Dün­ýä­de eme­le ge­len çyl­şy­rym­ly ýag­daý­lar BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň ýu­bi­leý ses­si­ýa­sy­na päs­gel­çi­lik dö­ret­mez. De­le­gat­lar me­ýil­leş­di­ri­li­şi ýa­ly umu­my mas­la­hat­lar we baş­ga-da bir­nä­çe mö­hüm ýo­ka­ry de­re­je­li du­şu­şyk­lar bi­len Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň dö­re­di­len gü­nü­ni bel­lär­ler. Ýö­ne Nýu-Ýork­da däp bo­lup gel­ýän ýo­ka­ry de­re­je­li güýz hep­de­li­gi­niň for­ma­ty üýt­ge­di­ler – şu ýyl dün­ýä ýurt­la­ry­nyň ýol­baş­çy­la­ry, ka­da­dan çyk­ma hök­mün­de ýaz­ga al­nan wi­deo çy­kyş­la­ry­ny ibe­rip bi­ler­ler.

BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 75-nji ses­si­ýa­sy 15-nji sent­ýabr­da res­mi taý­dan açy­lar. Ses­si­ýa­nyň il­kin­ji gün­le­rin­de, esa­san, As­samb­le­ýa­nyň esa­sy ko­mi­te­tle­ri­niň 6-syna gün ter­ti­bi­niň paý­la­ny­şy bi­len bag­la­ny­şyk­ly esa­sy me­se­le­ler çö­zü­ler. Her ýyl­ky umu­my ara al­nyp mas­la­hat­laş­ma – ses­si­ýa­nyň iň mö­hüm bö­le­gi 22-nji sent­ýabr­da baş­lar. Däp bol­şy ýa­ly, olar Bra­zi­li­ýa ta­ra­pyn­dan açyl­ýar, on­dan soň­ra BMG-niň ştab-kwar­ti­ra­sy­nyň ýer­leş­ýän ýur­dy hök­mün­de ABŞ çy­kyş ed­ýär. Düz­gün bol­şy ýa­ly, şol hep­de döw­let we hö­kü­met baş­tu­tan­la­ry Nýu-Ýor­ka gel­ýär. Baş As­samb­le­ýa ka­rar ka­bul edip, ka­da­dan çyk­ma hök­mün­de döw­let­le­ri öňün­den ýaz­ga al­nan wi­deo be­ýan­na­ma­la­ry­ny iber­mä­ge ça­gyr­ýar. Bu çy­kyş­lar, diň­leý­ji­le­riň sa­na­wy­na we iş ka­da­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, mas­la­hat za­lyn­da­ky ek­ran­da gör­ke­zi­ler. Baş As­samb­le­ýa­nyň za­lyn­da döw­let de­le­gat­la­ry­nyň sa­ny çäk­li bo­lar.
Mas­la­ha­tyň öňü­sy­ra­syn­da, 21-nji sent­ýabr­da, BMG-niň 75 ýyl­ly­gy­na ba­gyş­la­nan ýo­ka­ry de­re­je­li mas­la­hat ge­çi­ri­ler. Mun­dan baş­ga-da, hep­dä­niň çä­gin­de (şu ýyl bir­ne­me uzal­dyl­dy) ýe­ne üç sa­ny ýo­ka­ry de­re­je­li mas­la­hat me­ýil­leş­di­ril­ýär. Bio­dür­lü­lik bo­ýun­ça sam­mit 30-njy sent­ýabr­da, ze­nan­la­ryň hu­kuk­la­ry bo­ýun­ça Pe­kin jar­na­ma­sy­nyň 25 ýyl­ly­gy­na ba­gyş­la­nan sam­mit 1-nji okt­ýabr­da we ýad­ro ýa­rag­syz­lan­mak me­se­le­si bo­ýun­ça sam­mit 2-nji okt­ýabr­da ge­çi­ri­ler. BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy gu­ra­ma­nyň esa­sy me­se­le­le­ri­ni ara alyp mas­la­hat­laş­ýan eda­ra­sy­dyr. Oňa gu­ra­ma­nyň äh­li ag­za döw­let­le­ri­niň we­kil­le­ri gir­ýär.
Pa­ra­hat­çy­lyk we howp­suz­lyk me­se­le­le­ri ýa-da tä­ze ag­za­la­ryň ka­bul edil­me­gi ýa­ly mö­hüm me­se­le­ler bo­ýun­ça ka­rar­lar ses­le­riň üç­den iki­si­ni ta­lap ed­ýär. Beý­le­ki me­se­le­ler bo­ýun­ça ka­rar­lar ada­ty köp­lük ta­ra­pyn­dan ka­bul edil­ýär. Baş As­samb­le­ýa pa­ra­hat­çy­lyk we howp­suz­lyk, ösüş, ga­ryp­lyk we ýo­kanç ke­sel­le­ri ýok et­mek, ýa­rag­syz­lan­mak, adam hu­kuk­la­ry­ny üp­jün et­mek we daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak we beý­le­ki­ler üçin jo­gap­kär­çi­lik çek­ýän ýe­ke-täk äh­lu­mu­my eda­ra­dyr. 1946-njy ýyl­da Baş As­samb­le­ýa 51 döw­let gir­ýär­di, in­di bol­sa ola­ryň sa­ny 193-e ýet­di.
Baş As­samb­le­ýa 75 ýyl bä­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­ýan me­se­le­le­riň ge­ri­mi­ni has-da gi­ňel­dip, hä­zir­ki wagt­da so­si­al we yk­dy­sa­dy ösüş, ter­ror­çy­ly­ga, kor­rup­si­ýa, ne­şe se­riş­de­le­ri­niň ýaý­ra­dyl­ma­gy­na we AIDS-e gar­şy gö­reş, ze­nan­la­ryň, bos­gun­la­ryň, ma­ýyp­la­ryň, ýer­li halk­la­ryň we ça­ga­la­ryň hu­kuk­la­ry­ny go­ra­mak, şeý­le hem de­mok­ra­ti­ýa­nyň esa­sy ýö­rel­ge­le­ri­ni öňe sür­mek we ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi­ne gar­şy gö­reş­mek ýa­ly me­se­le­le­re se­red­ýär. Şu ýyl BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 75-nji mej­li­si­niň baş­ly­gy hök­mün­de türk dip­lo­ma­ty, sy­ýa­sat­çy­sy Wol­kan Boz­kyr saý­la­n­dy.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА