Dagyň iň belent ýerleriniň temperaturasy Güne ýakyn bolandygy sebäpli, yssy bolaýjak ýaly. Emma bu tersine. Ýagny ýokary gitdigimizçe howa gyzanok-da, gaýtam sowap ugraýar. Eýsem, näme üçin howanyň temperaturasy ýokary gitdigimizçe peselýär?
Atmosferadaky temperatura köp faktorlara baglylykda üýtgeýär. Bu faktorlaryň iň möhümi howa basyşydyr. Aslynda, basyş artdygyça temperatura hem ýokarlanýar. Sebäbi ýokary basyşda howa molekulalary gysylýar we has gyzýar. Şeýle-de bolsa, deňiz derejesinden (Ýerden) daşlaşdygyňça basyş azalyp, temperatura peselip başlaýar. Bu ýagdaý howanyň temperaturasynyň ýokary belentliklerde peselmeginiň esasy sebäpleriniň biridir.
Atmosferadaky suw buglary hem howanyň sowuk bolmagyna täsir edýän faktorlaryň biridir. Belentlik artdygyça bugarma mukdary hem azalýar. Suw bugy atmosferanyň ýylylygy saklamak ukybyny ýokarlandyrýar, ýöne belli bir belentlikden soň peselip başlaýar. Bugarma hadysasynyň peselmegi bilen Günden gelýän şöhläniň täsiri hem gowşaýar. Ýagny Gün şöhlesiniň ýeri gyzdyrýandygyna garamazdan, ýokarda howa sowuk bolýar.
Atmosferada howanyň sowamagynyň ýene bir sebäbi basyşyň giňelmegi we peselmegi bilen baglanyşyklydyr. Gyzgyn howa ýokary galdygyça giňelýär. Giňelýän howa bolsa ýylylygy ýitirip, sowap başlaýar. Şeýlelikde, beýiklik artdygyça howa sowaýar. Mundan başga-da, atmosferanyň gyzmagy, suw buglarynyň düzümi we howanyň giňelmegi ýaly ýagdaýlar atmosferada howanyň sowamagyna täsir edýän beýleki faktorlar hasaplanýar.