Ýal­ňyş­lyk­lar we kem­çi­lik­ler dur­muş­da ada­ma köp za­dy öw­ren­mä­ge, özü­ňi kä­mil­leş­dir­mä­ge ýar­dam ber­ýär. Ýal­ňyş­lyk­lar ada­my tap­la­ýar we güýç­len­dir­ýär. Ýal­ňyş­lyk goý­ber­mek ada­myň ejiz­le­me­gi ýa-da kem­çi­li­gi bol­man, onuň tä­ze zat­la­ry öw­ren­me­gi­niň we kä­mil şah­sy­ýet bo­lup ýe­tiş­me­gi­niň aça­ry­dyr. Megerem, dur­muş­da ýal­ňyş­lyk goý­ber­me­dik yn­san ýok bol­sa ge­rek. Ge­liň, dur­muş­da goý­be­ril­ýän kä­bir säw­lik­le­re göz aý­la­lyň!
Özü­ňi ta­na­maz­lyk. Ýal­ňyş­lyk­la­ryň kö­pü­si köp­lenç özü­ňi ta­na­maz­lyk­dan goý­be­ril­ýär. Kim­dir bi­ri­niň göw­nü­ne de­gil­ýär, äs­ger­mez­çi­lik edil­ýär. Özü­ňi üýt­ge­şik ha­sap­lap, be­ril­ýän öwüt-ün­dew­ler diň­le­nil­me­ýär. Kä­te ýe­ke ga­lyp, özüň ba­ra­da pi­kir ýö­ret­me­li. Öz ba­şar­ýan we ba­şar­ma­ýan zat­la­ry­ňy saý­gar­ma­ly. Kim bi­len nä­hi­li özü­ňi alyp bar­ýan­dy­gyň ba­ra­da pi­kir­len­me­li. «Özü­ni ta­nan we­li» diý­li­şi ýa­ly, özü­ňi ta­na­mak öz­ge­le­re hor­mat goý­ma­ga, özü­ňi kä­mil­leş­dir­mä­ge we bagt­ly dur­mu­şa ýet­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär.
Baş­ga­la­ra dü­şün­mez­lik. Daş-tö­we­re­giň­dä­ki­le­r barada ýalňyş pi­kir et­mek, ýag­ny ola­ra dü­şün­mez­lik goý­be­ril­ýän ýal­ňyş­lyk­la­ryň ýe­ne bi­ri­dir. Ýa­kyn­la­ry­ňa, dost­la­ry­ňa, bi­le iş­le­ýän kärdeşleriňe dü­şün­jek bol­ma­ly. Ola­ryň hal-ýag­da­ýy­ny so­ra­ma­ly, olar bi­len gowy gat­na­şyk­da bol­ma­ly. Iş ýü­zün­de ýa-da şah­sy bäh­bit­ler üçin tö­we­re­giň­dä­ki­le­riň ýag­da­ýy­na dü­şün­män, göw­nü­ne deg­me­li däl. Is­len­dik za­dyň se­bä­bi­niň bol­şy ýa­ly, il­ki wa­ka­nyň ýa-da ýü­ze çy­kan ýag­da­ýyň any­gy­na ýet­me­li. Baş­ga­la­ra dü­şün­mek we ola­ryň hal-ýag­da­ýy­ny so­ra­mak adam­la­ry ys­nyş­dyr­ýar, bi­rek-bi­re­ge bo­lan hor­ma­ty art­dyr­ýar.
Köp­çü­li­ge go­şul­maz­lyk. Köp­çü­lik­den özü­ňi uzak­da tut­mak ha­la­nyl­ma­ýan hä­si­ýet­le­riň bi­ri bo­lup, adam ýe­ke ga­lyp köp za­dy ýi­tir­ýär. Esa­san hem, şol bil­ýän zat­la­ryň bi­len ýa­şa­mak ada­myň köp ýal­ňyş­lyk goý­ber­me­gi­ne se­bäp bol­ýar. Köp­çü­li­ge go­şul­mak, olar­dan tä­ze zat­la­ry we edim-gy­lym­la­ry öw­ren­mek, köp­çü­ligiň ter­bi­ýesini al­mak ýal­ňyş­lyk­la­ry dü­zet­me­giň hem-de kä­mil­leş­me­giň iň go­wy usu­ly­dyr.
Duý­gu­la­ra aşa bil bag­la­mak. Köp­ler hy­ýa­ly dün­ýä­de ar­zuw­la­ry bi­len ýa­şa­ma­gy go­wy gör­ýär. Hy­ýa­lyn­da­ky zat­la­ra ga­raş­ýar, şo­la­ry ýe­ri­ne ýe­ti­rip gör­jek bol­ýar. Duý­gu­la­ra aşa bil bag­la­mak köp­lenç yzy­na gaý­ta­ryp bol­ma­jak ýal­ňyş­lyk­la­ra se­bäp bol­ýar. Duý­gu­çyl bol­mak ada­myň sag­ly­gy­na hem tä­si­ri­ni ýe­tir­ýär. Şol se­bäp­li duý­gu­la­ry ha­ky­kat bi­len bag­la­nyş­dyr­ma­ga en­dik et­me­li.
Maş­ga­la gur­mak­dan sak­lan­mak. Bi­ler­men­le­riň bel­le­me­gi­ne gö­rä, ýaşlaryň ag­la­ba bö­le­gi ni­ka­laş­mak­dan gork­ýar. Bu ýerliksiz gor­ky ýe­ke­li­ge öw­re­niş­mek bi­len bag­ly bo­lup, kim­dir bi­ri­ne bag­lan­ýar­syň, er­kin­li­giň eliň­den gid­ýär di­ýen ýal­ňyş dü­şün­je­le­riň dö­re­me­gi­ne se­bäp bol­ýar. Maş­ga­la gur­mak ada­my gel­je­ge ruh­lan­dyr­ýar. Maş­ga­la ada­myň öýi we oja­gy bo­lup, bu mu­kad­des­li­gi ber­jaý et­mek her bir yn­sa­nyň bor­jy ha­sap­lan­ýar.
Söý­gi­niň nä­me­di­gi­ni ýat­dan çy­kar­mak. Söý­me­ýän adam­lar dur­muş­da köp ýal­ňyş­lyk goý­ber­ýär. Söý­gi ata Wa­tan­dan, ene top­rak­dan baş­lap, özüň­den bo­lan zür­ýat­la­ry­ňa çen­li do­wam ed­ýär. Ýag­ny Wa­ta­na söý­gi, ata-ene­ňe söý­gi, dur­mu­şa söý­gi, ýa­kyn­la­ry­ňa söý­gi… Adam dur­mu­şa söý­gi bi­len se­re­den­de özü­ni has bagt­ly duý­ýar. Iş­le­ri ro­waç­la­nyp, tä­ze üs­tün­lik­le­re ýet­ýär.