Türk­me­niň uçar ga­na­ty ha­sap­lan­ýan be­dew­le­ri­miz ga­dy­my wagt­lar­dan bä­ri ada­myň iň ýa­kyn dos­ty bo­lup­dyr. At ada­ma köp peý­da ge­tir­ýän, oňa hyz­mat ed­ýän, akyl­ly we ukyp­ly jan­dar­dyr. Şeý­le hem ol eýe­si­ne diý­seň we­pa­ly bol­ýar. Mün­mek, çap­mak üçin ýa-da iş ma­ly hök­mün­de ula­nyl­ýan atyň ýa­ba­ny gör­nüş­le­ri hem bar. Dün­ýä­de meş­hur­lyk ga­za­nan at­la­ryň ara­syn­da ahal­te­ke be­dew­le­ri bi­len bir ha­tar­da, arap we iň­lis at­la­ry­nyň hem ady ag­zal­ýar. Şeý­le hem atyň po­ni at­ly ki­çi gör­nü­şi bo­lup, bu at­lar de­mir­ga­zyk Ýew­ro­pa ýurt­la­ryn­da ýa­şa­ýar. Ir­ki dö­wür­ler­de bu kin­di­wan­ja at­lar ýe­ras­ty baý­lyk­la­ry çy­kar­mak üçin peý­da­la­ny­lyp­dyr. Hä­zir­ki wagt­da ça­ga­la­ry mün­dür­mek we ýe­ňil­räk ara­ba­la­ra goş­mak üçin u­la­nyl­ýar. Dün­ýä­de atyň 300-den gow­rak gör­nü­şi­niň bar­dy­gy aý­dyl­ýar. Bu jan­dar­la­ryň eşi­diş uky­by­nyň ada­myň­ky­dan ýo­ka­ry­dy­gy se­bäp­li, olar has duý­gur bol­ýar­lar. Olar öz eýe­si­niň ýa-da ça­pyk­su­wa­ryň duý­gu­la­ry­ny se­sin­den aňyp bil­ýär­ler. Hä­zir­ki wagt­da at bi­len bag­ly spor­tuň dür­li gör­nüş­le­ri bar. At­ly ýa­ryş­la­r dün­ýä­niň iň meş­hur sport çä­re­le­ri­niň bi­ri ha­sap­lan­ýar.
At bi­len bag­ly sport dür­li ýaş­da­ky adam üçin peý­da­ly­dyr. Spor­tuň bu gör­nü­şi ada­myň gan aý­la­ny­şy­ny ka­da­laş­dy­ryp, dem alyş ýol­la­ry­ny go­wu­lan­dyr­ýar. Ata mü­nü­len­de de­ňag­ram­ly­ly­gy sak­la­ma­ly bol­ýar. Bu hem be­den üçin örän peý­da­ly­dyr. At ýö­rän­de ýa-da ça­pan­da şol bir he­re­ke­ti yzy­gi­der­li gaý­ta­la­ýar. Bu ýag­daý bol­sa, ata erk ed­ýä­niň gan da­mar­la­ry­nyň işi­ni iş­jeň­leş­dir­ýär.
At mün­me­giň di­ňe fi­zi­ki däl, eý­sem, ze­hin taý­dan hem peý­da­sy az däl. Ata mün­ýän is­len­dik adam onuň örän üýt­ge­şik duý­gu­dy­gy­ny, at çap­ma­gyň söz bi­len dü­şün­di­rip bol­ma­jak duý­gy­ny dö­red­ýän­di­gi­ni aý­dar. Hü­när­men­ler 3 ýaş­dan uly ça­ga­la­ryň at mün­me­gi öw­ren­mä­ge baş­lap bil­jek­dik­le­ri­ni bel­le­ýär­ler. Şeý­le hem ata yzy­gi­der­li ideg et­me­giň ýat­keş­li­gi­ňi güýç­len­dir­ýän­di­gi, oňa erk et­me­giň adam­da özü­ne ynam duý­gu­sy­ny dö­red­ýän­di­gi bel­le­nil­ýär.
Atlar sa­gat­da ortaça 44 ki­lo­metr tiz­lik bi­len çap­ýar.
Atyň ýat­keş­li­gi­niň güýç­lü­di­gi yl­my taý­dan su­but edi­len­dir.
At­lar öz duý­gu­la­ry­ny gu­lak­la­ry, göz­le­ri we ýüz he­re­ket­le­ri bi­len dü­şün­dir­ýärler.
At gi­je­si­ne adam­dan has go­wy gör­ýär.
At­lar süý­ji za­dy iý­me­gi ha­la­ýar­lar.
Aw­tou­lag­la­ryň kuw­wa­ty at güý­ji bi­len ha­sap­lan­ýar. Bu öl­çeg bir­li­gi bir atyň
or­ta­ça güý­jü­ni gör­kez­me­ýär. Bir atyň kuwwaty ortaça 14,9 at güý­jü­ne ba­ra­bar­dyr.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА