Sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­ny kä­mil­leş­dir­mek, hal­kyň sag­ly­gy ba­ra­da­ky ala­da döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň bi­ri­dir. Hormatly Prezidentimiziň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da bu ul­gam­da dur­mu­şa ge­çi­ri­len we ge­çi­ril­ýän oňyn iş­ler hal­ky­my­zyň buý­san­jy­na öw­rül­di.
«Sag­lyk» Döw­let mak­sat­na­ma­sy­nyň üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­niň çäk­le­rin­de ýur­du­myz­da ýo­ka­ry teh­no­lo­gi­ýa­ly önüm­çi­lik­ler gu­rul­ýar. Luk­man­çy­lyk pu­da­gyn­da döw­re­bap der­man se­riş­de­le­ri ön­dü­ril­ýär. Ola­ryň çig ma­ly der­man hä­si­ýe­ti bi­len ta­pa­wut­lan­ýan der­man­lyk ot­lar­dyr. Ine, şo­la­ryň ha­ta­ryn­da bu­ýa­ny gör­kez­mek bo­lar. Milli Liderimiziň «Türk­me­nis­ta­nyň der­man­lyk ösüm­lik­le­ri» atly köp jilt­li yl­my-en­sik­lo­pe­dik işin­de bu­ýan we onuň der­man­lyk äh­mi­ýe­ti ba­ra­da gy­zyk­ly mag­lu­mat­lar ýer­leş­di­ri­len­dir. Alym hem-de luk­man Prezidentimiziň bu­ýa­nyň kö­kün­den adam sag­ly­gy üçin peý­da­ly bo­lan gli­sir­ri­zin tur­şu­sy­ny ön­dür­mek ba­bat­da be­ren tab­şy­ryk­la­ry iş ýü­zün­de dur­mu­şa or­naş­dy­ryl­ýar. Bu ba­bat­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy hem ýo­la goý­lup, Ita­li­ýa­nyň ab­raý­ly kom­pa­ni­ýa­sy­nyň en­jam­la­ry bi­len en­jam­laş­dy­ryl­jak kär­ha­na dö­re­di­ler. Ony ýur­du­my­zyň Sag­ly­gy go­ra­ýyş we der­man se­na­ga­ty mi­nistr­li­gi­niň «Türk­men­der­man­se­na­gat» bir­le­şi­gi­niň «Bu­ýan» oba­se­na­gat top­lu­myn­da gur­mak me­ýil­leş­di­ril­ýär.
Mil­li Li­de­ri­mi­ziň aý­dy­şy ýa­ly, kö­ki müň bir der­diň der­ma­ny ha­sap­lan­ýan meş­hur bu­ýan ösüm­li­gi Amy­der­ýa­nyň jül­ge­le­rin­de, Da­şo­guz se­bi­tin­de, Te­jen­de giň­den ýaý­ran ösüm­lik­dir. Şeý­le-de, ol ül­kä­mi­ziň dag­lyk we su­wa­rym­ly ýer­le­rin­de hem ösüp ýe­tiş­ýär. Aý­ra­tyn hem ol soň­ky ýyl­lar­da Le­bap we­la­ýa­ty­nyň çäk­le­rin­de ýö­ri­te ös­dü­ri­lip ýe­tiş­di­ril­ýär. Bu­ýan kö­kün­den ýa­sa­lýan dä­ri-der­man­lar gi­ji­le­wü­gi, al­ler­gi­ýa­ny, ýa­ra­la­ry be­jer­mek­de, ada­myň im­mu­n ul­ga­my­ny ýo­kar­lan­dyr­mak­da we baş­ga-da bir­nä­çe ke­sel­ler­de peý­da­la­nyl­ýar.
Onuň kö­kü­niň dü­zü­min­de sak­lan­ýan ýo­kum­lyk­lar ýo­kanç ke­sel­ler, dür­li so­wuk­la­ma­lar bi­len bag­la­ny­şyk­ly be­den zä­her­len­me­le­rin­de zy­ýan­syz­lan­dy­ry­jy we pe­şew çy­ka­ry­jy, tem­pe­ra­tu­ra­ny pe­sel­di­ji se­riş­de hök­mün­de ula­nyl­ýar.

Der­man­lyk äh­mi­ýe­ti uly bo­lan bu­ýan kö­kün­den ýa­sal­ýan der­man­la­ryň äh­li­si ja­na şy­pa­ly­dyr. Şo­nuň üçi­nem halk ara­syn­da bu­ýa­na bo­lan is­leg ulu­dyr.
Hä­zir­ki wagt­da «Bu­ýan» kär­ha­na­sy Türk­me­nis­ta­nyň Sag­ly­gy go­ra­ýyş we der­man se­na­ga­ty mi­nistr­li­gi­niň «Türk­men­der­man­se­na­gat» bir­le­şi­gi­niň dü­zü­mi­ne gir­ýär. Soň­ky ýyl­lar­da bu­ýan ekil­ýän meý­dan­lar gi­ňäp, ol Köý­ten­dag­dan baş­lap, de­mir­ga­zyk­da Dar­ga­na­ta et­ra­by­na çen­li uza­lyp gid­ýär. Her ýyl­da ýy­gyl­ýan ha­syl 13-15 müň ton­na çen­li ba­ryp ýet­ýär.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ta­gal­la­sy bi­len bu­ýan kö­kü­niň gu­ry to­şa­by­ny ön­dür­ýän za­wod gur­lup, «Türk­men­der­man­se­na­gat» bir­le­şi­gi­ne ulan­ma­ga be­ril­di. Ol za­wo­dyň ýyl­da 1000 ton­na önüm ön­dür­mä­ge müm­kin­çi­li­gi bo­lup, ýur­du­my­zyň eks­port uky­by­nyň art­ma­gy­na sal­dam­ly go­şant goş­ýar.
«Bu­ýan» kär­ha­na­sy di­ňe iç­ki ba­za­ryň ta­la­by­ny öde­mek bi­len çäk­len­män, eý­sem, Ame­ri­ka, Ýa­po­ni­ýa, Hy­taý ýa­ly döw­let­le­re hem der­man­lyk önüm­le­ri­ni eks­port ed­ýär.
Kö­künden der­man taý­ýar­la­nyl­ýan köpýyllyk ösümlik der­ýa ýa­ka­la­ryn­da has köp duş gelýär. Hü­när­men­le­riň ba­ha ber­me­gi­ne gö­rä, türk­men bu­ýa­ny hi­li we ula­ny­lyş hä­si­ýet­le­ri bo­ýun­ça dün­ýä­de iň go­wu­la­ry­nyň bi­ri ha­sap­la­nyl­ýar.

Ogul­ni­ýaz BA­BA­ÝE­WA,
S.A.Ny­ýa­zow adyn­da­ky Türk­men oba ho­ja­lyk uni­wer­si­te­ti­niň mu­gal­ly­my.