Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan dün­ýä­de we se­bit­de umu­ma­dam­zat bäh­bit­le­ri­ni gol­da­mak, dur­nuk­ly ösü­şi iler­let­mek, pa­ra­hat­çy­ly­gy we howp­suz­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak ýa­ly baş­lan­gyç­la­ryn­da ze­nan­la­ryň eýe­le­ýän or­nu­ny gi­ňelt­mek ug­run­da ne­ti­je­li ta­gal­la­la­ry bi­len öňe saý­lan­ýar. Ýur­duň par­la­men­tin­de, döw­let eda­ra­la­ryn­da, sy­ýa­sy-dip­lo­ma­tik, yk­dy­sa­dy, jem­gy­ýet­çi­lik-me­de­ni ugur­lar­da ze­nan­la­ryň tut­ýan or­ny we ýo­ka­ry iş­jeň­li­gi döw­le­ti­mi­ziň bu ba­bat­da­ky öň­de­ba­ry­jy­lyk de­re­je­si­ni gör­kez­ýär.
Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Galkynyşy döw­rün­de ýur­du­myz­da dö­re­dil­ýän giň müm­kin­çi­lik­le­riň ne­ti­je­sin­de ze­nan­lar jem­gy­ýe­tiň do­ly hu­kuk­ly ag­za­la­ry hök­mün­de döw­let hä­ki­mi­ýe­ti­niň ka­nun çy­ka­ry­jy, ýe­ri­ne ýe­ti­ri­ji, ka­zy­ýet eda­ra­la­ryn­da we jem­gy­ýet­çi­lik dur­mu­şy­nyň äh­li ul­gam­la­ryn­da giň­den we­kil­çi­lik ed­ýär­ler. Ze­nan­la­ryň yk­dy­sa­dy­ýe­tiň dür­li pu­dak­la­ryn­da­ky iş­jeň­li­gi, jem­gy­ýet­çi­lik dur­mu­şyn­da­ky, ýaş ne­sil­le­ri wa­tan­sö­ýü­ji­lik ru­hun­da ter­bi­ýe­le­mek­dä­ki or­ny ýyl­sa­ýyn ýo­kar­lan­ýar.
«Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gyn­da Türk­me­nis­ta­nyň Hö­kü­me­ti­niň we Gurbanguly Berdimuhamedow adyn­da­ky Ho­wan­dar­ly­ga mä­täç ça­ga­la­ra he­ma­ýat ber­mek bo­ýun­ça ha­ýyr-sa­ha­wat gaz­na­sy­nyň Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy bi­len bi­le­lik­de gu­ra­ma­gyn­da «Hä­zir­ki za­man jem­gy­ýe­tin­de ze­nan­la­ryň or­ny: Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­na ýet­mek ug­run­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­ny ös­dür­mek» at­ly hal­ka­ra mas­la­hat ge­çi­ril­di.
Hä­zir­ki wagt­da ze­nan­la­ryň jem­gy­ýet­de eýe­le­ýän or­nu­nyň bar­ha art­ma­gy dün­ýä­de dur­muş ösü­şi­niň esa­sy me­ýil­le­ri­niň bi­ri bo­lup dur­ýar. Ze­nan­la­ryň döw­let we jem­gy­ýet­çi­lik dur­mu­şy­nyň äh­li ul­gam­la­ryn­da ýol­baş­çy, hü­när­men, te­le­ke­çi we iş­jeň ra­ýat hök­mün­de gat­naş­ma­gy dur­muş-yk­dy­sa­dy ösü­şi hem-de yn­san­per­wer gym­mat­lyk­la­ry pug­ta­lan­dyr­ma­ga ýar­dam ber­ýär.
Ze­nan­lar ýur­du­my­zyň jem­gy­ýet­çi­lik-sy­ýa­sy, dur­muş-yk­dy­sa­dy, me­de­ni dur­mu­şy­na iş­jeň gat­naş­ýar­lar. Hä­zir­ki wagt­da Türk­me­nis­ta­nyň ze­nan­la­ry yk­dy­sa­dy­ýe­tiň äh­li pu­dak­la­ryn­da yh­las­ly zäh­met çek­ýär­ler. Şol bir wag­tyň özün­de, olar mäh­ri­ban ene, we­pa­ly ýan­ýol­daş, maş­ga­la ojak­la­ry­nyň eýe­le­ri­dir. Tä­ze ta­ry­hy döw­rüň dö­re­dil­me­gi­ne iş­jeň gat­naş­ýan ze­nan­la­ryň se­bit we äh­lu­mu­my gün ter­ti­bi­niň mö­hüm me­se­le­le­ri­niň çö­zül­me­gin­de eýe­le­ýän or­ny hem bar­ha art­ýar.
Döw­let ta­ra­pyn­dan ge­lin-gyz­la­ryň my­na­syp ýa­şa­ma­gy, zäh­met çek­me­gi üçin giň müm­kin­çi­lik­ler dö­re­di­lip, ka­nun­çy­lyk esa­syn­da gen­der deň­li­gi üp­jün edil­ýär. Bu ugur­da­ky anyk ta­gal­la­la­ra hal­ka­ra bi­le­le­şigi ta­ra­pyn­dan ýo­ka­ry ba­ha be­ril­ýär.
Gen­der sy­ýa­sa­ty di­ňe bir kons­ti­tu­si­on borç däl-de, eý­sem, ýur­duň äh­li pu­dak­la­ryn­da yk­dy­sa­dy we dur­muş taý­dan ösü­şi­ çalt­lan­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len stra­te­gik gu­ral­lar top­lu­my bo­lup dur­ýar. Bu sy­ýa­sat BMG-niň Dur­nuk­ly Ösüş Mak­sat­la­ry­nyň 5-nji mak­sa­dy («Gen­der deň­li­gi­ni üp­jün et­mek we äh­li ze­nan­la­ryň we gyz­la­ryň hu­kuk­la­ry­ny we müm­kin­çi­lik­le­ri­ni gi­ňelt­mek») bi­len do­ly ut­gaş­ýar.
Ze­nan­la­ryň dur­muş-sy­ýa­sy, yk­dy­sa­dy we me­de­ni dur­muş­da­ky or­nu­ny pug­ta­lan­dyr­mak bo­ýun­ça yzy­gi­der­li mil­li me­ýil­na­ma­lar ka­bul edil­ýär we dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Türk­me­nis­ta­nyň Ze­nan­lar bir­le­şi­gi­niň Mer­ke­zi Ge­ňe­şi döw­let eda­ra­la­ry we hal­ka­ra gu­ra­ma­lar bi­len hyz­mat­daş­lyk­da ze­nan­la­ryň hu­kuk­la­ry­ny gi­ňelt­mek we ola­ryň döw­le­tiň ösü­şi­ne gat­na­şy­gy­ny art­dyr­mak bo­ýun­ça mö­hüm iş­le­ri alyp bar­ýar.
Gen­der deň­li­gi bi­lim we zäh­met gat­na­şyk­la­ryn­da Türk­me­nis­ta­nyň iň öň­de­ba­ry­jy ýurt­la­ry­nyň bi­ri bol­ma­gy­na müm­kin­çi­lik ber­ýär. Eziz Di­ýa­ry­myz­da ene­le­riň we ça­ga­la­ryň sag­ly­gy­ny go­ra­mak bo­ýun­ça döw­let mak­sat­na­ma­la­ry yzy­gi­der­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär, bu bol­sa ze­nan­la­ryň sag­lyk ýag­da­ýy­nyň ýo­kar­lan­ma­gy­na ýar­dam ed­ýär.
Türk­me­nis­ta­nyň gen­der sy­ýa­sa­ty ze­nan­la­ryň hu­kuk­la­ry­ny üp­jün et­mek, ola­ryň jem­gy­ýe­tiň äh­li ugur­la­ry­na deň de­re­je­de gat­naş­ma­gy­ny gol­da­mak ar­ka­ly öz dur­nuk­ly­ly­gy­ny we aba­dan­çy­ly­gy­ny pug­ta­lan­dyr­ýar. Bu bolsa, türk­men jem­gy­ýe­ti­niň ada­lat­ly, açyk we yn­san­per­wer ýö­rel­ge­le­re yg­rar­ly­dy­gy­nyň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr.

Jahangözel MUHAMMEDOWA,
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň iç keselleriniň propedewtikasy kafedrasynyň mugallymy.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА