Türk­me­nis­tan­da sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­ni wa­gyz et­mek bo­ýun­ça ge­çi­ril­ýän top­lum­la­ýyn çä­re­ler ýa­ly, köp­çü­lik­le­ýin be­den­ter­bi­ýe he­re­ke­ti­niň ös­dü­ril­me­gi hem hor­mat­ly Prezidentimiziň he­mi­şe üns mer­ke­zin­de sak­la­nyl­ýar. Ýy­lyň-ýy­ly­na ýur­du­myz­da sport des­ga­la­ry­nyň sa­ny art­ýar, köp san­ly hä­zir­ki za­man sport dü­züm­le­ri peý­da bol­ýar, olar iň ýo­ka­ry hil­li en­jam­lar bi­len üp­jün edi­len­dir, adam­la­ryň bar­ha köp san­ly­sy spor­tuň dür­li gör­nüş­le­ri bi­len meş­gul­lan­ýar­lar.
Ber­ka­rar döw­le­ti­miz­de spor­tuň dür­li gör­nüş­le­ri bi­len bir ha­tar­da giň­den ýaý­ran hem-de Olim­pi­ýa oýun­la­ry­nyň dü­zü­mi­ne gi­ri­zi­len we­lo­si­ped spor­tu­nyň ös­dü­ril­me­gi­ne hem aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Şu mak­sat bi­len, Aş­ga­bat­da­ky Olim­pi­ýa şä­her­çe­sin­de spor­tuň bu gör­nü­şi bo­ýun­ça dün­ýä çem­pio­nat­la­ry­ny ge­çir­mä­ge do­ly la­ýyk gel­ýän hem-de Hal­ka­ra we­lo­si­ped­çi­ler bi­le­le­şi­gi ta­ra­pyn­dan yk­rar edi­len We­lot­rek sport bi­na­sy gu­rul­dy. Mil­li Li­de­ri­mi­ziň baş­lan­gy­jy esa­syn­da Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 72-nji ses­si­ýa­sy­nyň 2018-nji ýy­lyň 12-nji ap­re­lin­de bo­lup ge­çen 82-nji mej­li­sin­de Bü­tin­dün­ýä we­lo­si­ped gü­ni ba­ra­da­ky Re­zol­ýu­si­ýa ka­bul edil­di.

Şo­ňa la­ýyk­lyk­da, her ýy­lyň 3-nji iýu­ny Bü­tin­dün­ýä we­lo­si­ped gü­ni diý­lip yg­lan edil­di. Bu baý­ram­çy­ly­gyň dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gi ta­ra­pyn­dan bi­ra­gyz­dan ka­bul edil­me­gi ýur­du­my­zyň pa­ra­hat­çy­ly­gy, dost­lu­gy hem-de ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak ba­ra­da­ky baş­lan­gyç­la­ry­nyň yk­rar edil­ýän­di­gi­ne şa­ýat­lyk ed­ýär.
Soň­ky ýyl­lar­da ýur­du­myz­da spor­tuň we­lo­si­ped sür­mek gör­nü­şi­ni ös­dür­mä­ge uly üns be­ril­ýär. Mu­ňa döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ta­ra­pyn­dan 2013-nji ýy­lyň iýu­nyn­da de­giş­li Ka­ra­ra gol çe­kil­me­gi güýç­li iter­gi ber­di. Hä­zir­ki wagt­da spor­tuň bu gör­nü­şi ilat ara­syn­da uly meş­hur­ly­ga eýe bol­ýar. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, ula­gyň bu gör­nü­şi­ni söý­ýän­ler gün-gün­den art­ýar. Ýur­du­myz­da ýy­gy-ýy­gy­dan köp­çü­lik­le­ýin we­lo­si­ped­li ýö­riş­ler ge­çi­ri­lip du­rul­ýar.
Ulag­la­ryň äh­li gör­nüş­le­ri­niň ara­syn­da özü­niň eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa­ly­gy bi­len aý­ra­tyn ta­pa­wut­lan­ýan we­lo­si­ped, il­kin­ji no­bat­da, adam be­de­ni­niň sag­dyn bol­ma­gy üçin ýö­ri­te gu­ral bo­lup hyz­mat ed­ýär. Aras­sa ho­wa­da we­lo­si­ped­li ge­ze­lenç et­me­giň ada­myň be­den hem ru­hy taý­dan sag­dyn bol­ma­gy, fi­zi­ki iş­jeň­li­gi­niň ýo­kar­lan­ma­gy üçin örän peý­da­ly he­re­ket bo­lup dur­ýan­dy­gy eý­ýäm dün­ýä­niň en­çe­me ýurt­la­ryn­da alym­lar ta­ra­pyn­dan su­but edil­di.
We­lo­si­ped ha­çan-da bol­sa bir wagt oý­la­nyp ta­py­lan ulag­la­ryň iň amat­ly­sy bol­sa ge­rek. We­lo­si­ped di­ňe adam ener­gi­ýa­sy­ny ula­nyp he­re­ket ed­ýär we ol adam sag­ly­gy we daş­ky gur­şaw üçin ju­da peý­da­ly­dyr.
We­lo­si­pe­di äh­li dö­wür­le­riň iň döw­re­bap ula­gy ha­sap­la­mak bo­lar. Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­da haý­sy oý­lap ta­py­şyň has äh­mi­ýet­li­di­gi­ni kes­git­le­mek üçin ge­çi­ri­len pi­kir so­raş­ma­da hem we­lo­si­ped öňe çy­ka­ry­lyp­dyr. 1800-nji ýyl­dan bä­ri edi­len açyş­la­ryň ara­syn­da iň äh­mi­ýet­li­si hök­mün­de we­lo­si­pe­diň öňe sür­len­di­gi onuň dün­ýä­niň äh­li ýe­rin­de giň­den ýaý­ran­dy­gy­ny aýt­ma­ga esas ber­ýär. We­lo­si­ped sür­ýän ada­myň im­mu­ni­te­ti ýo­kar­lan­ýar. We­lo­si­ped­li sy­ýa­ha­tyň sag­ly­ga peý­da­sy 3 sa­ny tä­si­riň, ýag­ny daş­ky gur­şaw, ho­wa şert­le­ri, fi­zi­ki iş­jeň­li­giň öza­ra bag­la­ny­şy­gy bi­len ama­la aşy­ryl­ýar. Ada­myň äh­li myş­sa­la­ry, gan aý­la­ny­şy ka­da­laş­ýar. Adam be­de­ni­ne mah­sus bo­lan he­re­ket­le­riň uly göw­rü­mi­ni ulan­ma­gy üp­jün ed­ýän te­bi­gy-bio­lo­gi­ki esas­la­ry bi­len ke­sel­le­riň öňü­ni al­ma­ga ukyp­ly­dyr.
Ol be­de­niň ke­ma­la gel­me­gi­ni, ber­ke­me­gi­ni, ös­me­gi­ni tiz­leş­dir­ýär. We­lo­si­ped sür­len­de ada­myň ýü­rek, dem alyş we en­dok­rin ul­ga­my­nyň iş­jeň­li­gi ýo­kar­lan­ýar, gan top­lan­ma ha­dy­sa­la­ry aý­ryl­ýar. We­lo­si­ped sür­lüp bo­lan­dan soň­ra, öý­ke­niň ho­wa bi­len üp­jün­çi­li­gi we ýü­re­giň ýyg­ry­lyş ýy­gy­ly­gy art­ýar.

Ba­har­gül HAN­BER­DI­ÝE­WA,
Türk­men döw­let bi­na­gär­lik-gur­lu­şyk ins­ti­tu­ty­nyň
uly mu­gal­ly­my.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА