Ýer ýü­zün­dä­ki äh­li jan­dar­lar we ösüm­lik­ler şol ýe­riň te­bi­gy şert­le­rin­de ýa­şa­mak üçin ukyp­ly bol­ýar. Pla­ne­ta­my­zyň de­mir­ga­zyk pol­ýu­sy­na has go­laý ýer­le­ri pol­ýar te­ge­le­gi diý­lip at­lan­dy­ryl­ýar. Aşa so­wuk­dy­gy­na ga­ra­maz­dan, ol ýer­de dür­li jan­dar­lar ýa­şa­ýar, möw­süm­le­ýin ösüm­lik­ler bit­ýär. Şeý­le jan­dar­la­ryň bi­ri hem til­ki­niň iň ki­çi gör­nü­şi bo­lan pol­ýar til­ki­si­dir («Vul­pes la­gao­pus» ýa-da «Alo­pex la­go­pus»). Oňa ak til­ki, gar til­ki­si we ark­ti­ka til­ki­si hem di­ýil­ýär. Bu til­ki­niň pos­su­ny gy­şy­na ak, ýa­zy­na we tom­su­na go­ýy go­ňur reňk­li bol­ýar. Ak reňk­li wag­ty onuň pos­su­ny örän owa­dan bol­ýar. Bu jan­dar­la­ryň ys alyş uky­by örän ýo­ka­ry bol­ýar. Ýüw­rük­li­gi bi­len ta­pa­wut­lan­ýan ak til­ki­ler suw­da ýüz­mä­ge hem ök­de. Olar gem­ri­ji­ler, guş­lar, kä­bir mi­we we ir-iý­miş­ler bi­len iý­mit­len­ýär­ler. Til­ki­niň bu gör­nü­şi Gren­lan­di­ýanyň, Is­lan­di­ýanyň, Rus­si­ýanyň, Şwe­si­ýanyň, Finl­ýan­di­ýanyň, Nor­we­gi­ýanyň we Al­ýas­ka­nyň de­mir­ga­zyk se­bit­le­rin­de ýa­şa­ýar. Ark­ti­ka til­ki­le­ri­ dün­ýä­niň iň owa­dan we geň gal­dy­ry­jy jan­dar­la­ry­nyň bi­ri ha­sap­lan­ýar. Ark­ti­ka til­ki­le­ri­niň ga­lyň sü­tü­gi, gys­ga aýa­gy we ki­çi­jik gu­la­gy be­de­ni­ni ýy­ly sak­la­ýar. Bu til­ki­ler 50 de­re­je­den so­wuk ho­wa hem çy­dap bil­ýär. Ark­ti­ka til­ki­le­ri­niň tüý­le­ri gy­şy­na has çalt ös­ýär. Bu ola­ra Ark­ti­ka gar­la­ry bi­len ga­ry­şyp, öz aw­la­ry­ny aň­sat­lyk bi­len tut­ma­gy­na hem-de dür­li howp­lar­dan go­ran­ma­gy­na müm­kin­çi­lik ber­ýär. Ýaz pas­ly­nyň gel­me­gi bi­len ola­ryň tü­ýi tä­ze­le­nip, ak «pos­su­ny­nyň» reň­ki go­ňu­ra öw­rül­ýär. Ak til­ki­le­riň bedeniniň uzyn­ly­gy 46-68 sm, ag­ra­my 7 kilogram töweregi bol­ýar. Olar, esa­san, tow­şan we ba­lyk bi­len iý­mit­len­ýärler. Ark­ti­ka til­ki­le­ri­niň pen­je­le­ri­niň aşa­gyn­da sü­tük bo­lup, bu ola­ryň gar­da we buz­da aň­sat­lyk bi­len ýö­re­me­gi­ne kö­mek ed­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА