil­le­ri ta­ra­pyn­dan ka­bul edi­len Ýew­ro­pa­nyň ho­wa ba­ra­da­ky ka­nu­ny 2030-njy ýy­la çen­li ho­wa goý­be­ril­ýän zy­ýan­ly gaz­la­ry 40-55 gö­te­ri­m ara­ly­gyn­da azalt­mak bo­ýun­ça bi­le­le­şi­giň mak­sa­dy­ny tas­syk­lap, ka­nu­ny taý­dan 2050-nji ýy­la çen­li kö­mür­tur­şy ga­zy­nyň zy­ňyn­dy­la­ry­ny no­la çen­li azalt­mak ba­ra­da­ky borç­na­ma­ny öz üs­tü­ne al­ýar. Bu ba­ra­da Ýew­ro­pa Par­la­men­ti­niň be­ýa­na­tyn­da mä­lim edil­ýär.
2030-njy ýy­la çen­li göz öňün­de tu­tu­lan hä­zir­ki mak­sat­na­ma soň­ky 10 ýyl­da ho­wa gur­şa­wy­na goý­be­ril­ýän zy­ýan­ly gaz­la­ry gys­ga wagt­da azalt­mak mak­sa­dy bi­len şu ýy­lyň 14-nji iýu­lyn­da Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň esa­sy düz­gün­leş­di­ri­ji buk­ja­sy­nyň ka­bul edil­me­gi­ne esas dö­red­ýär. Bu­lar, esa­san-da, Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň ug­le­rod ba­za­ry­ny tä­ze­le­mek we bi­le­le­şi­ge gir­me­ýän ýurt­lar üçin ug­le­rod im­por­ty­ny ug­ruk­dyr­mak me­ha­niz­mi­ni gi­riz­mek ba­ra­da­ky tek­lip­le­ri öz içi­ne alar.
– Men örän şat. Men mu­ňa Ýew­ro­pa­nyň ho­wa­nyň dü­zü­min­dä­ki zy­ýan­ly gaz­la­ry no­la çen­li azalt­mak ba­ra­da­ky mak­sat­na­ma­la­ryn­da uly ädim hök­mün­de ga­ra­ýa­ryn. Bu hem ta­ry­hy baş­lan­gyç – di­ýip, şwe­si­ýa­ly so­sia­list de­pu­ta­t Ýut­te Gu­te­land aýt­dy. Ka­nun Ýew­ro­pa de­pu­ta­ty­nyň 442-si ta­ra­pyn­dan gol­da­nyl­dy, 203-si gar­şy, 51-si sak­lan­dy.
– Yla­la­şyk ga­za­nyl­dy. Bi­ziň hem­mä­miz Ýew­ro­pa Par­la­men­ti­niň has öňe git­mä­ge taý­ýar­dy­gy­ny bil­ýä­ris. Ho­wa ba­ra­da­ky bu ka­nun öň­ki ka­nun­la­ra ga­ra­nyň­da, gel­jek­ki 10 ýyl­da iki ýa­rym es­se aras­sa ho­wa­nyň bol­ma­gy­ny mak­sat edin­ýär – di­ýip, Par­la­men­tiň eko­lo­gi­ýa, sag­lyk we azyk howp­suz­ly­gy ko­mi­te­ti­niň baş­ly­gy Pas­kal Kan­fan aýt­dy.
2020-nji ýy­lyň okt­ýabr aýyn­da Ýew­ro­pa Par­la­men­ti 2030-njy ýyl­da­ky ho­wa gör­ke­zi­ji­le­ri­ni tä­ze­le­mek üçin ses be­rip­di. Şol ses ber­li­şik­de on­ýyl­ly­gyň ahy­ry­na çen­li ho­wa goý­be­ril­ýän zy­ýan­ly gaz­la­ryň zy­ňyn­dy­la­ry­nyň 1990-njy ýyl bi­len de­ňeş­di­ri­len­de, 60% azal­dyl­ma­gy ba­ra­da­ky tek­lip (Ýew­ro­pa Ko­mis­si­ýa­sy ta­ra­pyn­dan tek­lip edi­len 55%-iň ýe­ri­ne) ma­kul­la­nyp­dy.
Şeý­le hem hä­zir­ki ka­bul edi­len ka­nun Ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi­niň ýa­ra­maz ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça Ýew­ro­pa­nyň yl­my ge­ňe­şi­niň dö­re­dil­me­gi­ni göz öňün­de tut­ýar. Bu yl­my ge­ňeş sy­ýa­sat­çy­la­ra ho­wa goý­be­ril­ýän kö­mür­tur­şy ga­zy­nyň zy­ňyn­dy­la­ry­ny no­la çen­li azalt­mak mak­sa­dy bi­len Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň sy­ýa­sa­ty­ny ut­gaş­dyr­mak bi­len bag­ly ga­raş­syz yl­my mas­la­hat­la­ry hem be­rer.
Ýew­ro­pa Par­la­men­ti­niň be­ýa­na­ty­na la­ýyk­lyk­da, 2023-nji ýy­lyň 30-njy sent­ýab­ry­na çen­li, soň bol­sa her bäş ýyl­da bir ge­zek Ýew­ro­pa Ko­mis­si­ýa­sy äh­li Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi ýurt­la­ry­nyň köp­çü­lik­le­ýin ösü­şi­ne, şeý­le hem 2050-nji ýy­la çen­li se­bit­de kö­mür­tur­şy ga­zy­nyň zy­ňyn­dy­la­ry­nyň no­la çen­li az bol­ma­gy­na gö­nük­di­ri­len mil­li çä­re­le­riň yzy­gi­der­li­li­gi­ne gö­zeg­çi­lik eder.
Ýew­ro­pa­nyň ho­wa ba­ra­da­ky ka­nu­ny bi­le­le­şi­giň 2050-nji ýy­la çen­li ho­wa­nyň dü­zü­min­dä­ki kö­mür­tur­şy ga­zy­nyň azal­dyl­ma­gy­ny hem-de «Green De­al» (Ýa­şyl yla­la­şyk) stra­te­gi­ýa­sy­nyň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­ni mak­sat edin­ýär.