So­gan we sa­rym­sak – ra­ga gar­şy go­rag

So­ga­nyň we sa­rym­sa­gyň yn­san be­de­ni­ni rak ke­se­li­niň ýaý­ra­ma­gyn­dan go­ra­ýan­dy­gy­ny fran­suz alym­la­ry ynam­ly­lyk bi­len öňe sür­ýär­ler. Bi­ziň ež­dat­la­ry­myz ir za­man­lar­da hem bu önüm­le­ri köp ula­nyp­dyr­lar. Alym­lar bu önüm­le­riň esa­sy oňaý­ly tä­sir­le­ri­ni çi­şe we so­wuk­la­ma gar­şy hä­si­ýet­le­ri bi­len bag­la­nyş­dyr­ýar­lar. Go­laý­da so­ga­nyň peý­da­sy bi­len bag­la­ny­şyk­ly bar­lag ge­çi­ril­di. Şon­da gy­zyl so­ga­nyň öz­bo­luş­ly dü­zü­mi­niň bar­dy­gy bel­li bol­dy.
So­ga­nyň dü­zü­min­dä­ki “on­to­si­an” diý­lip at­lan­dy­ryl­ýan reňk be­ri­ji mad­da­lar alym­la­ry has-da gy­zyk­lan­dyr­ýar. Bar­lag­lar­da bu mad­da­la­ryň çiş­le­riň ýaý­ra­ma­gy­ny ha­ýal­lad­ýan­dy­gy bel­li bol­dy. Şo­nuň ýa­ly hem gy­zyl so­gan­da çiş­le­riň muk­da­ry­ny azald­ýan fla­wo­no­id kwer­se­tin bar. Bi­te­wü­lik­de ala­nyň­da, rak öý­jük­le­ri­niň öz-özü­ni ýok et­mä­ge mej­bur ed­ýän bio­lo­gik ýol­la­ry­ny iş­jeň­leş­dir­me­giň ha­sa­by­na ra­ga gar­şy durmaga mümkinçilik döredilýär. Ne­ti­je­de, çiş­ler üçin has oňaý­syz şert eme­le ge­lip, rak öý­jük­le­ri­niň ara­bag­la­ny­şy­gy bo­zul­ýar. Bu ýag­daý bol­sa, ke­se­liň ba­dy­ny ýa­tyr­ma­ga se­bäp bol­ýar. Mun­dan ozal, alym­lar içe­gä­niň rak öý­jük­le­ri­ni so­ga­nyň bäş gör­nü­şin­den al­nan kwar­se­tin bi­len gaý­ta­dan iş­läp­di­ler. Şon­da ola­ryň için­de ra­ga is­len­dik so­ga­nyň oňaý­ly tä­sir ed­ýän­di­gi­ne ga­ra­maz­dan, iň tä­sir­li­si gy­zyl so­gan bo­lup çy­kyp­dy.