Dünýäde emele gelen çylşyrymly ýagdaýlar işleriň uly böleginiň kompýuterler ýa-da smartfonlar arkaly ýerine ýetirilmegine mümkinçilik berdi. Tehnologiýanyň döreden bu mümkinçiliginden talabalaýyk peýdalanylmadyk ýagdaýynda saglygymyza zeper ýetirmegi mümkin. Şöhle saçýan enjamlaryň öňünde köp wagt geçirilende, diňe daýanç-hereket ediş ulgamyna däl, eýsem, göze hem zeper ýetirip bilýär. Käbir adam planşetde birnäçe sagatlap kitap okaýan bolsa, käbirleri filme tomaşa edýär. Käbir adamlar günüň dowamynda wagtyndan az uklaýar. Şeýlelik bilen telefonyň, planşetiň we kompýuteriň öňünde geçirilýän wagt hem uzaýar. Şonuň üçin sanly ekranlaryň gözümize ýetirýän zyýanly täsiri has hem artýar. Eýsem, tehnologiýadan peýdalanylanda saglygymyzy nähili goramaly?!
Ekranyň öňünde köp wagtlap arakesmesiz oturylanda gözüň bulaşmagy, ýadawlyk, göz agyry, göz guramagy, gyzarmagy, ünsi jemlemekde kynçylyk çekmek, goşa görmek we ýagtylyga duýgurlyk ýaly birnäçe nähoşluklar ýüze çykýar.
Şeýle ýagdaýlaryň ýüze çykmagynyň öňüni almak üçin nämeler etmeli?
llki bilen ekranyň öňünde geçirilýän wagty gysgaltmaga çalyşmaly. Geçirilen gözlegleriň netijesinde ekranyň öňünde 4-6 sagatdan köp wagt sarp edýän adamlaryň saglygy bilen bagly ýüz tutmalarynyň artýandygyny ýüze çykarylypdyr. Şeýle adamlara ýörite süzgüçli we şöhlä garşy örtükli äýnek ulanmak maslahat berilýär. Nähili äýnek ulanmalydygyny lukman bilen maslahatlaşmaly.
Adatça, minutda 12-17 gezek göz gyrpylýan bolsa, mawy ekrana seredilende iň köp 6-8 gezek göz gyrpylýar. Bu bolsa gözüň guramagyna getirýär. Ýagty çyralar we ekranyň ýiti şöhlesi gözde oňaýsyzlyk döredýär. Ekranyň ýagtylygy daşky gurşawyň ýagtylygyna ýakyn bolmaly. Ekran gözden, takmynan, 30-40 sm uzakda, gözüň gabadynda ýerleşen bolmaly. Planşeti, el telefonyny göze ýakyn saklamak görşi peseldýär we göz ýadawlygy, kelle agyry ýaly ýagdaýlary döredýär. Ulanýan her bir enjamymyzy, äýnegi arassa saklamaly. Şeýle-de, günüň dowamynda ýeterlik derejede suw içmek, kadaly iýmitlenmek, wagtly-wagtynda ukyňy almak, otagyň temperaturasyny kadaly saklamak we gözüň guramagynyň öňüni almak üçin nemlendirijileri ulanmak maslahat berilýär. Ekranlaryň öňünde uzak wagtlap işlenilende her 45-50 minutdan arakesme etmeli. Kompýuterde işleýän wagtyňyz suw içmek, telefonda gepleşmek ýa-da haýsydyr bir başga sebäp bilen işiňizi togtadan wagtyňyz ýeriňizden turup, eýläk-beýläk gezim etmek peýdalydyr.
Islendik işi edeniňizde ilki bilen saglygyňyz barada pikir etmegi unutmaň!