“Kot­tej” sö­zi iň­lis di­lin­den ge­çip, bir-iki gat­dan uly bol­ma­dyk ja­ýa aý­dyl­ýar. Bu sö­züň düýp kö­ki “Oba zäh­met­ke­şi­niň öýi” di­ýen ma­ny­ny ber­ýär. Kot­tej­ler or­ta asyr­lar­da da­şy­na ha­ýat aý­la­nan uly bol­ma­dyk öý­ler­den yba­rat bo­lup­dyr. XVIII asyr­da gur­lu­şyk iş­le­ri­niň ok­gun­ly ös­me­gi hü­när­ment­ler üçin ni­ýet­le­nen kot­tej­le­riň ýü­ze çyk­ma­gy­nyň baş­lan­gy­jy bo­lup­dyr. Il­kin­ji kot­tej­ler Ang­li­ýa­da dö­rän­den soň­ra, olar Awst­ra­li­ýa, Tä­ze Ze­lan­di­ýa, ABŞ, Gü­nor­ta Af­ri­ka Res­pub­li­ka­sy we Ka­na­da ýa­ly ýurt­lar­da hem ýü­ze çy­kyp ug­ra­ýar. Dür­li ýurt­lar­da dür­li mak­sat­lar bi­len ula­ny­lan kot­tej­ler XIX asy­ryň ahyr­la­ryn­da XX asy­ryň baş­la­ryn­da Rus­si­ýa­da hem gur­lup baş­lan­ýar.
Hä­zir­ki za­man kot­tej­le­ri­niň gur­lu­şy­gy, hä­zir­ki döwrümiziň ösen gur­lu­şyk teh­no­lo­gi­ýa­sy bi­len gö­nü­den gö­ni bag­la­ny­şyk­ly­dyr. Ola­ryň iň ýör­gün­li­si bol­sa, hä­zir­ki za­man gur­lu­şyk ma­te­ri­al­la­ry ula­nyl­ýan “haý-tek” usu­lyn­da­ky gur­lan kot­tej­ler­dir. Eger-de kot­tej­le­riň man­sarda diý­lip at­lan­dy­ryl­ýan üçek­le­ri bar bol­sa, olar has gö­ze ge­lüw­li bo­lup, kot­tej­le­riň yş­ga­laň­ly­ly­gy­ny art­dyr­ýar.
Man­sarda üçe­gi çen bi­len 350 ýyl mun­dan ozal bi­na­gär­lik­de mak­sa­dala­ýyk­ly­gy üçin uly wa­ka hök­mün­de ýü­ze çy­kyp­dyr. Man­sar­danyň peý­da bol­ma­gy XVII asy­ryň bel­li fran­suz bi­na­gä­ri Fran­sua Man­sa­rdyň (1598-1666) ady bi­len gös-gö­ni bag­la­ny­şyk­ly­dyr. XVII asy­ryň or­ta­la­ryn­da fran­suz ko­ro­ly Lýu­do­wik XIV Pa­ri­žiň ta­ry­hy we mer­ke­zi bö­le­gin­dä­ki bi­na­la­ryň üs­tün­den goş­ma­ça gat gur­ma­gy ga­da­gan edip­dir. Ýö­ne fran­suz paý­tag­ty­nyň mer­ke­zin­de ýer ýyl-ýyl­dan gym­mat­lap ug­rap­dyr we sö­zi geç­ýän ho­ja­ýyn­lar mo­nar­hy ýa­şa­ýyş ja­ýy­nyň üçe­gi­ni baş­ga­ça gur­ma­gyň as­la üs­tün­den jaý gur­ma­gy aň­lat­ma­ýan­dy­gy­na ynan­dy­ryp­dyr­lar. Olar nus­ga hök­mün­de Fran­sua Man­sard ta­ra­pyn­dan 1635-nji ýyl­da dur­ky tä­ze­le­nen üçe­gi gör­ke­zip­dir­ler.
Şeý­le­lik­de, eý­ýäm şol dö­wür­ler­de hem ka­nu­ny nuk­daý­na­zar­dan man­sarda­lar ja­ýyň ga­ty ha­sap­lan­man, ýa­şa­ýyş hä­si­ýet­li üçek ha­sap­la­nyp­dyr. Şu gün­ki gün­de olar has-da kä­mil­le­şip ama­ly taý­dan ta­la­ba la­ýyk ýa­şa­ýyş ja­ýy­na meň­ze­ýär­ler. Man­sa­rdyň ta­gal­la­sy bi­len man­sarda­lar dün­ýä­niň äh­li ýurt­la­ryn­da esa­san hem, Ýew­ro­pa­da we Ame­ri­ka­da uly äh­mi­ýe­te eýe bo­lup baş­lap­dyr. Man­sarda­lar Rus­si­ýa XVIII asyr­da Sankt-Pe­ter­burg­da fran­suz usu­ly­ýe­tin­de jaý­lar gur­lup ug­ran­da ge­ti­ril­ýär. Şu gün­ki gün­de man­sarda­lar äh­li ba­bat­da has-da kä­mil­le­şip, ýa­şa­ýyş mak­sa­dy bi­len hem ula­nyl­ýar.

Taýýarlan Ka­dyr­gu­ly Ha­sa­now,
TDY we DI-niň mu­gal­ly­my.