Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli meýilleşdirilen çäreleriň maksatnamasynyň çäklerinde paýtagtymyzyň günorta künjegindäki Köpetdag şaýolunyň ugry boýunça däp bolan marafon bäsleşigi boldy. Onda saýlama bedewler 60 kilometrlik aralyk boýunça güýç synanyşdylar. Şeýle hem Aşgabadyň açyk manežli atçylyk sport toplumynda päsgelçiliklerden bökmek bäsleşigi boldy.
Häzirki döwürde ady rowaýata öwrülen ahalteke bedewleriniň taryhy mekany bolan Türkmenistan halkara bileleşik üçin dünýä atşynaslygynyň iri merkezine öwrülýär. Bu ýerde “ganatly bedewleri” köpeltmek we ösdürip ýetişdirmek boýunça gadymy däpler döwlet maksatnamasyny ýerine ýetirmegiň çäklerinde döwrebap ösüşe eýe boldy.
“Türkmen atlary” döwlet birleşiginiň guran marafon ýaryşyna ýurdumyzdan we daşary ýurtlardan janköýerleriň köp sanlysy gatnaşdy. Uzak aralyga geçirilýän ýaryş iki tapgyrdan ybarat bolup, şolaryň her biri 30 kilometre barabardyr. Onuň ugry Köpetdag şaýolunyň ugrundan geçýär. Marafon ýaryşyna 4 ýaşardan 14 ýaşara çenli ahalteke bedewleriniň 30-a golaýy gatnaşdy. Şolaryň hatarynda Türkmenistanyň Prezidentiniň Ahalteke atçylyk toplumyna, Milli atçylyk sporty merkezine we “Türkmen atlary” döwlet birleşiginiň welaýatlardaky athanalaryna hem-de Türkmenistanyň Içeri işler we Goranmak ministrliklerine, hususy atşynaslara degişli bedewler bar.
Bu ugurda bedewler diňe bir ýyndamlykda däl, eýsem, ýaryş mahaly çydamlylyk taýdan hem özlerini görkezmelidir. Bäsleşige gatnaşýan bedewler iki gezek lukmançylyk gözegçiliginden geçirildi. Çünki olaryň saglyk görkezijileri ykrar edilen halkara kadalaryna laýyk gelmelidir.
Marafon ýaryşynda ýeňiji bolanlara Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli guralýan dabaralarda hormatly Prezidentimiziň adyndan baýraklar gowşurylar. Şeýle hem Aşgabatdaky açyk manežli atçylyk sport toplumynda sportuň olimpiýa görnüşleriniň biri bolan konkur (päsgelçiliklerden geçmek) boýunça ýaryşlar geçirildi. Bu bäsleşige Türkmenistanyň Prezidentiniň Ahalteke atçylyk toplumyna, Halkara ahalteke atçylyk sport toplumyna, Milli atçylyk sporty merkezine we ýurdumyzyň Goranmak ministrligine degişli bedewleriň 20-ä golaýy gatnaşdy.
Ýaryşlaryň kadasyna laýyklykda, çapyksuwar bu ýerde oturdylan päsgelçilikleriň 12-sini iki tapgyrda geçmeli. Şolaryň birinji tapgyrdakysynyň beýikligi 1 metr 10 santimetre, ikinji tapgyrdaky päsgelçilikleriň beýikligi bolsa, 1 metr 20 santimetre barabardyr. Ikinji tapgyrda jerime utuklaryny az gazanan we ýokary tizligi görkezen ýeňiji bolýar.
Bäsleşikler çapyksuwarlaryň bedewlere erk etmekdäki ýokary ussatlygyny görkezdi. Munuň özi ahalteke bedewleriniň diňe bir ajaýyp beden taýýarlygyna eýedigini däl, eýsem, olaryň päsgelçiliklerden bökýän pursatlarynda deňagramlylygy saklamaga bolan ukyplylygyny hem äşgär edýär. Şu ýerde hem ahalteke bedewleriniň “asman” atlary diýlip atlandyrylmagynyň ýöne ýerden däldigine göz ýetirýärsiň. Konkur bäsleşiginiň ýeňijileri Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli geçiriljek dabaralarda yglan ediler.
Eziz KULYÝEW,
S.A.Nyýazow adyndaky TOHU-nyň talyby.