Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz 5-nji okt­ýabr­da Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň gi­ňiş­le­ýin mej­li­si­ni ge­çir­di, on­da yk­dy­sa­dy­ýe­tiň pu­dak­la­ry­nyň we dur­muş ul­ga­my­nyň şu ýy­lyň do­kuz aýyn­da ýe­ri­ne ýe­ti­ren iş­le­ri­niň jem­le­ri jem­le­nil­di, ýol­baş­çy­la­ry we­zi­pe­le­re bel­le­mek hem-de we­zi­pe­den bo­şat­mak me­se­le­le­ri­ne ga­ral­dy, döw­let mak­sat­na­ma­sy­nyň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­li­şi­niň bar­şy­na ga­ral­dy hem-de ýa­kyn gel­jek üçin we­zi­pe­ler kes­git­le­nil­di.
Mej­lis­de Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň orun­ba­sar­la­ry­nyň, aý­ry-aý­ry mi­nistr­le­riň we we­la­ýat­la­ryň hä­kim­le­ri­niň ha­sa­bat­la­ry diň­le­nil­di, ola­ryň alyp ba­ran iş­le­ri­niň ne­ti­je­le­ri­ne ba­ha be­ril­di. Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň mej­li­si­ne Türk­me­nis­ta­nyň Mej­li­si­niň we­kil­le­ri, we­la­ýat­la­ryň, şä­her­le­riň we et­rap­la­ryň hä­kim­le­ri, ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­niň rek­tor­la­ry, ga­zet­le­riň we žur­nal­la­ryň re­dak­tor­la­ry hem-de beý­le­ki ýol­baş­çy­lar ça­gy­ryl­dy.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz mej­li­siň gün ter­ti­bi­ne ge­çip, ýur­du­my­zyň ýol­baş­çy dü­zü­mi­niň ha­sa­bat­la­ry­ny diň­le­di. Ha­sa­bat döw­rün­de esa­sy ma­li­ýe me­ýil­na­ma­sy­nyň gir­de­ji bö­le­gi 122,3 gö­te­rim, çyk­da­jy­lar bol­sa 91 gö­te­rim ýe­ri­ne ýe­ti­ril­di. Ýan­war-sent­ýabr aý­la­ryn­da Döw­let býu­je­ti­niň çyk­da­jy­la­ry­nyň umu­my möç­be­ri­niň 79,6 gö­te­ri­mi dur­muş ul­ga­my­na gö­nük­di­ril­di. Ýer­li býu­je­tiň gir­de­ji­ler bö­le­gi 9,5 mil­liard ma­nat, çyk­da­jy­lar bö­le­gi bol­sa, 8,7 mil­liard ma­nat möç­be­rin­de ýe­ri­ne ýe­ti­ril­di.
Sta­tis­ti­ka ba­ra­da­ky döw­let ko­mi­te­ti­niň mag­lu­mat­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, ha­sa­bat döw­rün­de pu­dak­la­ryň kö­pü­sin­de ön­dü­ril­ýän önüm­le­riň möç­ber­le­ri yzy­gi­der­li art­ýar.
2016-njy ýy­lyň de­giş­li döw­ri bi­len de­ňeş­di­ri­len­de, şu ýy­lyň 9 aýyn­da te­bi­gy ga­zyň çy­ka­ry­ly­şy­nyň ar­tyş dep­gi­ni 7,8 gö­te­ri­me ba­ra­bar bol­dy. Bu gör­ke­zi­ji de­mir önüm­le­ri­niň ön­dü­ri­li­şin­de 5,1 gö­te­ri­me, elekt­rik ener­gi­ýa­sy­nyň ön­dü­ri­li­şin­de 4,8 gö­te­ri­me, nah ma­ta­la­ryň ön­dü­ri­li­şin­de 10,2 gö­te­ri­me, eý­le­nen de­ri ba­bat­da 6,3 gö­te­ri­me, ti­kin we ör­me önüm­le­ri­niň ön­dü­ri­li­şin­de 9,4 gö­te­ri­me deň bol­dy. Se­men­tiň ön­dü­ri­li­şi 2 mil­li­on 734,2 müň ton­na ýe­tip, ge­çen ýy­lyň 9 aýy­nyň de­re­je­sin­de bol­dy. Şo­nuň ýa­ly-da, azyk se­na­ga­ty­nyň mö­hüm pu­dak­la­ry bo­ýun­ça dur­nuk­ly ösüş ga­za­nyl­ýar. Ulag­la­ryň äh­li gör­nüş­le­ri­niň ýük do­la­ny­şy­gy 12 gö­te­rim, şol san­da aw­to­mo­bil ula­gy bo­ýun­ça 4,6 gö­te­rim, de­mir ýol ulag­la­ry bo­ýun­ça 2,6 gö­te­rim ösüş gazanyldy. 9 aý­da je­mi ýo­lag­çy do­la­ny­şy­gy 3,9 gö­te­rim, şol san­da aw­to­mo­bil ula­gy 3,5 gö­te­rim, ho­wa ula­gy 10,7 gö­te­rim art­dy. Ara­gat­na­şyk ul­ga­myn­da ila­ta edil­ýän hyz­mat­lar üçin gir­de­ji­le­riň möç­ber­le­ri ýo­kar­lan­dy.
