Hä­zir­ki wagt­da Ýer to­ga­la­gy­nyň ýa­şaý­jy­la­ry­nyň 55 gö­te­ri­mi şä­her­ler­de ýa­şa­ýar. 2030-njy ýy­la çen­li şä­her­de ýa­şa­ýan­la­ryň pa­ýy, esa­san hem, Af­ri­ka­nyň we Azi­ýa­nyň ur­ba­ni­za­si­ýa pro­se­si­niň ha­sa­by­na ýe­ne-de bäş gö­te­rim ar­tar. Şu we beý­le­ki me­se­le­ler 9-13-nji ap­rel ara­ly­gyn­da BMG-niň Nýu Ýork­da­ky ştab-kwar­ti­ra­syn­da ge­çir­ilen mej­li­s­de gu­ra­ma­nyň Ýur­duň ila­ty we ösü­şi bo­ýun­ça ko­mis­si­ýa­sy­nyň ag­za­la­ry ta­ra­pyn­dan giň­den ara alnyp mas­la­hat­la­şyl­dy. BMG-niň Baş sek­re­ta­ry­nyň ga­ra­ma­gy­na hö­dür­le­nen ko­mis­si­ýa­nyň beýanatynda has köp şä­her­le­riň De­mir­ga­zyk Ame­ri­ka­da­dy­gy bel­le­nip ge­çil­ýär. Ol ýer­de şä­her­li­ler ila­tyň 82 gö­te­ri­mi­ni eýe­le­ýär. Şä­her­li ýa­şaý­jy­la­ryň iň az yklymy Af­ri­ka we Azi­ýa bo­lup dur­ýar. 2030-njy ýy­la çen­li Af­ri­ka­nyň ila­ty­nyň 47 gö­te­ri­mi, Azi­ýa­nyň ila­ty­nyň hem 56 gö­te­ri­mi şä­her­ler­de ýa­şar­lar. Şol döw­re çen­li Ýew­ro­pa­da şä­her­li­le­riň pa­ýy 77 gö­te­ri­me deň bo­lar.
Ila­tyň sa­ny­nyň art­ma­gy bi­len şä­her­le­riň sa­ny hem art­ýar. Çak­la­ma­la­ra gö­rä, 2030-njy ýy­la çen­li dün­ýä­de ila­ty 10 mil­li­on­dan ge­çýän 40 sa­ny şä­her bo­lar. Şu gün­ki gün­de ola­ryň sa­ny 33-e ýet­ýär. 1990-njy ýyl­la­ra çen­li şeý­le şä­her­le­riň 10-sy bar­dy. BMG-niň Baş sek­re­ta­ry­nyň bi­rin­ji orun­ba­sa­ry Ami­na Mu­ham­me­diň bel­le­me­gi­ne gö­rä, hä­zir­ki wagt­da ila­tyň giň ge­rim­li gö­çü­şi ok­gun­ly ös­ýär. Şu gün­ki gün­de 33 şä­he­riň 18-sin­de azyn­dan, 20 gö­te­rim ýa­şaý­jy hal­ka­ra mig­rant­la­ry bo­lup dur­ýar. 1990-njy ýyl­dan baş­lap, dün­ýä­de hal­ka­ra mig­rant­la­ry­nyň sa­ny 105 mil­li­on ada­ma çen­li art­dy, ýagny 69 gö­te­ri­me deň bol­dy, 2017-nji ýyl­da bol­sa, 258 mil­lio­na ýet­di.
BMG-niň Ýur­duň ila­ty we ösü­şi bo­ýun­ça ko­mis­si­ýa­sy 1946-njy ýyl­da esas­lan­dy­ryl­ypdyr.

Maýa Saparowa,
Halkara nebit we gaz uniwersitetiniň talyby.