Alymlar emeli hemra aragatnaşyk ulgamyndan alnan suratlary ýerüsti gözegçilikler bilen deňeşdirip, dünýädäki agaçlar ozalky hasaplamalardan has köp diýen netijä geldiler. Hakykatda bolsa, Ýeriň ýüzünde näçe agajyň bardygyny bilmäge çalyşmak, asmanda näçe ýyldyzyň bardygyny çaklamaga synanyşmak ýalydyr.
Şeýle bolsa-da, halkara barlag geçirijiler topary iki çemeleşmäni hem birikdirip, olaryň sanynyň, takmynan, 3 trillion 100 milliarda barabardygy baradaky netijä geldiler. Her ýylda olaryň, çen bilen, 15 milliardy çapylýan eken. Alymlaryň çaklamalaryna görä, 12 müň ýyl mundan ozal, adamzadyň oba hojalyk işleriniň başlamagy bilen, agaçlaryň mukdary 46 göterim azalypdyr.
– Adamzadyň tebigata giň gerimli täsiri haýran galdyrýar – diýip, Wegeningen şäherindäki Golland ekologik institutynyň ekologiýadan hünärmeni Tomas Krowter tassyklaýar.
– Biz adamzadyň zähmetiniň agaçlaryň mukdaryny kesgitleýän esasy sebäpleriň biridigini çak edýärdik, ýöne onuň rolunyň has uludygyna göz ýetirdik – diýip, ol aýdýar.
Hemra aragatnaşyk ulgamynyň maglumatlaryna laýyklykda, dünýädäki agaçlaryň sany, çen bilen, 400 milliard diýlip çaklanylýardy. Hemra aragatnaşyk ulgamy tokaýlaryň häsiýeti barada köp maglumatlary berse-de, oňa adamyň başarnygy ýaly aýdyňlyk elýeterli däl. Krowter we onuň işdeşleri bu çemeleşmäni birleşdirdiler. Demirgazyk Amerikanyň, Russiýanyň we Skandinaw ýurtlarynyň tokaýlyklarynda agaçlar özüniň gürlügi bilen tapawutlanypdyr. Taýgalarda, çen bilen, 750 milliard daragt ýa-da dünýäniň agaçlarynyň umumy mukdarynyň 24 göterimi ösýän eken. Tropik we subtropik tokaýlarda bolsa, 1,3 trillion ýa-da umumy mukdaryň 43 göterimi ösýän eken.