Eks­port gör­ke­zi­ji­ler bo­ýun­ça hem ha­bar be­ril­di. Şu ýy­lyň ýan­war-aw­gust aý­la­ryn­da eks­por­tuň möç­be­ri 2016-njy ýy­lyň de­giş­li döw­rü­ne gö­rä 7,9 gö­te­rim kö­pel­di.
Şeý­le hem ha­sa­bat döw­rün­de ma­li­ýe­leş­dir­me­giň äh­li çeş­me­le­ri­niň ha­sa­by­na mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi ös­dür­mä­ge gö­nük­di­ri­len ma­ýa go­ýum­la­ry­nyň möç­be­ri 39,4 mil­liard ma­nat bo­lup, onuň 48 gö­te­ri­mi önüm­çi­lik, 52 gö­te­ri­mi bol­sa, dur­muş we me­de­ni mak­sat­ly bi­na­la­ryň gur­lu­şy­gy­na gö­nük­di­ril­di. “Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň oba­la­ryň, şä­her­çe­le­riň, et­rap­da­ky şä­her­le­riň we et­rap mer­kez­le­ri­niň ila­ty­nyň dur­muş ýa­şa­ýyş şert­le­ri­ni öz­gert­mek bo­ýun­ça 2020-nji ýy­la çen­li dö­wür üçin re­je­le­nen gör­nüş­dä­ki Mil­li mak­sat­na­ma­sy­nyň” çäk­le­rin­de, 1 mil­liard 410,1 mil­li­on ma­nat­lyk ma­ýa go­ýum se­riş­de­le­ri öz­leş­di­ril­di.
Ýur­du­my­zyň Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si bo­ýun­ça 9 aýyň do­wa­myn­da ba­ha­sy 639,3 mil­li­on ma­na­da ba­ra­bar se­na­gat önüm­le­ri ön­dü­ril­di we ola­ryň möç­ber­le­ri 36,3 gö­te­rim art­dy. Oba ho­ja­lyk we azyk önüm­le­ri­niň ön­dü­ri­li­şi 953,9 mil­li­on ma­nat art­dy we ol 42,6 gö­te­rim ýo­kar­lan­dy. Ýe­ri­ne ýe­ti­ri­len gur­lu­şyk-gur­na­ma iş­le­ri­niň möç­be­ri 4 mil­liard 640,1 mil­li­on ma­na­da ba­ra­bar bol­dy. Söw­da do­la­ny­şy­gy­nyň muk­da­ry 8 mil­liard 708,9 mil­li­on ma­na­da deň bo­lup, ol 7,5 gö­te­rim ýo­kar­lan­dy. Hyz­mat­lar ul­ga­myn­da 748 mil­li­on ma­nat­lyk iş ýe­ri­ne ýe­ti­ril­di we onuň ösü­şi 12,8 gö­te­rim de­re­je­sin­de bol­dy.
Hä­zir­ki wagt­da we­la­ýat­lar­da möw­süm­le­ýin oba ho­ja­lyk iş­le­ri do­wam ed­ýär. Tu­tuş ýur­du­myz bo­ýun­ça 607 müň gek­tar­dan gow­rak meý­da­na güýz­lük bug­daý ekil­di, 751 müň ton­na go­laý pag­ta ha­sy­ly ýyg­nal­dy.
Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň mej­li­sin­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz çy­kyş edip, ýur­du­my­zyň 9 aýyň do­wa­myn­da dur­muş-yk­dy­sa­dy ösü­şi­niň jem­le­ri­ne top­lum­la­ýyn ba­ha be­ril­di.
Şu döw­rüň do­wa­myn­da biz umu­my ba­ha­sy 4 mil­liard ame­ri­kan dol­la­ry­na go­laý bo­lan je­mi 216 sa­ny iri des­ga­ny işe gi­riz­dik. Şeý­le hem, 1,5 mil­li­on ine­dör­dül metr bo­lan ýa­şa­ýyş jaý­la­ry­ny, şol san­da ýo­ka­ry amat­lyk­la­ry bo­lan öý­le­ri, myh­man­ha­na­la­ry we dynç alyş top­lum­la­ry­ny ulan­ma­ga ber­dik. Aş­ga­bat­da uni­wer­si­tet­le­riň bi­na­lar top­lum­la­ry­ny, en­çe­me luk­man­çy­lyk mer­kez­le­ri­ni, umu­my­bi­lim ber­ýän mek­dep­le­ri, ça­ga­lar bag­la­ry­ny we beý­le­ki köp san­ly des­ga­la­ry gur­duk di­ýip, mil­li Li­de­ri­miz nyg­ta­dy.
Ama­la aşy­ryl­ýan tu­tan­ýer­li şu iş­le­riň ne­ti­je­sin­de, yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi dür­li gör­nüş­li da­şar­ky tö­wek­gel­çi­lik­le­re has dur­nuk­ly ed­ýän düýp­li üýt­get­me­ler bo­lup geç­di. Bu iş­ler dün­ýä yk­dy­sa­dy­ýe­tin­dä­ki ýa­ra­maz ýag­daý­la­ryň mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­te ed­ýän tä­si­ri­ni azald­ýar.
Bu bol­sa, bi­ze je­mi içer­ki önü­miň ösü­şi­ni ýo­ka­ry dep­gin­de, ýag­ny 6,4 gö­te­rim möç­ber­de sak­la­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­di. Se­na­gat önüm­le­ri­ni ön­dür­me­giň möç­ber­le­ri­ni art­dyr­ma­ga, ma­na­dyň dur­nuk­ly bol­ma­gy­ny sak­la­ma­ga ýar­dam et­di. Içer­ki ba­zar­da ha­ryt­lar we hyz­mat­lar üçin nyrh­la­ry pes de­re­je­de sak­la­ma­ga, şeý­le hem dur­muş ul­ga­my­na gö­nük­di­ril­ýän düýp­li ma­ýa go­ýum­la­ry­nyň möç­ber­le­ri­ni kö­pelt­mä­ge şert dö­ret­di.
El­bet­de, Ýa­pyk bi­na­lar­da we sö­weş sun­ga­ty bo­ýun­ça Aş­ga­bat şä­he­rin­de ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ri­len V Azi­ýa oýun­la­ry şu ýy­lyň hal­ka­ra we sport äh­mi­ýet­li örän mö­hüm wa­ka­sy bol­dy. Umu­man, mä­lim bol­şy ýa­ly, spor­tuň 21 gör­nü­şi bo­ýun­ça ge­çi­ri­len bu ýa­ryş­la­ra dün­ýä­niň 65 döw­le­tin­den tür­gen­ler gat­naş­dy­lar di­ýip, mil­li Li­de­ri­miz aýt­dy.
Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň mej­li­sin­de döw­let dur­mu­şy­nyň beý­le­ki kä­bir me­se­le­le­ri­ne hem ga­ral­dy we olar bo­ýun­ça de­giş­li çöz­güt­ler ka­bul edil­di.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedow mej­li­siň je­mi­ni jem­läp, oňa gat­na­şan­la­ra hal­ky­my­zyň aba­dan­çy­ly­gy we eziz Wa­ta­ny­my­zyň ro­waç­ly­gy­nyň bäh­bi­di­ne alyp bar­ýan iş­le­rin­de üs­tün­lik ar­zuw et­di.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА