Dün­ýä­niň aw­to­mo­bil spor­tu­nyň muş­dak­la­ry­nyň uly sa­byr­syz­lyk bi­len ga­ra­şan pur­sa­ty ge­lip ýet­di. Dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gi­niň na­za­ry­ny Türk­me­nis­ta­na gö­nük­di­ren iri we ta­ry­hy sport baý­ram­çy­ly­gy — “Amul – Ha­zar 2018” hal­ka­ra aw­to­ral­li­si ýo­ka­ry gu­ra­ma­çy­lyk­da ge­çi­ril­ýär. Oňa dün­ýä­niň 20-den gow­rak ýur­dun­dan 80-den köp to­par gat­naş­ýar. Ola­ryň ha­ta­ryn­da Fran­si­ýa­nyň, Ger­ma­ni­ýa­nyň, Gol­lan­di­ýa­nyň, Bel­gi­ýa­nyň, Çe­hi­ýa­nyň, Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­nyň, Rus­si­ýa­nyň, Ga­za­gys­ta­nyň, Öz­be­gis­ta­nyň hem-de ýe­ne-de köp san­ly ýurt­la­ryň dün­ýä bel­li ral­li tür­gen­le­ri bar. Mil­li Li­de­ri­mi­ziň şah­sy gö­rel­de­sin­den ruh­la­nan türk­men tür­gen­le­ri hem öz­le­ri­niň da­şa­ry ýurt­ly bäs­deş­le­ri bi­len Ga­ra­gum säh­ra­sy­nyň be­lent­li-pes­li de­pe­le­rin­de men­zil aş­ýar­lar.

“Amul – Ha­zar 2018” hal­ka­ra
aw­to­ral­li­siniň 1-nji gü­ni, 9-njy sent­ýabr:
Ýur­du­my­zyň gün­do­gar se­bi­tin­dä­ki Le­bap we­la­ýa­tyn­da Amy­der­ýa­nyň ke­na­ryn­da ba­dal­ga alan hem-de Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň ug­ry bo­ýun­ça geç­ýän bu deň­siz-taý­syz aw­to­mo­bil ýa­ry­şy giň ses­len­me dö­ret­di. Ýa­ry­şyň il­kin­ji gü­ni uzak ýol sö­küp, dün­ýä­niň dür­li kün­jek­le­rin­den aw­to­mo­bil spor­tu­nyň tür­gen­le­ri Türk­me­na­bat şä­he­ri­ne gel­di­ler. “www.turk­men­de­sert­race.com” in­ter­net sa­hy­pa­syn­da bel­le­ni­li­şi ýa­ly, ýa­ryş ulag­la­ry Ýew­ro­pa­dan Türk­me­na­ba­da 15 gün­de gel­di. Şol gün tür­gen­ler ýa­ry­şyň gu­ra­ma­çy­la­ry bi­len tan­şyp, Ga­ra­gum säh­ra­ly­gy bo­ýun­ça ama­la aşyr­jak tä­ze sy­na­ny­şyk­la­ry­nyň öz­bo­luş­ly aý­ra­tyn­lyk­la­ry bi­len ta­nyş­dy­lar. Mat­hieu Ser­ra­do­ri we Fa­bi­an Lur­ki­un ýa­ly “Af­rica Eco Race” ýa­ryş­la­ry­nyň ýe­ňi­ji­le­ri bo­lan tür­gen­ler türk­men top­ra­gy­nyň myh­man­sö­ýer­li­gi­ne haý­ran gal­dy­lar.

“Amul – Ha­zar 2018” hal­ka­ra
aw­to­ral­li­siniň 2-nji gü­ni, 10-njy sent­ýabr:
Ýa­ry­şyň baş­lan­ma­gy­na bir gün ga­lan­da, Türk­me­na­bat şä­he­rin­de hal­ka­ra aw­to­ral­li­si­niň açy­lyş da­ba­ra­sy gu­ral­dy. Il­ki bi­len, Türk­me­na­bat­da Žan-Lui Şles­se­riň, ýa­ryş­la­ryň di­rek­to­ry Re­ne Met­siň hem-de ral­lä gat­na­şy­jy­la­ryň ara­syn­dan bel­li tür­gen­le­riň gat­naş­ma­gyn­da bri­fing geçi­ril­di. Onuň öň ýa­nyn­da to­par­la­ryň ag­za­la­ry­na il­kin­ji ýol ki­ta­by paý­la­nyl­dy. Bri­fin­giň do­wa­myn­da ýol ug­run­da GPS ul­ga­my­ny ulan­mak bo­ýun­ça dü­şün­di­riş­ler we beý­le­ki mas­la­hat­lar be­ril­di, düz­gün­ler hem-de kä­bir beý­le­ki ka­da­lar anyk­la­nyl­dy.
Şeý­le hem şol gün Türkmenabat şäheriniň “Baý­dak” meý­dan­ça­syn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­tim­ziň gat­naş­ma­gyn­da “Amul – Ha­zar 2018” hal­ka­ra aw­to­ral­li­si­niň açy­lyş da­ba­ra­sy ge­çi­ril­di.
Da­ba­ra­nyň çäk­le­rin­de dün­ýä­niň on­lar­ça ýurt­la­ry­nyň aw­tou­lag­la­ry­nyň gat­naş­ma­gyn­da “Amul – Ha­zar 2018” hal­ka­ra ral­li­si­niň da­ba­ra­ly ýö­ri­şi gu­ral­dy. Oňa je­mi 150-den gow­rak sü­rü­ji we ştur­man-kö­mek­çi sü­rü­ji gat­naş­dy, ola­ryň kö­pü­si ga­ry­şyk dü­züm­de-in­ter­na­sio­nal to­par­da çy­kyş ed­ýär. Da­ba­ra­ly ýö­riş­de dün­ýä aw­to­mo­bil se­na­ga­ty­nyň “Mi­ni”, “Nissan”, “Toyo­ta”, “Mit­su­bis­hi”, “Chevro­let”, BMW, “Peu­ge­ot”, “Opel”, “Porsche”, “Land Rover”, “Su­zu­ki”, “Chrysler” we beý­le­ki­ler ýa­ly, iň yg­ty­bar­ly ha­sap edil­ýän aw­tou­lag ky­sym­la­ry görkezildi.

“Amul – Ha­zar 2018” hal­ka­ra
aw­to­ral­li­siniň 3-nji gü­ni,
11-nji sent­ýabr:
Şol gün Le­bap we­la­ýa­tyn­da “Amul – Ha­zar 2018” hal­ka­ra aw­to­ral­li­si ba­dal­ga al­dy. Il­ki bi­len, şol ýer­de pro­lo­ga — kwa­li­fi­ka­si­on ýa­ry­şa taý­ýar­lyk gör­mek baş­lan­dy. Bu ýa­ryş­da ral­li­niň bi­rin­ji tap­gy­ry üçin ba­dal­ga bel­gi­le­ri kes­git­le­nil­di. Pro­lo­gyň uzyn­ly­gy 9 ki­lo­met­re ba­ra­bar­dyr.
Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz, il­ki bi­len, özü­niň 100-nji bel­gi­li sport aw­tou­la­gyn­da ýö­ri­te ýol bo­ýun­ça bel­li ara­ly­gy ge­çip, pro­lo­gy aç­dy. Soň­ra ýa­ry­şyň uzyn­ly­gy 247 ki­lo­met­re ba­ra­bar bo­lan bi­rin­ji tap­gy­ry­na ba­dal­ga be­ril­di. 83 eki­paž­dan yba­rat bo­lan ral­lä gat­na­şy­jy­la­ryň aw­tou­lag­la­ry bi­rin­ji tiz­lik­li tap­gy­ryň ba­dal­ga al­ýan ýe­rin­de öz orun­la­ry­ny eýe­le­di­ler we şon­dan köp wagt geç­män­kä-de, ýo­la düş­dü­ler. Ýa­ryş baş­lan­dy. Bi­rin­ji tap­gyr­da pel­le­ha­na il­kin­ji bo­lup, 100-lik bel­gi­li ula­gyň eki­pa­žy gel­di. Tür­gen­ler bi­rin­ji tap­gy­ryň ta­mam­lan­ýan “Ma­ry” dü­şel­ge­si­ne gel­di­ler.

“Amul – Ha­zar 2018” hal­ka­ra
aw­to­ral­li­siniň 4-nji gü­ni,
12-nji sent­ýabr:
Şol gün tür­gen­ler “Ma­ry” dü­şel­ge­sin­den ýo­la çy­kyp, ýa­ry­şyň ikin­ji tap­gy­ry­ny geç­di­ler. Bu tap­gyr Ahal we­la­ýa­ty­nyň çäk­le­rin­dä­ki “Ga­ra­gum ýal­ky­my” dü­şel­ge­sin­de ta­mam­lan­dy. Ikin­ji tap­gy­ryň ýa­ryş ýo­lu­nyň uzyn­ly­gy 228 ki­lo­metr­den yba­rat bo­lup, oňa ulag­la­ryň 75-sin­den 55-si gat­naş­dy. Sü­rü­ji­le­riň bel­le­ýiş­le­ri ýa­ly, ýo­luň bi­rin­ji tap­gy­ry ýe­ňil bol­ma­dy. Ikin­ji ýo­luň çyl­şy­rym­ly­ly­gy on­dan bir­ne­me ýe­ňil­räk bol­dy — ýa­ry­şa gat­na­şy­jy­lar Ga­ra­gu­muň çä­ge­lik­le­ri­ne öw­re­niş­di­ler we “Ga­ra­gum ýal­ky­my” dü­şel­ge­si­ne ynam­ly ýet­di­ler.
Bäs­le­şi­giň umu­my ha­sa­byn­da is­pan sü­rü­ji­le­ri Na­ni Ro­ma we Aleks Ha­ro öň­de­li­gi sak­la­ma­gy do­wam et­dir­ýär­ler. Ýö­ne Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­dan ge­len sü­rü­ji Gar­ri Hant we onuň kö­mek­çi­si Wou­ter Ros­ga­ar pel­le­ha­na­da is­pan­la­ry ozup ge­çip, şu gün­ki ýa­ry­şyň ýe­ňi­ji­le­ri bol­du­lar. Pel­le­ha­na üçün­ji bo­lup türk­men sü­rü­ji­le­ri Ho­ja­gu­ly An­na­mäm­me­dow we Gaý­gy­syz Ak­my­ra­dow gel­di. Ýa­ry­şyň öň­de­ba­ry­jy­la­ry­nyň ara­la­ry ba­ry-ýo­gy bir­nä­çe mi­nut bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Ýe­ke-täk sü­rü­ji ze­nan bo­lan Ýu­li­ýa Mi­gu­no­wa hem öz kö­mek­çi­si Igor Pe­ten­ko bi­len ta­pa­wut­lan­dy. Ola­ryň “To­ýo­ta­sy” T2 de­re­je­sin­de il­kin­ji bol­dy.
Dü­şel­ge­de ral­li­niň gu­ra­ma­çy­sy Žan-Lui Şles­se­ri dog­lan gü­ni bi­len gut­la­dy­lar. Ady ro­wa­ýa­ta öw­rü­len ulag sü­rü­ji­si türk­men top­ra­gyn­da öz 70 ýa­şy­nyň to­ýu­ny bel­le­di.
“Ga­ra­gum ýal­ky­my” diý­lip at­lan­dy­ryl­ýan bü­tin dün­ýä bel­li alaw Ahal we­la­ýa­ty­nyň çä­gin­de ýer­leş­ýär. Çö­lüň mer­ke­zin­de ýer­le­şen ägirt uly alaw tä­sin­lik hök­mün­de yk­rar edil­di. Gum alaň­la­ry­nyň ara­syn­da eme­le ge­len alaw, ja­han­keş­de­le­ri bol­şy ýa­ly, tür­gen­le­ri hem haý­ra­na goý­dy.
Te­bi­gy ýan­ýan alaw paý­tag­ty­myz Aş­ga­bat­dan 270 ki­lo­metr daş­lyk­da, Ýer­bent oba­syn­dan, tak­my­nan, 90 ki­lo­metr uzak­lyk­da ýer­leş­ýär. Bu ýer­de türk­men alym­la­ry in­di 50 ýyl­dan bä­ri yl­my-göz­leg iş­le­ri­ni alyp bar­ýar­lar. 2013-nji ýyl­da türk­men hü­när­men­le­ri ka­na­da­ly kär­deş­le­ri bi­len bi­le­lik­de, 500 de­re­je­dä­ki gyz­gyn­ly­ga çy­dam­ly ýö­ri­te en­jam­la­ry ula­nyp, kra­te­riň düý­bü­ne dü­şüp, yl­my-göz­leg iş­le­ri­ni ama­la aşyr­dy. Onuň düý­bün­den al­nan top­ra­gyň dü­zü­mi­ni öw­ren­mek ar­ka­ly ada­ty te­bi­gat­da ýa­şa­ma­ga ukyp­syz, di­ňe aý­ra­tyn şert­ler­de ýa­şa­ýan jan­ly bak­te­ri­ýa­la­ryň bar­dy­gy ýü­ze çy­ka­ryl­dy. Bu ta­pyn­dy ast­ro­bio­lo­gi­ýa yl­my üçin örän wa­jyp­dyr. Gün ul­ga­myn­dan da­şar­da­ky pla­ne­ta­lar­da ýa­şa­mak üçin bar bo­lan şert­ler şu ýer­dä­ki gaz kra­te­ri­niň şert­le­ri­ne meň­zeş­dir.

“Amul – Ha­zar 2018” hal­ka­ra
aw­to­ral­li­siniň 5-nji gü­ni,
13-nji sent­ýabr:
13-nji sent­ýabr­da ýaryşyň üçün­ji tap­gy­ry ba­dal­ga al­dy. Aw­to­ral­lä gat­na­şy­jy­lar 236 ki­lo­metr ara­ly­gy geç­di­ler. Ola­ra üçün­ji tap­gy­ryň ahy­ryn­da “Al­tyn asyr” Türk­men kö­lü­niň öňün­dä­ki dü­şel­ge­de dynç al­mak müm­kin­çi­li­gi dö­re­dil­di.
“Amul — Ha­zar 2018” ýa­ry­şy­nyň üçün­ji tap­gy­ry­na gat­na­şan 46 ulag­dan pel­le­ha­na il­kin­ji bo­lup, dä­be öw­rü­li­şi ýaly, Na­ni Ro­ma we Aleks Ha­ro gel­di­ler. Is­pan­ly­lar ýo­luň her ara­ly­gyn­da gar­şy­daş­la­ryn­dan bar­ha we bar­ha ara­ny açyp, ara­lyk hem-de umu­my ha­sap­da öň­de bar­ýar­lar. Ýa­ry­şyň şu tap­gy­ryn­da ikin­ji bo­lup pel­le­ha­na 17 mi­nut gi­jä ga­lyp, Aý­rat Mar­de­ýe­wiň KA­MA­ZY gel­di. Eme­li türk­men kö­lü­ne üçün­ji bo­lup, Mi­ros­law Zap­le­tal hem-de onuň ýol­be­le­di Ma­rek Si­ko­ra gel­di­. Çe­hi­ýaly sürüjiler umu­my ha­sap­da ikin­ji or­ny eýe­le­ýär.

“Amul – Ha­zar 2018” hal­ka­ra
aw­to­ral­li­si­niň 6-njy gü­ni,
14-nji sent­ýabr:
Ýa­ry­şa gat­na­şy­jy­lar pel­le­ha­na ta­rap ynam­ly bar­ýar­lar. Olar bäs­le­şi­giň dör­dün­ji tap­gy­ryn­da “Al­tyn asyr” Türk­men kö­lün­dä­ki dü­şel­ge­den ýo­la çy­kyp, Bal­kan we­la­ýa­ty­na ara­laş­dy­lar. Ral­li-reý­diň dör­dün­ji tap­gy­ryn­da 244 ki­lo­metr men­zil aşyl­dy. Bu ýer­dä­ki “Sport” dü­şel­ge­sin­de myh­man­lar türk­men myh­man­sö­ýer­li­gi bi­len gar­şy alyn­dy.
Şon­dan soň­ra bu hal­ka­ra aw­to­ral­li­si­ne gat­na­şy­jy­la­ra pel­le­ha­na ga­raş­ýar. Mil­li Li­de­ri­mi­ziň baş­lan­gy­jy bi­len ge­çi­ri­len bu hal­ka­ra ýa­ryş di­ňe bir sport çä­re­si bol­man, eý­sem dost-do­gan­lyk gat­na­şyk­la­ry­nyň pug­ta­lan­ma­gy­na hem hyz­mat et­di.
“Zaman–Türkmenistan”.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА