Te­bi­ga­tyň go­ra­gyn­da

Paý­tag­ty­myz­da we onuň daş-tö­we­re­gin­de hem-de şä­her­ler­dir et­rap­lar­da eki­len agaç na­hal­la­ry, bu gün­ki gün boý alyp, uly da­ragt­la­ra öw­rül­di.
Te­bi­ga­ty­my­zyň bu aja­ýyp gö­zel­li­gi­ni ýan­gyn how­pun­dan go­rap sak­la­mak her bi­ri­miz üçin mu­kad­des borç­dur. Şo­nuň üçin hem to­kaý-se­ýil­gäh zo­lak­la­ryn­da eki­len ar­ça­la­ryň ara­lyk­la­ry gu­ran dür­li ha­şal ot­lar­dan wag­tyn­da aras­sa­la­nyp, sü­rüm iş­le­ri ge­çi­ril­me­li­dir. Her bir bö­lü­nip ber­len çäk­ler il­kin­ji ýan­gyn sön­dü­ri­ji se­riş­de­ler bi­len üp­jün edil­me­li­dir. Ot ýak­maz­lyk ba­ra­da­ky su­rat­ly ýat­la­ma­lar gör­nük­li edi­lip go­ýul­ma­ly­dyr. Bö­lü­nen çäk­ler­de ýan­gyn howp­suz­lyk düz­gün­le­ri­niň ber­jaý edi­li­şi­ne ýö­ri­te jo­gap­kär adam­lar bel­len­me­li­dir.
Te­bi­ga­ty­my­zyň aja­ýyp­lyk­la­ry­ny ýan­gyn how­pun­dan go­rap sak­la­mak üçin Aş­ga­bat şä­he­ri­niň we we­la­ýat­la­ryň hä­kim­le­ri ta­ra­pyn­dan «Ýan­gyn­la­ryň öňü­ni al­mak we dö­rän ýan­gyn­la­ry gu­ra­ma­çy­lyk­ly sön­dür­mek ba­ra­da­ky» yn­san­per­wer ka­rar­lar ka­bul edil­ýär. Şol ka­rar­lar­da, to­mus pas­ly­nyň ýan­gyn howp­ly möw­sü­min­de gö­zel te­bi­gat­da adam­la­ryň köp­çü­lik­le­ýin dynç al­ýan ýer­le­rin­de ra­ýat­la­ra açyk ot­dan peý­da­lan­ma­gy do­ly ga­da­gan ed­ýär we açyk ot­dan peý­da­lan­ýan ra­ýat­la­ra gar­şy Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nun­çy­ly­gy­na la­ýyk­lyk­da çä­re gör­mek­lik de­giş­li gö­zeg­çi­lik iş­le­ri­ni ge­çir­ýän gul­luk­la­ra tab­şy­ry­lan.
Dynç gününde ýa-da zäh­met rug­sa­dy wag­tyn­da ho­wa­nyň ys­sy gün­le­ri il­deş­le­ri­miz maş­ga­la­la­ry bi­len tä­miz ho­wa­ly, akar suw­ly to­kaý se­ýil­gäh zo­lak­la­ryn­da dynç al­şy gu­ra­ýar­lar. Dynç alyş çä­re­le­ri gu­ra­lan­da na­har bi­şir­mek üçin ot ýa­kyl­ýar. Ot ýak­ma­gyň öz­bo­luş­ly düz­gün­le­ri ber­jaý edil­me­se ýan­gy­nyň ýü­ze çyk­mak how­py dö­re­ýär. Şo­nuň üçin hem Aş­ga­bat şä­he­rin­de we we­la­ýat­lar­da köp­çü­lik­le­ýin dynç alyn­ýan ýer­ler­de ot ýak­mak do­ly ga­da­gan edi­len. Eger-de ze­rur­lyk bo­lan ýag­da­ýyn­da ot ýak­mak üçin çä­ge­li ýa-da akar su­wuň go­la­ýyn­da­ky daş­ly ýer saý­lan­ma­ly­dyr. Ot ýa­kyl­maz­dan öň ot ýa­kyl­jak ýe­riň 15 metr daş-tö­we­re­gi gu­ran ot-çöp­ler­den top­ra­ga çen­li aras­sa­lan­ma­ly­dyr. Ot ýa­kyl­jak ýer ýa­rym metr çuň­luk­da oý ýer­de bol­ma­ly­dyr ýa-da daş­ly ýer­de bo­lan­da tö­we­re­gi­ne daş­la­ry ör­me­li­dir. Ot­dan peý­da­la­nyp bo­lan­dan soň, suw se­pi­lip ýa-da gum, çä­ge sür­lüp do­ly sön­dü­ril­me­li­dir. Kä­ha­lat­da ça­ga­lar te­bi­ga­tyň gö­zel ýer­le­rin­de ýe­ke­lik­de ge­ze­lenç­ler ed­ýär­ler ýa-da mal bak­mak ýa­ly iş­ler bi­len meş­gul­lan­ýar­lar. Şeý­le ýag­daý­da olar ot ýa­kyp ýa-da ot bi­len bag­la­ny­şyk­ly ýan­gy­nyň dö­re­me­gi­ne se­bäp bo­lup bil­ýär­ler.
Köp­çü­lik­le­ýin dynç alyş ýer­le­rin­de sön­dü­ril­me­dik çi­lim, ot­lu­çöp ga­lyn­dy­sy­ny taş­la­mak howp­lu­dyr. Şeý­le-de, dynç alyş ýer­le­rin­de çüý­şe gap­la­ry­ny we aý­na dö­wük­le­ri­ni gal­dyr­ma­ly däl, se­bä­bi şol aý­na gap­lar­dan Gü­nüň şöh­le­si­niň ug­ru­ny üýt­ge­dip geç­me­gi bi­len ýan­gy­nyň dö­re­me­gi­ne se­bäp bol­ma­gy müm­kin­dir.
Dynç al­şa maş­ga­la bo­lup gi­di­len­de ça­ga­la­ry gö­zeg­çi­lik­de sak­lap, ola­ryň ot bi­len oý­na­ma­gy­nyň öňü­ni al­ma­ly. Dynç al­şa bar­lan­da adam­lar şah­sy aw­tou­la­gy bi­len bar­ýar­lar, kä­ha­lat­lar­da bol­sa aw­tou­lag­lar bi­len gu­ran ot-çöp­le­riň üs­tü­ni ba­syp sür­ýär­ler. Bu bol­sa howp­ly ýag­daý­la­ryň ýü­ze çyk­ma­gy­na ge­ti­rip bil­ýär. Se­bä­bi aw­tou­la­gyň tüs­se­çy­ka­ryn­dan uç­gun­la­ryň çyk­ma­gy we gu­ran ot-çöp­le­re uç­gu­nyň düş­me­gi bi­len ýan­gyn dö­re­mek how­py ýüze çykýar. Kä­ha­lat­lar­da bol­sa dynç alyş ýer­le­rin­de şah­sy aw­tou­lag­lar­da be­je­riş-abat­la­ma iş­le­ri ge­çi­ri­lip, adam­lar eli­ni ýa-da aw­tou­la­gyň şaý­la­ry­ny es­gi­ler bi­len sü­pü­rip, şol ýag-ýan­gyç si­ňen es­gi­le­ri gu­ran ot-çöp­le­riň üs­tü­ne taş­lap gid­ýär­ler. Bu bol­sa howp­ly ýag­daý­la­ryň dö­re­me­gi­ne ge­tir­ýär. Se­bä­bi ýag-ýan­gyç si­ňen es­gi­ler ys­sy ho­wa­nyň amat­ly şert­le­rin­de öz-özün­den ýan­ma­gy hem-de te­bi­ga­ty­my­zyň gaý­ta­lan­ma­jak gö­zel­li­gi­ne uly ze­per ýe­tir­me­gi müm­kin.
Türk­me­nis­ta­nyň çä­gin­dä­ki eýe­çi­li­gi­niň gör­nü­şi­ne ga­ra­maz­dan eda­ra-kär­ha­na­la­ryň, gu­ra­ma­la­ryň äh­li­si öri meý­dan­lar­da, çöl­ler­de, dag­lar­da we to­kaý­lar­da gö­zel te­bi­ga­ty­myz­da is­len­dik iş­ler ge­çi­ri­len­de ýan­gyn howp­suz­lyk düz­gün­le­ri­ni do­ly ber­jaý et­mä­ge borç­lu­dyr­lar.
Biz hem ýan­gyn howp­suz­lyk düz­gün­le­ri­niň ber­jaý edi­li­şi­ne gö­zeg­çi­li­gi ama­la aşyr­mak­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň äh­mi­ýe­ti­ni ýo­kar­lan­dy­ryp, hu­kuk go­raý­jy eda­ra­lar bi­len bi­le­lik­de ýur­du­myz­da hu­kuk ter­ti­bi­ni we ka­nun­çy­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak, ra­ýat­la­ryň ka­nu­ny hu­kuk­la­ry­ny, bäh­bit­le­ri­ni we döw­le­ti­miz­dä­ki eýe­çi­li­giň gör­nüş­le­ri­ne ga­ra­maz­dan, ola­ra ber­ki­di­len to­kaý-se­ýil­gäh zo­lak­la­ry­nyň ýan­gyn howp­suz­ly­gy­ny yg­ty­bar­ly üp­jün et­mek bo­ýun­ça ýan­gyn howp­suz­lyk düz­gün­le­ri­niň ta­lap­la­ry­nyň ber­jaý edil­me­gi­ni ga­zan­jak­dy­gy­my­za, şeý­le-de şol düz­gün­le­riň do­ly, dog­ry ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi­ni, ra­ýat­la­ryň ja­ny­na we sag­ly­gy­na, jem­gy­ýe­tiň we döw­le­tiň bäh­bit­le­ri­ne mad­dy zy­ýan ýe­tir­ýän gö­zeg­çi­lik­siz oduň dö­re­me­gi­niň öňü­ni alyş iş­le­ri­ni ge­çir­mek ug­run­da ja­ny­my­zy aýa­man, ha­lal zäh­met çek­jek­di­gi­mi­ze, Wa­ta­ny­my­za, hal­ky­my­za, hormatly Prezidentimize we­pa­ly gul­luk et­jek­di­gi­mi­ze ynan­dyr­ýa­rys.

Yh­las Mi­ri­ýew,
Aşgabat şäheriniň Polisiýa müdirliginiň Ýangyn howpsuzlygy bölüminiň 100-nji harbylaşdyrylan ýangyn howpsuzlyk bölüminiň döwlet ýangyn gözegçilik bölümçesiniň müdiri – uly gözegçisi, içerki gullugyň kapitany.