Ame­ri­ka­ly alym­lar, tak­my­nan 34 müň ýyl bä­ri bar bo­lan jan­ly ul­gam­lar­dan bi­ri­ni ýü­ze çy­kar­dy­lar. «Pan­do» diý­lip at­lan­dy­ry­lan bu tä­sin ul­gam ýö­ne bir to­kaý hem däl-de, eý­sem, müň­ler­çe ýyl bä­ri ýa­şap gel­ýän umu­my kök ul­ga­my bo­lan agaç­la­ryň top­lu­my­dyr. Bi­rin­ji ge­zek gö­re­niň­de, ada­ty to­ka­ýy ýat­lad­ýan gör­nüş, ha­ky­kat­da, Ýu­ta şta­tyn­da 430 müň ine­dör­dül metr­den gow­rak meý­da­ny eýe­le­ýän ge­ne­ti­k taý­dan meň­zeş bo­lan 47 müň düýp de­rek aga­jy­dyr.

«Pan­do»-nyň esa­sy aý­ra­tyn­ly­gy bu agaç­la­ryň hem­me­si­niň ge­ne­ti­k taý­dan bir­meň­zeş­li­gi­dir. Bu agaçlar to­hum­la­ryň üs­ti bi­len däl-de, we­ge­ta­tiw gör­nüş­de – umu­my kök ar­ka­ly kö­pel­ýär­ler. Bu bol­sa, agaç­la­ra bir ul­gam­ly ul­la­kan top­lu­my eme­le ge­tir­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Bu ul­gam­dan al­nan 500 nus­ga­nyň ge­ne­ti­k der­ňe­wi, ösüm­lik­le­riň daş­ky gör­nü­şi­ne we ýa­şy­na ga­ra­maz­dan DNK-sy­nyň bir­meň­zeş­di­gi­ni tas­syk­la­dy.

«Pan­do»-nyň ýe­ne-de bir aý­ra­tyn­ly­gy onuň ge­lip çy­ky­şy ho­wa­nyň has so­wuk bo­lan iň soň­ky buz­luk mak­si­mu­myn­dan göz­baş alyp gaýd­ýan­ly­gy­dyr. Kä­bir bar­lag ge­çi­ri­ji­ler bu ul­ga­myň ýa­şy­nyň 80 müň ýy­la ýe­tip bil­jek­di­gi­ni tas­syk­la­ýar. Bu bol­sa, onuň Ýer to­ga­la­gy­nyň iň ga­dy­my ýa­şa­ýyş ul­gam­la­ry­nyň bi­ri­di­gi­ni çak­la­ma­ga esas dö­red­ýär.

Beg­li NUR­MU­HAM­ME­DOW,

Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň talyby.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА