Gadymy Rim şäheri Pompeide geçirilen gazuw-agtaryş işleriniň netijesinde biziň eýýamymyzyň I asyryndan bäri abat saklanyp galan paýtun tapyldy. Alymlar mundan ozal şeýle haşamly bezelen paýtunyň üstünden barmandylar. Dört tigirli paýtunda bezeg aýratynlyklary bilen birlikde uýanyň, ýassyklaryň yzlary we hatda bugdaý sümmüliniň yzy hem saklanyp galypdyr.
Arheologlar şäheriň gadymy diwarynyň aňyrsynda ýerleşýän şol bir ýerden ozal üç sany atyň galyndylaryny tapypdylar. Geçirilen barlaglar bu paýtunyň dini däp-dessurlarda ýa-da baý maşgalalaryň toý-dabaralarynda ulanylandygyny subut edýär. Köpsanly hünärmenleriň gatnaşan gazuw-agtaryş işlerinde birnäçe tehniki kynçylyklar ýüze çykdy. Bu paýtun häzirki zaman binalaryň ýerleşýän ýerinden alty metr çuňlukda tapyldy.
Taryhy maglumatlardan belli bolşuna görä, Pompei şäheri biziň eýýamymyzyň 79-njy ýylynyň 24-nji awgustynda tutuşlygyna diýen ýaly Wezuwiý wulkanynyň astynda galýar. Italiýanyň çäklerindäki gadymy şäheriň galyndylary häzirki wagtda ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girýär. 1748-nji ýylda başlan gazuw-agtaryş işleri häzirki günlere çenli dowam edip, şäheriň 80 göterime golaý syrlarynyň üsti açyldy.
Maglumatlara görä, 2019-njy ýylda dört milliona golaý adam arheologik muzeýe baryp görüpdir. Dünýäde emele gelen çylşyrymly ýagdaýlar sebäpli Italiýanyň iň gözel ýerlerinden birine daşary ýurtly syýahatçylaryň gelip görmegi üçin çäklendirmeler girizildi. Häzirki wagtda bu ýerde işleýän arheologlar Pompeiniň geçmişi barada gürrüň berýän täsin zatlaryň üstüni açyp, taryhçylary geň galdyrýarlar.