Soňky ýyllarda ähli iri awtoulag öndüriji kompaniýalar sürüjisiz ulag tehnologiýasynyň ösdürilmegine uly möçberde pul serişdelerini gönükdirýärler. Ýöne bu ugurda degişli işleriň alnyp barylýandygyna garamazdan, bu ulaglardan nähili peýdalanylmagy baradaky sowallar hem häli-şindi ýüze çykýar. Bu ugurda iş alyp barýan bilermenler sürüjisiz ulaglary ulanmaga taýýar ýurtlaryň sanawyny taýýarlady.
Bilermenler bu sanawy taýýarlamak üçin ýurtlaryň infrastruktura, kanunçylyk, tehnologiýa hem-de innowasiýa ugurlaryndaky görkezijilerini seljerdiler. Bu seljermäniň netijesine görä, sanawdaky ýurtlar barada gysgaça maglumat bermegi makul bildik.
Ýa­po­ni­ýa: teh­no­lo­gi­ýa ba­bat­da ösen ýurt­la­ryň bi­ri ha­sap­lan­ýan Ýa­po­ni­ýa bu ugur­da bi­ler­men­ler­den 20,53 ba­ha al­dy. Ge­çen ýyl ýur­duň hö­kü­me­ti 2020-nji ýyl­da To­kioda ge­çi­ril­jek Olim­pi­ýa oýun­la­ry­na taý­ýar­ly­gyň çäk­le­rin­de sü­rü­ji­siz ulag­la­ry sy­nag et­mek mak­sat­na­ma­sy­na tä­ze­den se­ret­di­ler.
BAE: Bir­le­şen Arap Emir­lik­le­rin­de sü­rü­ji­siz ulag teh­no­lo­gi­ýa­sy­ny ös­dür­mek üçin köp möç­ber­de ma­ýa go­ýum se­riş­de­le­ri­ni öz­leş­dir­jek kom­pa­ni­ýa­nyň ýok­du­gy­na ga­ra­maz­dan, ýur­duň ösen ýol ul­ga­my we de­giş­li inf­rast­ruk­tu­ra­sy tä­ze teh­no­lo­gi­ýa­dan ne­ti­je­li peý­da­lan­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär. Ila­tyň köp bö­le­gi öz ulag­la­ry­nyň do­lan­dy­ryl­ma­gy­ny eme­li aň ul­ga­my­na ber­mä­ge taý­ýar­dy­gyny mä­lim edil­di. 2030-njy ýy­la çen­li Du­ba­ýyň ulag­la­ry­nyň 25 gö­te­ri­mi­niň sü­rü­ji­siz bol­ma­gy­na ga­ra­şyl­ýar. 2016-njy ýyl­dan bä­ri, bu ugur­da de­giş­li sy­nag iş­le­ri ge­çi­ril­ýär.
Ger­ma­ni­ýa: BMW we “Volks­wa­gen” ýa­ly iri kom­pa­ni­ýa­lar sü­rü­ji­siz ulag teh­no­lo­gi­ýa­sy­nyň ös­dü­ril­me­gi­ne mil­liard­lar­ça dol­lar sarp ed­ýär­ler. Şeý­le hem ýur­duň hö­kü­me­ti bu ulag­lar­dan peý­da­lan­mak üçin de­giş­li ka­nun­çy­lyk na­ma­la­ry­ny döw­re­bap­laş­dyr­ýar. Ger­ma­ni­ýa “teh­no­lo­gi­ýa we in­no­wa­si­ýa” ug­ry bo­ýun­ça ýo­ka­ry ba­ha my­na­syp­dyr.
Be­ýik Bri­ta­ni­ýa: ge­çen ýyl ýur­duň hö­kü­me­ti sü­rü­ji­siz ulag se­bäp­li ýe­ti­ri­len zy­ýan­dan äti­ýaç­lan­dy­ry­jy­la­ryň jo­gap­kär­di­gi ba­bat­da ka­nun ka­bul et­di. Ýurt­da bu ugur­da ka­nun­çy­lyk yzy­gi­der­li ös­dü­ril­ýär. Mu­ny 2021-nji ýy­la çen­li ta­mam­la­mak göz öňün­de tu­tul­ýar we Be­ýik Bri­ta­ni­ýa 5G teh­no­lo­gi­ýa­sy­na köp möç­ber­de ma­ýa gö­nük­dir­ýär.
Finl­ýan­di­ýa: ýur­duň hö­kü­me­ti sü­rü­ji­siz ulag­la­ryň müm­kin­çi­lik­le­rin­den peý­da­lan­mak üçin äh­li ugur­la­ry ös­dür­ýär. 2015-nji ýyl­dan bä­ri, ýurt­da bu ugur­da de­giş­li sy­nag­lar ge­çi­ril­ýär. 2021-nji ýyl­da do­lu­ly­gy­na sü­rü­ji­siz aw­to­bus­la­ryň gat­na­wy­nyň ýo­la go­ýul­ma­gy göz öňün­de tu­tul­ýar.
Şwe­si­ýa: ýurt­da elekt­rik to­gy bi­len iş­le­ýän hem-de sü­rü­ji­siz ulag­lar üçin de­giş­li inf­rast­ruk­tu­ra dö­re­dil­ýär. Ge­çen ýy­lyň ýan­war aýyn­da sü­rü­ji­siz aw­to­bus sy­nag­dan ge­çi­ril­di. Şwe­si­ýa­nyň “Volvo” aw­tou­lag kom­pa­ni­ýa­sy sü­rü­ji­siz ulag­la­ry sy­nag­dan ge­çir­mek üçin rug­sat­na­ma al­dy. Bu ulag­la­ra is­leg bil­dir­ýän adam­la­ryň sa­ny bo­ýun­ça Şwe­si­ýa öň­de­li­gi eýe­le­ýär.
ABŞ: “Go­og­le”, “App­le”, “Tes­la”, “Ford”, “Ge­ne­ral Mo­tors”, “Uber” ýa­ly dün­ýä­niň iri teh­no­lo­gi­ýa ägirt­le­ri sü­rü­ji­siz ulag teh­no­lo­gi­ýa­sy­ny ös­dür­mä­ge iş­jeň gat­naş­ýar­lar. ABŞ bu ugur­da öň­de­li­gi eýe­läp bar­ýar.
Nor­we­gi­ýa: 2018-nji ýy­lyň ýan­wa­ryn­da ýurt­da sü­rü­ji­siz ulag sy­na­gy­ny ge­çir­di. Şon­dan bä­ri, bir­nä­çe ope­ra­tor­lar sü­rü­ji­siz ki­çi aw­to­bus­la­ryň hyz­ma­tyn­dan peý­da­lan­ýar­lar. Ýo­lag­çy­lar şeý­le ulag­lar­da gat­na­mak­dan gork­ma­ýar­lar.
Sin­ga­pur: ýurt­da sü­rü­ji­siz ulag­la­ry sy­nag et­mek üçin de­giş­li meý­dan­ça­lar dö­re­dil­di. Du­ral­ga­lar, ýol yşyk­la­ry we beý­le­ki ze­rur teh­no­lo­gi­ýa­lar şeý­le ulag­la­ry sy­nag­dan ge­çir­mä­ge taý­ýar edil­di.
Gol­lan­di­ýa: bu ýurt sü­rü­ji­siz ulag­lar­dan ne­ti­je­li peý­da­lan­mak­da öň­de­li­gi eýe­le­ýär. Ge­çen ýy­lyň mart aýyn­da bu ugur­da de­giş­li bir­nä­çe ka­nun­çy­lyk na­ma­la­ry ka­bul edil­di. Gol­lan­di­ýa goň­şy ýurt­lar bi­len sü­rü­ji­siz ýük ulag­la­ry­nyň müm­kin­çi­lik­le­rin­den ne­ti­je­li peý­da­lan­mak bo­ýun­ça giň gö­wrüm­li ul­ga­my dö­ret­mek ba­bat­da iş­jeň iş alyp bar­ýar.

Ys­lam TYL­LA­NU­ROW,
Türk­men döw­let bi­na­gär­lik-gur­lu­şyk
ins­ti­tu­ty­nyň uly mu­gal­ly­my.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА