Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz mil­li baý­ram­la­ry­my­zyň ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­ril­me­gi­ne, şol gymmatlyk­la­ry­my­zyň ma­ny-maz­mu­ny­nyň ýaş nes­li ha­lal, Wa­ta­na we­pa­ly edip ýe­tiş­dir­mek­dä­ki äh­mi­ýe­ti­ne aý­ra­tyn üns ber­ýär.
Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de «Pä­him-paý­has um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» diý­lip yg­lan edi­len bu aja­ýyp ýy­ly­myz­da-da mu­kad­des Ora­za aýy do­wam edýär.
Mü­bä­rek Ora­za aýy­nyň ahy­ryn­da­ky mu­kad­des Ga­dyr gi­je­si has äh­mi­ýet­li ha­sap­lan­ýar. Bil­şi­miz ýa­ly, ga­dyr sö­zi gym­mat­ly, ju­da hor­mat­ly diý­mek­li­gi aň­lad­ýar. Mukaddes Gur­handa «Ga­dyr gi­je­si müň aý­dan hem ha­ýyr­ly­rak» di­ýil­ýär. Şo­nuň üçin ol bar­ça gün­ler­den we gi­je­ler­den gym­mat­ly hem-de äh­mi­ýet­li­dir. Ata-ba­ba­la­ry­myz he­mi­şe tä­miz­li­ge, päk­li­ge ga­dyr go­ýup­dyr­lar. Ora­za baý­ra­my­na, Ga­dyr gi­je­si­ne ata-ba­ba­la­ry­my­zyň aý­ra­tyn hor­mat go­ýan­ly­gy hem şo­nuň üçin­dir. Ora­za aýy şük­ra­na­ly­gyň, sa­byr-ka­na­ga­tyň, päk­li­giň, tä­miz­li­giň, do­gan­lyk-dost­lu­gyň aýy­dyr. Ol yn­san­la­ra di­li­ni gep-gy­bat­dan, kal­by­ny ýa­man ni­ýet­den aras­sa sak­la­ma­gy, har­sy­dün­ýä­lik­den, gö­rip­lik­den, duş­man­çy­lyk­dan, ba­hyl­çy­lyk­dan sak­lan­ma­gy ün­de­ýär.
Ora­za aýyn­da adam­lar ag­za­ça­ra ýyg­na­nyp, hal-ah­wal so­raş­ýar­lar, öten-ge­çen­le­ri ýatlap aýat-tö­wir ed­ýär­ler. Şeý­le hem bu mü­bä­rek Ora­za aýyn­da her bir maş­ga­la­da ça­pa­dy, byz­myk ýa­ly nyg­mat­lar bi­şi­ri­lip, «Ag­zy­bir­lik, baş sag­ly­gy bi­len in­di­ki aý­la­ra, ýyl­la­ra özüň ýe­tir» diý­lip, Be­ýik Bi­ri­bar­dan di­leg edil­ýär.
Ga­dyr gi­je­si Ora­za aýy­nyň 26-syn­dan 27-si­ne ge­çil­ýän gi­je bel­le­nil­ýär. Arap­lar oňa «Leýl­ýat al-kadr» diý­ýär­ler. Onuň ma­ny­sy «Ýaz­gyt çö­zül­ýän gi­je» diý­me­gi aň­lad­ýar.
Bu ba­ra­da Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň «Öm­rü­miň ma­ny­sy» at­ly ki­ta­by­nyň 372-373-nji sa­hy­pa­la­ryn­da şeý­le be­ýan edil­ýär. «Mu­ham­met aleý­hys­sa­lam Re­me­zan aýy bi­len bag­la­ny­şyk­ly şeý­le di­ýip­dir: «Her kim Re­me­zan aýyn­da bir gi­je yba­dat et­se, gün­diz ýa­lan­çy­lyk­dan, gy­bat­dan, töh­met­den, şu­gul­çy­lyk­dan özü­ni sak­la­sa, Hak­ta­ga­la ol ben­dä müň aý yba­dat ede­niň so­ga­byn­dan hem köp­räk so­gap be­rer».
«Gi­je­le­riň ser­we­ri Ga­dyr gi­je­si­dir, Ga­dyr gi­je­si Re­me­zan aýy­nyň ýig­ri­mi ýe­din­ji gi­je­si­dir».
«Her wagt Ga­dyr gi­je­si bol­sa, Jeb­ra­ýyl aleý­hys­sa­lam pe­riş­de­ler bi­len ge­ler. As­ma­nyň iň aň­ry çä­gin­den ge­len ol pe­riş­de­le­riň sa­ny­ny bir Al­la­ta­ga­la bi­ler. Öz­ge kim­se bil­mez. Olar ja­ha­ny seý­ran eder­ler. Her jaý­da Al­la­ta­ga­la­ny ýat­lap otu­ran mö­min ki­şi­ler bar bol­sa, ola­ra Al­la­ta­ga­la­nyň reh­me­ti­ni dö­ker­ler. Daň atan­dan, ol pe­riş­de­ler as­ma­na çy­kar­lar».
Ga­dyr gi­je­si­ne aýratyn hormat goýulmagy şol gi­je Mu­ham­met py­gam­be­re Al­la ta­ra­pyn­dan ke­rem­li Gur­ha­nyň aýat­la­ry­nyň ibe­ril­me­gi bi­len bag­la­ny­şyk­ly­dyr. Ga­dyr gi­je­sin­de dür­li nyg­mat­lar bi­şi­ri­lip, goň­şo­ka­ra paý­la­nyl­ýar. Goň­şu­lar, do­gan-ga­ryn­daş­lar bi­ri-bi­ri­niň ta­ga­my­ny al­şyp, «Ka­bul bol­sun!» diý­ýär­ler, öten-ge­çen­le­ri ýat­lap, aýat-tö­wir ed­ýär­ler. Aý­lar için­de Re­me­zan aýy, gi­je­ler için­de Ga­dyr gi­je­si, gün­ler için­de ju­ma gü­ni örän be­lent­dir.
So­ga­by müň gi­jä­niň so­ga­by­na ba­ra­bar gö­rül­ýän Ga­dyr gi­je­si­niň hor­ma­ty­na ben­di­lik­de otu­ran­la­ryň gü­nä­si­niň ge­çil­me­gi hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ta­ra­pyn­dan Re­me­zan aýyn­da edil­ýän amal­la­ryň iň so­gap­ly­la­ry­nyň bi­ri hök­mün­de hal­ky­myz ta­ra­pyn­dan ka­bul edil­ýär. Bu yn­san­per­wer­lik­li iş asyl­ly dä­be öw­rü­lip, adam­la­ry ýag­şy iş­le­re hö­wes­len­dir­ýär, maş­ga­la ojak­la­ry­na şat­lyk paý­la­ýar. Aza­şa­ny ýo­la sal­mak, büd­rä­ne golt­gy ber­mek hal­ky­my­zyň ýö­rel­ge­si, mil­li hä­si­ýe­ti. Şu hä­si­ýet Re­me­zan aýyn­da has do­ly ýü­ze çyk­ýar. Hal­ky­my­zyň «Her gi­jä­ni Ga­dyr bil, her ge­le­ni Hy­dyr bil» di­ýen söz­le­ri hem ata-ba­ba­la­ry­my­zyň bu gi­jä­niň de­re­je­si­ni nä­hi­li ýo­ka­ry gö­te­ren­di­gi­ne şa­ýat­lyk ed­ýär.
Oraza aýynda il-gü­nü­mi­ziň tu­tan ora­za­sy, eden yba­dat­la­ry Al­la­ta­ga­la­nyň der­gä­hin­de ka­bul bol­sun!

Hy­dyr­gu­ly WO­HA­NOW,
Türkmenistanyň Goranmak ministrliginiň Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky Harby institutynyň uly mugallymy.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА