Güýz möw­sü­mi­niň gel­me­gi bi­len ho­wa so­wa­ýar. Se­ne­na­ma gö­rä bu pa­syl 1-nji sent­ýabr­da baş­lan­ýan hem bol­sa, me­teo­ro­lo­gi­ýa yl­myn­da güýz adat­ça 23-nji sent­ýabr­da baş­lan­ýar. Bu di­ňe güýz däl, äh­li pa­syl­lar üçin hem şeý­le­dir. Se­ne­na­ma gö­rä pa­syl­lar Ýe­riň öz oku­nyň da­şyn­dan hem-de Gü­nüň da­şyn­dan aý­lan­ma­gy bi­len kes­git­len­ýär. Ikin­ji­si bol­sa gün­le­riň uza­lyp gys­gal­ma­gy bi­len bag­ly­dyr. Güýz pas­ly De­mir­ga­zyk ýa­rym şar­da sent­ýabr, okt­ýabr we no­ýabr aý­la­ry­ny öz içi­ne al­ýar. Gü­nor­ta ýa­rym şar­da bol­sa mart, ap­rel we maý aý­la­ry güýz ha­sap­lan­ýar. 23-nji sent­ýab­ryň (kä­bir ýyl­lar­da 22-si) güý­züň il­kin­ji gü­ni ha­sap­lan­ma­gy­nyň se­bä­bi bu gün Gün şöh­le­si Ek­wa­to­ra 90 de­re­je, ýag­ny dik düş­ýär. Şeý­le­lik­de gü­nor­tan ça­gy ek­wa­tor gu­şak­ly­gyn­da­ky ýer­ler­de kö­le­gä­niň uzyn­ly­gy no­la deň bol­ýar. Bu se­ne­den baş­lap Gün şöh­le­le­ri Gü­nor­ta ýa­rym şa­ra per­pen­di­kul­ýar bo­lup baş­la­ýar. Ne­ti­je­de, De­mir­ga­zyk ýa­rym şar­da gün­diz gys­ga­lyp, gi­je uza­lyp baş­la­ýar. Gü­nor­ta ýa­rym şar­da ter­si­ne bol­ýar. Bu se­ne De­mir­ga­zyk ýa­rym şar­da güý­züň we Gü­nor­ta ýa­rym şar­da ba­ha­ryň baş­lan­gy­jy ha­sap­lan­ýar.
Güýz pas­ly 21-nji de­kab­ra çen­li do­wam ed­ýär. Şol gün­den baş­lap, gi­je gys­ga­lyp baş­la­ýar. Bu ýag­daý ýa­zyň baş­lan­gy­jy ha­sap­lan­ýan 21-nji mar­ta çen­li do­wam ed­ýär. Ek­wa­tor gu­şak­ly­gyn­dan de­mir­ga­zy­ga gi­dil­di­gi­sa­ýyn gi­je­ler has uzyn bol­ýar. Se­ne­na­ma gö­rä, gyş pas­ly 1-nji de­kabr­da baş­lan­ýan hem bol­sa, yl­my taý­dan gy­şyň baş­lan­ýan gü­ni 21-nji de­kabr ha­sap­lan­ýar.
Ýe­riň Gü­nüň da­şyn­dan aý­lan­ma­gy­na, Ýe­re Gü­nüň şöh­le­si­niň dü­şüş dik­li­gi­ne bag­ly­lyk­da ýy­lyň do­wa­myn­da dört sa­ny esa­sy gün bar. Bu gün­ler pa­syl­la­ryň ça­lyş­ýan gün­le­ri ha­sap­lan­ýar. 21-nji mart hem-de 23-nji sent­ýabr gi­je bi­len gün­di­ziň deň­leş­ýän gün­le­ri­dir. 21-nji de­kabr iň uzyn gi­je, iň gys­ga gün­diz ha­sap­lan­ýar. 21-nji iýun bol­sa, iň uzyn gün, iň gys­ga gi­je bol­ýar.

Pa­syl­la­ryň eme­le gel­me­gi bi­len bag­ly kä­bir mag­lu­mat­lar:
Gi­je bi­len gün­diz ýy­lyň do­wa­myn­da iki ge­zek deň­leş­ýär – 21-nji mart­da hem-de 23-nji sent­ýabr­da (kä­bir ýyl­lar­da 22-si­ne).
21-nji mart­dan soň­ra gi­je gys­ga­lyp, gün­diz uza­lyp baş­la­ýar.
23-nji sent­ýabr­dan soň­ra gün­diz gys­ga­lyp baş­la­ýar.
21-nji iýun: iň uzyn gün, iň gys­ga gi­je. Bu se­ne­den soň­ra gün­diz gys­ga­lyp, gi­je uzap baş­la­ýar. De­mir­ga­zyk pol­ýus­da Gün bat­ma­ýar, Gü­nor­ta pol­ýus­da Gün dog­ma­ýar.
21-nji de­kabr: Iň uzyn gi­je, iň gys­ga gün­diz. Bu se­ne­den soň­ra gi­je gys­ga­lyp, gün­diz uza­lyp baş­la­ýar.
Ýer gy­şy­na Gü­ne go­laý­laş­ýar, tom­su­na daş­laş­ýar.
3-4-nji ýan­war: Ýe­riň Gü­ne iň ýa­kyn wag­ty.
4-5-nji iýul: Ýe­riň Gün­den iň uzak wag­ty.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА