17-nji awgusta «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyndaky «Berkarar» myhmanhanasynda Üstaşyr geçirmek boýunça ählumumy resminamanyň taslamasyna badalga bermek dabarasy geçirildi.
Dabara Halkara ulag diplomatiýasy merkeziniň Ýerine ýetiriji sekretary I.Runow, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna agza ýurtlaryň Ýolçularynyň hökümetara geňeşiniň başlygy B.Karimow hem-de sebitiň ýurtlarynyň — Gazagystanyň, Täjigistanyň, Türkmenistanyň we Özbegistanyň wekilleri gatnaşdylar.
Çykyşlarda XXI asyryň üçünji onýyllygynyň sepgidinde dünýä ykdysadyýetiniň ykdysady we ösüş ýagdaýlarynyň dürli sebitleriňdir yklymlaryň döwletlerini baglanyşdyrýan multimodal geçelgeleriň ugrunda ulag işlerini dolandyrmagy amatly ýagdaýa getirmek maksady bilen, bir nusga getirilen Üstaşyr geçirmek boýunça ählumumy resminamany işläp taýýarlamaga we ornaşdyrmaga aýratyn zerurlygyň dörändigi nygtaldy.
Bu wajyp resminama şu ýerde —hormatly Prezidentimiziň goldamagynda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda golaýda geçirilen deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletleriň ulag ministrleriniň derejesindäki halkara maslahatyň netijeleri boýunça badalga berilýändigi tötänleýin däldir. Ministrler maslahaty BMG-niň howandarlygynda «Aşgabat prosesi: arabaglanyşygy pugtalandyrmak üçin maliýeleşdirmek» diýen mowzuk boýunça Türkmenistanyň Hökümeti tarapyndan guraldy.
Dabara gatnaşyjylar bu iri halkara forumyň guralandygy hem-de ählumumy gyzyklanmalar ugrunda özara bähbitli oňyn hyzmatdaşlygy ýola goýmaga başlangyçlar bilen çykyş edýändigi üçin türkmen tarapyna hoşallyk bildirip, döwrüň ählumumy wehimlerini ýeňip geçmek üçin dünýä derejesinde ulag ulgamyny pugtalandyrmagyň zerurdygyny nygtadylar. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda görülýän bilelikdäki möhüm çäreleriň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin durnukly ösüş ulgamynda Gün tertibini we 2014 — 2024-nji ýyllarda deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler üçin Hereketleriň Wena maksatnamasyny durmuşa geçirmäge uly goşant boljakdygyna biragyzdan ynam bildirildi.
Üstaşyr geçirmek boýunça ählumumy resminamanyň ornaşdyrylmagy multimodal daşamalary amala aşyrmak, halkara söwdany we işewürligi alyp barmak üçin şertleri gowulandyrmak bilen birlikde, milli býujetlere salgytlaryň gelmeginiň artmagyny üpjün edip, gyzyklanma bildirýän taraplaryň ählisi üçin durmuş-ykdysady we täjirçilik artykmaçlyklarynyň döremegine ýardam berer. Taslama gatnaşyjylar ulag ulgamynyň sanlylaşdyrylmagynyň sebitiň ýurtlaryna uly ykdysady we syýasy bähbidi üpjün edip bilýän, olaryň strategik bähbitlerini birleşdirýän kuwwatly özara ýakynlaşdyryjy serişde bolup durýandygyny nygtap, bir aýyň dowamynda 2022 — 2024-nji ýyllarda Üstaşyr geçirmek boýunça ählumumy resminamanyň taslamasyny durmuşa geçirmek babatda anyk çäreleriň meýilnamasyny işläp taýýarlamaga taýýardyklaryny biragyzdan beýan etdiler.
Taraplaryň pikirine görä, Üstaşyr geçirmek boýunça ählumumy resminamanyň hem-de gümrük üstaşyr ulgamynyň sanly torunyň ulanylmagy, umuman, elektron söwdany we sanly ulag ulgamyny ösdürmek, üstaşyr geçirmeler amala aşyrylanda, gümrük howpsuzlygyny we harytlar ýetirilmedik halatynda, üstaşyr ýurtlaryň gümrük edaralaryna mümkin bolup biljek çykdajylaryň öweziniň öz wagtynda dolunmagyny üpjün etmek üçin giň mümkinçilikleri açyp, sebitiň üstaşyr geçirijilik ulgamynda hem-de ýükleri daşamagyň ählumumy halkasynda uly özgertmeleri amala aşyryp biler.
Üstaşyr geçirmek boýunça ählumumy resminamanyň taslamasyna resmi badalga bermek dabarasynyň ahyrynda oňa gatnaşyjylar Bilelikdäki Beýannamany kabul etdiler. Onda taraplaryň dürli derejelerde hem-de Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde üstaşyr geçirmek boýunça ählumumy sanly ulgamy döretmek baradaky teklipleri öňe ilerletmek babatda mundan beýläk-de hyzmatdaşlyk etmäge taýýardygy tassyklanyldy.
