Ita­li­ýa­nyň paý­tag­ty Rim­dä­ki Ko­li­zeý are­na­sy­nyň ýe­ras­ty geçelgeleri­ne il­kin­ji ge­zek köp­çü­li­giň gir­me­gi­ne rug­sat ber­ler. Iki müň ýyl­lyk am­fi­teatr er­tir­den baş­lap il­kin­ji myh­man­la­ry­ny ka­bul eder. Bi­na­nyň as­tyn­da ýe­ras­ty ge­çel­ge­ler, otag­lar we ka­pa­sa­lar bar. La­bi­rint gör­nüş­li dä­liz­ler şu wag­ta çen­li ýa­pyk du­rup­dy. Ko­li­zeý Ar­heo­lo­gik se­ýil­gä­hiň mü­di­ri Al­fon­si­na Rus­so myh­man­la­ryň ka­bul edi­lip baş­lan­jak bö­lü­miniň are­na­da gör­ke­zil­jek çy­kyş­la­ra taý­ýar­la­nyl­ýan ýer­di­gi­ni bel­le­ýär. Şol döw­re de­giş­li lift ar­ka­ly are­na sah­na üçin ge­rek­li zat­lar, sö­we­şi­ji­ler we haý­wan­lar ge­ti­ri­lip, taý­ýar­lyk gö­rül­ýän eken. Rus­so go­laý­da abat­la­nan «hy­po­ge­um» at­ly ýe­ras­ty dä­li­ziň bu ýe­riň ta­ry­hy­ny öw­ren­mek üçin äh­mi­ýet­li­di­gi­ne ün­si çek­di.
Rim im­pe­ri­ýa­sy­nyň iň uly am­fi­te­at­ry hem-de ýur­duň iň meş­hur sy­ýa­hat­çy­lyk no­ka­dy bo­lan Ko­li­zeý 2011-nji ýyl­dan bä­ri abat­lan­ýar­dy. Bu tas­la­ma­ny dur­mu­şa ge­çir­mek üçin mo­da ägir­di «Tod’s» 30 mil­li­on dol­lar ba­gyş et­di. Bu ýer­de 80 ar­heo­log, bi­na­gär we in­že­ner myh­man­la­ryň geç­me­gi üçin 160 metr­lik dä­li­zi iki ýyl­lap abat­la­dy­lar.
Ko­li­ze­ýiň gur­lu­şy­gy 72-nji ýyl­da im­pe­ra­tor Wes­pa­si­an döw­rün­de baş­la­nyp 80-nji ýyl­da Tit döw­rün­de gur­lup gu­ta­ry­lyp­dyr. Soň­ky ýyl­lar­da hem goş­ma­ça bi­na­lar go­şul­an yma­rat il­ki­baş­da di­ňe «Are­na» diý­lip at­lan­dy­ryl­ýar­dy. Soň­ra bol­sa onuň gi­rel­ge­sin­dä­ki heý­ke­liň ady be­ril­di. Bu äpet bi­na 2007-nji ýy­lyň 7-nji iýu­lyn­da «dün­ýä­niň ýe­di tä­sin­li­gi­niň» bi­ri ha­sap­lan­dy.

Nur­sä­het Al­la­my­ra­dow,
Türk­me­nis­ta­nyň Döw­let ener­ge­ti­ka ins­ti­tu­ty­nyň mu­gal­ly­my.