Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ulag ul­ga­my­nyň döw­re­bap de­re­je­de ös­dü­ril­me­gi­ne aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Bu ugur­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy giň ge­ri­me eýe bol­ýar. Mu­ňa paý­tag­ty­myz Aş­ga­bat­da ulag pu­da­gy­nyň ösüş­le­ri­ne hem-de hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­na ba­gyş­la­nan mas­la­hat­lar hem aý­dyň su­but­na­ma­dyr. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, şu ýy­lyň 26-27-nji no­ýab­ryn­da «Hal­ka­ra ulag-üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­ri: öza­ra ara­bag­la­ny­şyk we ösüş – 2024» at­ly III hal­ka­ra mas­la­ha­ty we ser­gi­si ge­çi­ri­ler.
Ýur­du­my­zy esa­sy üs­ta­şyr ulag ge­çi­ri­ji mer­ke­ze öwür­mek, tä­ze ge­çel­ge­le­ri, dö­ret­mek mak­sa­dy bi­len, iri ma­ýa go­ýum­la­ry çek­mek bo­ýun­ça ne­ti­je­li iş­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Mil­li de­mir ýol ul­ga­my goň­şy ýurt­la­ryň de­mir ýol ul­gam­la­ry­na bi­rik­di­ri­lip, bu ugur­da ara­gat­na­şy­gyň üz­nük­siz bol­ma­gy üp­jün edil­ýär. Ýur­du­myz­da de­mir ýol üp­jün­çi­lik ul­gam­la­ry­ny yzy­gi­der­li kä­mil­leş­dir­mä­ge aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Döw­le­ti­miz Ha­zar deň­zi­niň üs­ti bi­len hal­ka­ra gat­naw­la­ra iş­jeň gat­na­şyp, suw ýol­la­ry ar­ka­ly açyk deň­ze çy­kyp bil­ýär.
Mä­lim bol­şy ýa­ly, 2022-nji ýyl­da Aş­ga­bat­da «Hal­ka­ra ulag-üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­ri: öza­ra ara­bag­la­ny­şyk we ösüş» at­ly il­kin­ji fo­rum ge­çi­ril­di. Şol ýyl­da Türk­me­nis­tan­da Deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk ösüp gel­ýän ýurt­la­ryň ulag mi­nistr­le­ri­niň mas­la­ha­ty ge­çi­ril­di. Türk­me­nis­tan e-CMR Tes­wir­na­ma­sy­na go­şul­dy. Şeý­le hem ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da tä­ze aw­tou­lag ter­mi­nal­la­ry we de­mir ýol köp­rü­le­ri işe gi­ri­zil­di. Ulag pu­da­gy­nyň teh­ni­ki park­la­ry­ny dol­dur­mak üçin anyk ädim­ler ädil­di, Ýew­ro­pa we Azi­ýa ugur­la­ry bo­ýun­ça ýük we ýo­lag­çy mil­li ho­wa gat­naw­la­ry­nyň ge­ri­mi gi­ňel­dildi.
Türk­me­nis­ta­nyň ulag bo­ýun­ça 12 sa­ny hal­ka­ra kon­wen­si­ýa­la­ra gat­naş­ýan­dy­gy­ny bel­le­mek ge­rek. Mä­lim bol­şy ýa­ly, Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bi­len BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy ta­ra­pyn­dan ulag bo­ýun­ça 4 sa­ny ka­rar­na­ma ka­bul edil­di: – «Dur­nuk­ly ösüş üçin hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy üp­jün et­mek­de ulag-üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­ri­niň or­ny» (2014-nji ýy­lyň 19-njy de­kab­ry); – «Dur­nuk­ly kö­pu­gur­ly ulag-üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­ri­niň dö­re­dil­me­gi­ne ýar­dam ber­mek mak­sa­dy bi­len, ulag­la­ryň äh­li gör­nüş­le­ri­niň ara­syn­da hem­me­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň üp­jün edil­me­gi ug­run­da» (2015-nji ýy­lyň 22-nji de­kab­ry); – «Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­ny ama­la aşyr­mak bi­len bag­ly­lyk­da ulag­la­ryň äh­li gör­nüş­le­ri­niň ara­bag­la­ny­şy­gy­ny ber­kit­mek» (2017-nji ýy­lyň 20-nji de­kab­ry); – «Ko­ro­na­wi­rus ke­se­li­niň (СOVID-19) pan­de­mi­ýa­sy we on­dan soň­ky dö­wür­de dur­nuk­ly ösüş üçin üz­nük­siz we yg­ty­bar­ly hal­ka­ra ýük da­şa­ma­la­ry üp­jün et­mek mak­sa­dy bi­len, ula­gyň äh­li gör­nü­şi­niň ara­bag­la­ny­şy­gy­ny ber­kit­mek» (2021-nji ýy­lyň 29-njy iýu­ly).
Ýur­du­my­zyň ulag dip­lo­ma­ti­ýa­sy­ny ös­dür­me­giň 2022-2025-nji ýyl­lar üçin mak­sat­na­ma­sy­na la­ýyk­lyk­da, ula­gyň äh­li gör­nüş­le­ri­niň mad­dy-teh­ni­ki bin­ýa­dy­ny hem­me­ta­rap­la­ýyn döw­re­bap­laş­dyr­mak, hä­zir­ki za­man ýö­ri­te­leş­di­ri­len inf­rast­ruk­tu­ra­ny dö­ret­mek we gel­jek­de stra­te­gi­ki ugur­la­ry, şeý­le hem Türk­me­nis­ta­nyň hal­ka­ra ulag we üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­ri­niň se­bit mer­ke­zi hök­mün­de or­nu­ny ber­kit­mek göz öňün­de tu­tul­ýar.

Tu­ran GU­WAN­JOW,
Türk­men döw­let bi­na­gär­lik-gur­lu­şyk ins­ti­tu­ty­nyň ta­ly­by.