“Türk­me­nis­tan – Bi­ta­rap­ly­gyň me­ka­ny” ýy­lyn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň taý­syz ta­gal­la­sy ne­ti­je­sin­de Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Wa­ta­ny­myz­da öz­ge­riş­ler äh­li ugur­lar­da saz­la­şyk­ly al­nyp ba­ryl­ýar. Eziz Di­ýa­ry­myz­da hal­ky­my­zyň ýa­şa­ýyş-dur­muş de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­mak­da en­çe­me iş­ler ama­la aşy­ryl­ýar. Aba­dan, asu­da döw­le­ti­miz­de jem­gy­ýe­ti­mi­ziň sag­dyn­ly­gy­ny go­rap sak­la­mak­da, ka­nun­çy­ly­gy üp­jün et­mek­de hem gu­wan­dy­ry­jy ne­ti­je­ler ga­za­nyl­ýar. Hor­mat­ly Prezidentimiziň aja­ýyp baş­lan­gyç­la­ry ne­ti­je­sin­de ata Wa­ta­ny­myz tu­tuş dün­ýä­de sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­ni giň­den ýaý­baň­lan­dyr­ýan döw­let hök­mün­de şöh­rat­lan­ýar. Hä­zir­ki wagt­da sport he­re­ke­ti­niň iş­jeň­li­gi­niň art­dy­ryl­ma­gy sag­dyn­lyk ýö­rel­ge­si­niň, aras­sa­çy­lyk ka­da­la­ry­nyň ber­jaý edil­me­gi bi­len ut­ga­şyk­ly al­nyp ba­ryl­ýar we oňa ýur­du­my­zyň ra­ýat­la­ry­nyň her bi­ri iş­jeň go­şu­lyş­ýar. Ýaş türk­me­nis­tan­ly­la­ryň bag­ty­ýar gel­je­gi­niň gu­rul­ýan şu aja­ýyp döw­rün­de aba­dan hem sag­dyn ýa­şaý­şy üp­jün et­mek gü­nüň der­wa­ýys me­se­le­si hök­mün­de ir­gin­siz dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär, ýaş­la­ryň sag­dyn en­dik ka­da­la­ry ös­dü­ril­ýär.

Eziz Wa­ta­ny­my­zyň her bir ot-çö­pi der­de der­man. Is­len­dik ýur­duň top­ra­gy, duz-ta­ga­my, der­man­lyk ot-çöp­le­ri şol ýer­de ýa­şa­ýan adam­la­ryň ja­ny­na şy­pa ber­ýär. Hal­ky­my­zyň ga­dym dö­wür­ler­den bä­ri at­gu­lak, ço­pan­tel­pek, yş­gyn, ço­muç, sel­me­lik, te­re, ýan­dak ýa­ly ösüm­lik­le­ri der­man hök­mün­de ula­nyp ge­len­di­gi bel­li­dir.
Mel­hem­ler me­ka­ny ha­sap­lan­ýan ýur­du­myz­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň “Türk­me­nis­ta­nyň der­man­lyk ösüm­lik­le­ri” at­ly ki­ta­byn­da be­ýan edi­len der­man­lyk ot­la­ryň dür­li gör­nüş­le­rin­den ne­ti­je­li peý­da­lan­mak ug­run­da ta­gal­la­lar edil­ýär. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň bu ese­ri di­ňe bir türk­me­nis­tan­ly­lar üçin däl-de, eý­sem, dün­ýä­niň beý­le­ki döw­let­le­ri­niň halk­la­ry üçin hem ni­ýet­le­nen­dir. Mil­li Li­de­ri­mi­ziň bu aja­ýyp ese­rin­de ýur­du­my­zyň çä­gin­de bit­ýän ösüm­lik­le­riň der­man­lyk hä­si­ýet­le­ri we ony taý­ýar­la­ma­gyň düz­gün­le­ri ba­ra­da giň­den gür­rüň be­ril­ýär. Hal­ky­my­zyň ýan ki­ta­by­na öw­rü­len hor­mat­ly Prezidentimiziň bu yl­my eser­le­ri ýur­du­my­zyň di­ňe bir luk­man­çy­lyk eda­ra­la­ryn­da ýa-da bol­ma­sa şy­pa­ha­na­la­ryn­da ula­nyl­man, eý­sem, adam­lar öz gün­de­lik dur­muş­la­ryn­da giň­den peý­da­lan­ýar­lar. Bu ba­bat­da üzär­li­ge uly orun de­giş­li­dir. Bu der­de der­man ösüm­lik we onuň dür­li hä­si­ýet­le­ri ba­ra­da mil­li Li­de­ri­mi­ziň “Türk­me­nis­ta­nyň der­man­lyk ösüm­lik­le­ri” at­ly en­sik­lo­pe­dik yl­my işin­de gym­mat­ly mag­lu­mat­lar be­ril­ýär. Üzär­lik der­man­lyk hä­si­ýe­te eýe­dir, ösüp otu­ran üzär­li­giň ýo­kar­ky bö­le­gi oru­lyp alyn­ýar we kö­le­ge­de, şe­mal çal­ýan ýer­de gu­ra­dyl­ýar. Halk te­bip­çi­li­gin­de üzär­lik hä­zi­re çen­li ýo­ka­ry de­re­je­li der­man-dä­ri hök­mün­de giň­den ula­nyl­ýar. Ugur-ýol bil­ýän eli ýe­ňil te­bip­ler üzär­lik­den peýdalanyp, so­wuk­la­ma­ny, ga­ra­guş ke­se­li­ni, böw­rek agy­ry­ny be­jer­ýär­ler. Üzär­li­giň güý­ji bi­len aş­ga­zan, içe­ge, öt­hal­ta ke­sel­le­ri be­je­ril­ýär. Mä­lim bol­şy ýa­ly, müň bir der­diň der­ma­ny bo­la­ny üzär­li­giň tüs­se­si­niň der­man­lyk äh­mi­ýe­ti­niň bar­dy­gy­na göz ýe­tir­dik. Üzär­li­giň ýa­nan kü­lü­niň hem peý­da­ly­dy­gy aý­dyl­ýar.
Şeý­le hem onuň to­hum­la­ryn­dan giň­den peý­da­lan­mak ug­run­da de­giş­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Bu mel­hem otu­ny te­le­ke­çi­lik ba­bat­da hem giň­den ulan­mak göz öňün­de tu­tul­dy. Mä­lim bol­şy ýa­ly, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ki­çi we or­ta te­le­ke­çi­li­giň ös­dü­ril­me­gi­ne giň­den gol­daw ber­ýär. Şol gol­daw­la­ryň ne­ti­je­sin­de ýur­du­myz­da dür­li önüm­le­riň önüm­çi­li­gi ýo­la go­ýul­dy. Şo­la­ryň ha­ta­ryn­da aras­sa­çy­lyk ba­bat­da giň­den ula­nyl­ýan çyg­ly sü­pür­giç­le­ri we ýu­wu­jy se­riş­de­le­ri gör­kez­mek bol­ýar. Bu ugur­da iş alyp bar­ýan “Täç hil” hu­su­sy kär­ha­na­sy hä­zir­ki wagt­da çyg­ly sü­pür­giç­le­riň 28 gör­nü­şi bi­len bir­lik­de, ýu­wu­jy se­riş­de­le­riň do­kuz gör­nü­şi­ni, su­wuk sa­byn­la­ryň 5 gör­nü­şi­ni ön­dür­ýär. Bu hu­su­sy kär­ha­na­nyň hü­när­men­le­ri üzär­lik dä­ne­jik­li su­wuk sa­by­nyň önüm­çi­li­gi­ni ýo­la goý­ma­gyň üs­tün­de iş­le­ýär­ler. Ýur­du­myz­da ösüp ýe­tiş­ýän şeý­le gym­mat­ly der­man­lyk ösüm­lik­le­riň ýer­li önüm­çi­lik­de hem giň­den ula­nyl­ma­gy gu­wan­dy­ry­jy ýag­daý­dyr.

Re­sul AN­NA­ÝEW,
S. A. Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň mu­gal­ly­my.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА