Ame­ri­ka­nyň Bir­le­şen Ştat­la­ry­nyň alym­la­ry ta­ra­pyn­dan fer­men­tir­le­nen gök ça­ýyň ikin­ji de­re­je­li önü­mi bo­lan bio­dar­gaý­jy ma­te­ri­al­dan sin­te­ti­ki de­ri eme­le ge­ti­ril­di. Bu eme­li ma­te­ri­al­dan ýa-da de­ri­den ada­ty aýak­gap ýa­sap bol­ýar. Soň­ky ýyl­lar­da alym­lar bio­dar­gaý­jy sin­te­ti­ki ma­te­ri­al­la­ry ön­dür­me­giň üs­tün­de iş alyp bar­ýar­lar. Gök ça­ýyň esa­syn­da eme­le ge­ti­ri­len tä­ze ma­te­ri­al hem mu­nuň su­but­na­ma­sy­dyr.
Alym­la­ryň ge­çi­ren yl­my-bar­lag­la­ry­nyň ne­ti­je­si­ne gö­rä, gök ça­ýyň ga­lyn­dy­la­ry­nyň dü­zü­min­dä­ki sell­ýu­loz ma­te­ri­al­da ada­ty de­ri­dä­ki aý­ra­tyn­lyk­la­ryň bar­dy­gy anyk­lan­dy. Şol sell­ýu­loz ma­te­ri­al­dan eme­le ge­ti­ril­jek bio­dar­gaý­jy mad­da­ny edil de­ri ýa­ly aýak­gap önüm­çi­li­gin­de ula­nyp bol­jak­dy­gy mä­lim edil­di. Alym­lar bir­nä­çe tap­gyr­da ge­çi­ri­len yzy­gi­der­li bar­lag­la­ry­nyň ne­ti­je­sin­de, eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa aýak­gap jü­bü­ti­ni ýa­sa­dy­lar. Ony ha­ky­ky de­ri aýak­gap bi­len de­ňeş­di­rip gör­dü­ler. Tä­ze aýak­gap ho­wa ge­çi­ri­ji­li­gi, hi­li we aýa­ga ýa­kym­ly­ly­gy bi­len ýo­ka­ry ba­ha my­na­syp bol­dy. Hä­zir­ki wagt­da bu tas­la­ma tä­ze­den öw­re­nil­ýär we kä­mil­leş­di­ril­ýär. Ame­ri­ka­ly alym­lar eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa aýak­ga­byň suw ge­çir­me­ýän aý­ra­tyn­ly­gy­ny has-da ös­dür­me­giň we ony gün­de­lik geý­mek üçin amat­ly bol­ma­gy­nyň usul­la­ry­ny tap­ma­ga sy­na­nyş­ýar­lar.
Tä­ze dö­re­di­len eme­li de­ri­den ýa­sa­lan aýak­gap­la­ryň ýa-da beý­le­ki zat­la­ryň ha­çan sa­tu­wa çyk­jak­dy­gy ba­ra­da en­tek mag­lu­mat ýok. Ýö­ne mu­nuň ýa­kyn gel­jek­de ama­la aşy­ryl­jak­dy­gy ikuç­syz­dyr.

Aýsoltan AŞYROWA,
S. A. Nyýazow adyndaky TOHU-nyň talyby.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА