Is­len­dik döw­le­tiň bin­ýa­dy­nyň berk­li­gi, il­kin­ji no­bat­da, yk­dy­sa­dy pu­da­gyň ösü­şi bi­len aý­ryl­maz bag­la­ny­şyk­ly­dyr. Hal­kyň mad­dy hal-ýag­da­ýy­nyň de­re­je­si gö­nü­den-gö­ni şol döw­le­tiň yk­dy­sa­dy taý­dan ösü­şi­ne bag­ly bo­lup dur­ýar. Ýur­duň yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty­ny ber­kit­mek we ösü­şiň be­lent sep­git­le­ri­ne ýet­mek üçin döw­le­te giň dün­ýä­ga­ra­ýyş­ly, so­wat­ly, Wa­ta­na we­pa­ly hü­när­men­ler ge­rek. Şeý­le ýaş­la­ry ter­bi­ýe­läp ýe­tiş­dir­mek­de hor­mat­ly Prezidentimiz bi­lim iş­gär­le­ri­niň öňün­de aý­ra­tyn uly we­zi­pe­le­ri goý­ýar. Hä­zir­ki wagt­da ýur­du­myz­da beý­le­ki ugur­lar bi­len bir ha­tar­da, da­şa­ry ýurt dil­le­ri­ni öw­ren­mä­ge hem aý­ra­tyn uly üns be­ril­ýär.
Dil öw­ren­mek adam üçin tä­ze bir dün­ýä­ni, tä­ze ga­py­ny aç­ýar. Ara­gat­na­şy­gyň mö­hüm se­riş­de­si bo­lan dil hä­zir­ki wagt­da di­ňe ara­gat­na­şyk hyz­ma­ty­ny ýe­ri­ne ýe­tir­män, eý­sem, bü­tin dün­ýä­de halk­la­ryň ara­syn­da pa­ra­hat­çy­ly­gy go­rap sak­la­ma­gyň aça­ry­na öw­rül­di. Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň ne­ti­je­sin­de, dün­ýä­niň beý­le­ki döw­let­le­ri bi­len hoş­ni­ýet­li, pa­ra­hat­sö­ýü­ji­lik­li, dost-do­gan­lyk gat­na­şyk­la­ry ýo­la go­ýul­dy. Hal­ka­ra gat­na­şyk­la­ryň ös­me­gi bol­sa da­şa­ry ýurt dil­le­ri­ni öw­ren­mek­li­giň ze­rur­ly­gy­ny art­dyr­dy.
Ýer ýü­zün­de pa­ra­hat­çy­ly­gy go­ra­mak­da, ýurt­la­ryň ara­syn­da­ky hyz­mat­daş­ly­gy ber­kit­mek­de dün­ýä­de mö­hüm or­ny eýe­le­ýän iri hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ry­nyň bi­ri BMG-niň 6 sa­ny res­mi di­li bo­lup, şol res­mi dil­le­re iň­lis, is­pan, fran­suz, hy­taý, arap we rus dil­le­ri de­giş­li­dir. Ýur­du­myz­da ady ag­za­lan dil­le­riň äh­li­si döw­let ta­ra­pyn­dan esas­lan­dy­ry­lan bi­lim ojak­la­ryn­da oka­dyl­ýar.
Gün­do­ga­ryň be­ýik akyl­da­ry, XI-XII asyr­lar­da ýa­şap ge­çen be­ýik türk­men aly­my Mah­myt Za­mah­şa­ry­nyň «Ýag­şy­za­da­la­ryň ba­ha­ry» at­ly ki­ta­by mil­li mi­ra­sy­my­zyň ru­hy gym­mat­lyk­la­ry­nyň aja­ýyp nus­ga­la­ry­nyň bi­ri­dir. Alym asyr­la­ryň pä­him-paý­ha­sy­ny özün­de sak­la­ýan bu naý­ba­şy ese­rin­de yl­myň dört sa­ny gör­nü­şi­ni öw­ren­me­gi öňe sür­ýar. Ola­ryň bi­rin­ji­si di­ni ylym­lar­dan, ikin­ji­si be­den sag­ly­gy bi­len bag­ly ylym­lar­dan, üçün­ji­si dil bi­len bag­ly ylym­lar­dan we dör­dün­ji­si ýyl­dyz­la­ry öw­ren­mek­ bi­len bag­ly ylym­lar­dan yba­rat­dyr. Gör­şü­miz ýa­ly, geç­miş ede­bi­ýa­ty­myz­da-da dil öw­ren­mä­ge uly üns ber­lip­dir. Öz döw­rün­de Ho­rezm­de uly de­re­je­le­re ýe­ten Za­mah­şa­ry mer­ke­zi Azi­ýa­nyň, şeý­le-de arap-pars ede­bi­ýa­ty­nyň ta­ry­hyn­da hem uly yz gal­dy­ran be­ýik şah­sy­ýet­dir.
Ylym­ almak, dil öw­ren­mek sa­byr­ly­ly­gy, üns­lü­li­gi ta­lap ed­ýär. Ony de­lil­len­dir­ýän il ara­syn­da ro­wa­ýa­ta öw­rü­len şeý­le bir wa­ka bar. Geç­miş­de bir ýet­gin­jek ylym öwrenmek üçin, uzak şähere gidipdir. Em­ma medresedäki beý­le­ki ýol­daş­la­ryn­dan yza ga­lyp­dyr. Bu ýag­daý ony gy­nan­dy­ryp­dyr. Soň­ra ol: «Me­niň dil öw­ren­mä­ge hiç hi­li uky­bym, ba­şar­ny­gym ýok» di­ýip, la­py­keç bo­lup obasyna do­la­nyp­dyr. Ýol­da bir ga­ýa­nyň ete­gin­de dynç al­mak üçin düş­läp­dir, şol ýer­de-de ir­ki­lip, suw dam­ja­sy­nyň se­si­ne oýa­nyp­dyr. Bir görse, suw dam­ja­sy­nyň da­şa de­gip, oýandygy­ny gö­rüp, çuň­ňur pi­ki­re ba­typ­dyr. Eger: «Dam­ja yzy­gi­der­li da­myp, da­şy oýup bil­ýän bol­sa, me­nem öz ra­ýym­dan gaýt­man, gaý­ta­lap oka­ber­sem, ahy­ry mak­sa­dy­ma ýe­te­rin» di­ýip, yzy­na med­re­sä do­la­nyp­dyr. Ne­ti­je­de, şol ýi­git öz tu­tan­ýer­li­li­gi we sa­byr­ly­ly­gy bi­len beý­le­ki ýol­daş­la­ryn­dan üs­tün çy­kyp, alym­lyk de­re­je­si­ne ýe­tip­dir. Gör­şü­miz ýa­ly, yn­sa­nyň so­wat­ly­lyk de­re­je­si nä­çe ýo­ka­ry bol­sa, şon­ça-da paý­has­ly­ly­gy art­ýar. Jem­gy­ýe­ti­miz­de giň dün­ýä­ga­ra­ýyş­ly adam­la­ryň köp bol­ma­gy ag­zy­bir­li­giň pug­ta­lan­ma­gy­nyň, yn­san­per­wer­li­giň art­ma­gy­nyň, dün­ýä­de pa­ra­hat­çy­ly­gyň ber­ke­me­gi­niň göz­ba­şy­dyr.
Dün­ýä­niň ösüp-öz­ger­me­gi, kä­mil­leş­me­gi, dün­ýä döw­let­le­ri bi­len dost-do­gan­lyk gat­na­şyk­la­ry­nyň has-da ýyg­jam­laş­ma­gy da­şa­ry ýurt dil­le­ri­ni öw­ren­megi ta­lap ed­ýär. Çün­ki, ýurdumyzda ýaş­la­ry­ň döw­re my­na­syp so­wat­ly bol­mak­la­ry­na aý­ra­tyn üns be­rilýär, bu ugur­da ägirt uly iş­le­r dur­mu­şa ge­çir­ilýär.

Mäh­ri At­da­ýe­wa,
Türk­men döw­let ma­li­ýe ins­ti­tu­ty­nyň iň­lis di­li mu­gal­ly­my.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА