Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi ösü­şiň eko­lo­gi­ýa gör­nü­şi­ni saý­lap alyp, “ýa­şyl” yk­dy­sa­dy­ýe­te geç­mek ba­bat­da­ky me­ýil­na­ma­la­ry­ny iş ýü­zün­de dur­mu­şa ge­çir­mä­ge gi­riş­di. Ýew­ro­pa Ko­mis­si­ýa­sy eko­lo­gi­ýa ug­ru­ny dö­ret­mek üçin he­re­ket me­ýil­na­ma­sy­ny ka­bul et­di. Onuň mak­sa­dy Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ni gel­jek­de “ýa­şyl” yk­dy­sa­dy­ýe­te öwür­mek­den yba­rat bo­lup, daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak, ula­nyl­ýan se­riş­de­le­riň has köp wagt sak­la­nyp ga­l­ma­gy­ny üp­jün et­mek bi­len bäs­deş­lik uky­by­nyň güýç­len­di­ril­me­gi göz öňün­de tu­tul­ýar.
He­re­ket me­ýil­na­ma­sy­nyň çäk­le­rin­de Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň dur­nuk­ly önüm­çi­lik we sarp edi­ji­lik ug­ru­nyň ka­da­ly ýag­daý­da sak­la­nyl­ma­gy­na uly äh­mi­ýet ber­ler. Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň ba­zar­la­ry­na ýer­le­nen ha­ryt­la­ryň has uzak wagt­lap ula­nyl­ma­gy­ny ga­zan­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. Mun­dan baş­ga-da, gaý­ta­dan ulan­mak, gaý­ta­dan iş­le­mek, çig ma­lyň ýe­ri­ne müm­kin bol­du­gy­ça gaý­ta­dan iş­le­nen se­riş­de­le­riň ula­nyl­ma­gy­ny ga­zan­mak me­ýil­leş­di­ril­ýär. Bir ge­zek­lik ula­nyl­ýan se­riş­de­ler müm­kin bol­du­gy­ça çäk­len­di­ri­ler, wag­tyn­dan öň kö­nel­me­gi­niň öňü­ni al­mak iş­le­ri ge­çi­ri­ler. Sarp edi­ji­ler eko­lo­gi­ýa taý­dan amat­ly ha­ryt saý­lap al­ma­k üçin önüm­le­riň do­wam­ly­ly­gy we ýa­ram­ly­ly­gy ba­ra­da yg­ty­bar­ly mag­lu­mat­la­ry alar­lar.
Ýew­ro­pa Ko­mis­si­ýa­sy elekt­ron en­jam­la­ry­nyň, ba­ta­re­ýa­la­ryň we ulag se­riş­de­le­ri­niň ula­nyş möh­le­ti­niň art­dy­ryl­ma­gy we ga­lyn­dy­la­ryň gaý­ta­dan iş­le­nil­me­gi ba­bat­da, ka­da­laş­dy­ry­jy-hu­kuk çä­re­le­ri­ni iş­läp düz­mä­ge gi­ri­şer. Ha­ryt­la­ry gap­la­mak, plast­mas­sa­nyň dü­zü­mi, dok­ma önüm­le­ri­ni gaý­ta­dan iş­le­mek we bi­na­la­ry gur­mak üçin tä­ze hök­ma­ny ta­lap­lar ka­bul edi­ler.
Tä­ze ka­nun­çy­lyk baş­lan­gy­jy, jem­gy­ýet­çi­lik iý­mit pu­da­gyn­da bir ge­zek ula­nyl­ýan gap-gaç­la­ry ça­lyş­ma­ga, ga­lyn­dy­la­ry azalt­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir. Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň “ýa­şyl ug­ry” şu wagt­ky Ýew­ro­pa Ko­mis­si­ýa­sy­nyň Baş­ly­gy Ur­su­la fon der Lýa­ýen ta­ra­pyn­dan 2019-njy ýy­lyň 11-nji de­kab­ryn­da hö­dür­le­nip­di. Ýew­ro­pa Ko­mis­si­ýa­sy­nyň ha­sap­la­ma­la­ry­na gö­rä, 2030-njy ýyl­da yk­dy­sa­dy­ýe­tiň bu ug­ry, se­bi­tiň je­mi içer­ki önü­mi­niň 0,5 gö­te­rim art­ma­gy­na we 700 müň tä­ze iş orun­la­ry­nyň dö­re­me­gi­ne ge­ti­rer.

Gaýypnazar BALLYÝEW,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk
institutynyň mugallymy.