Mi­we iý­ýän ba­lyk

Mer­ke­zi we Gü­nor­ta Ame­ri­ka­da, Mek­si­ka­nyň gü­nor­ta­syn­dan Ar­gen­ti­na­nyň de­mir­ga­zy­gy­na çen­li süý­ji suw­da duş gel­ýän tä­sin ba­lyk­la­ryň bi­ri hem pi­ra­pu­tan­ga­dyr. «Mi­we­çil ba­lyk» ady bi­len ta­nal­ýan bu ba­ly­gyň esa­sy iý­mi­ti mi­we, ir-iýmişleriň we ösüm­lik­le­riň to­hu­my bo­lup, kä­te oňur­ga­syz jan­dar­lar bi­len hem iý­mit­len­ýär­ler. Pi­ra­pu­tan­ga ba­ly­gy iý­mit­len­mek üçin tä­sin he­re­ket­le­ri ed­ýär. Bu ba­lyk­lar agaç­la­ryň su­wa ta­rap eg­lip du­ran şa­ha­la­ry­na bö­küp, mi­we­si­ni ýo­lup al­ýar­lar. Pi­ra­pu­tan­ga ba­lyk­çy­lyk pu­da­gyn­da esa­sy or­ny eýe­le­ýär. Gy­zyl et­li, süý­ji ta­gam­ly bu ba­lyk­lar Bra­zi­li­ýa­nyň Ama­zon bas­seý­nin­den iň köp tu­tul­ýan ba­lyk­la­ryň ara­syn­da bä­şin­ji or­ny eýe­le­ýär. Bel­läp geç­sek, Ama­zon to­kaý­ly­gy­nyň köp bö­le­gi suw bi­len gur­şa­lan bo­lup, to­ka­ýyň we bas­seý­niň esa­sy bö­le­gi Bra­zi­li­ýa­da ýe­r­leş­ýär.
Pi­ra­pu­tan­ga sö­zi ýer­li dil­de «mi­wä­ni iý­ýän ba­lyk», «gy­zyl ba­lyk» di­ýen ma­ny­la­ry ber­ýär. Çüý­şe ýa­ly du­ry süý­ji suw­da ýa­şa­ýan bu ba­lyk­lar su­wuň aşa­gyn­dan tut­jak bol­ýan mi­we­si­ne ta­rap ok­du­ryl­ýar­lar. Ba­lyk­çy­la­ryň ara­syn­da «ak­ro­bat ba­lyk­lar» ady­ny alan pi­ra­pu­tan­ga­la­ryň uzyn­ly­gy adat­ça
50 san­ti­met­re, ag­ra­my 2,5 ki­log­ra­ma ýet­ýär. Ýi­ti diş­li bu ba­ly­gyň eňe­gi güýç­li myş­sa­lar bi­len he­re­ket ed­ýär. Pi­ra­pu­tan­ga­lar suw­dan 1 met­re çen­li be­ýik­li­ge bö­küp, mi­we­le­ri ýo­lup al­ýar­lar. Ýer ýü­zün­de ýe­ke-täk ýe­rüs­ti ir-iý­miş­ler bi­len iý­mit­len­ýän, uzak ara­ly­ga bök­mä­ge ukyp­ly bu ba­lyk­la­ry tut­mak aň­sat däl. Pi­ra­pu­tan­ga ba­lyk­la­ry hä­zir­ki wagt­da suw how­dan­la­ryn­da hü­när­men­ler ta­ra­pyn­dan go­ra­lyp, ýö­ri­te kö­pel­dil­ýär.