2017-nji ýyl­da Bü­tin­dün­ýä sag­lyk gü­nü­niň (World Health Day) baş mow­zu­gy – depressiýadan ejir çek­ýän­le­re ba­gyş­la­nyp, “Ge­liň, gür­le­şe­liň!” di­ýen şy­gar as­tyn­da ge­çi­ril­ýär. Bü­tin­dün­ýä Sag­lygy Goraýyş Gu­ra­ma­sy­nyň mag­lu­mat­la­ry­na gö­rä, ruhy keseller glo­bal yk­dy­sa­dy­ýe­te her ýyl­da 1 tril­li­on dollar möç­be­rin­de zy­ýan ýe­tir­ýän eken.
Dur­muş­da sag­lyk­dan gym­mat­ly zat ýok­dur. Dog­ry iý­mit­len­mek, sport bi­len meş­gul­lan­mak, ýa­ra­maz en­dik­ler­den daş­da dur­mak ada­myň he­mi­şe ju­wan we ru­hu­be­lent bol­ma­gy­na müm­kin­çi­lik ber­ýär. Ra­ýat­la­ryň sag­ly­gy­ny go­ra­mak her bir ösen döw­le­tiň baş mak­sa­dy­dyr. Her ýy­lyň 7-nji ap­re­lin­de Bü­tin­dün­ýä sag­lyk gü­ni hem hut şu mak­sat bi­len ge­çi­ril­ýär. Ol nä­hi­li baý­ram­çy­lyk we nä­hi­li ýü­ze çy­kyp­dyr?
Bü­tin­dün­ýä sag­lyk gü­ni 1948-nji ýyl­dan bä­ri bel­le­nil­ýär. Sag­ly­gyň mö­hüm­di­gi­ni adam­la­ra gör­kez­mek mak­sa­dy bi­len, ol her ýyl­da bel­le­nip ge­çil­ýär. Şol gün­ler sag­lyk bi­len bag­la­ny­şyk­ly has ýi­ti me­se­le­ler dün­ýä de­re­je­sin­de ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­ýar we sag­ly­gy go­ra­ýyş gu­ra­ma­la­ry­nyň öňün­de bir­nä­çe me­se­le­ler goý­lup, ola­ryň çöz­güt­le­ri göz­le­nil­ýär. Bü­tin­dün­ýä Sag­lygy Goraýyş Gu­ra­ma­sy­nyň ag­za­la­ry yzy­gi­der­li mas­la­hat­la­ry ge­çi­rip, on­da dür­li ýurt­la­ryň we­kil­le­ri dür­li nu­tuk­lar bi­len çy­kyş ed­ýär­ler. Onuň 1948-nji ýyl­da ge­çi­ri­len il­kin­ji mas­la­ha­tyn­da Bü­tin­dün­ýä sag­lyk gü­nü­ni ge­çir­mek ba­ra­da ka­rar ka­bul edil­ýär.
Bü­tin­dün­ýä sag­lyk gü­ni her ýy­lyň 7-nji ap­re­lin­de Bü­tin­dün­ýä Sag­lygy Goraýyş Gu­ra­ma­sy­nyň dö­re­di­len gü­nü­ne ba­gyş­la­nyp bel­le­nip ge­çil­ýär. Bu baý­ram­çy­lyk jem­gy­ýe­tiň ynsan saglygynyň nä­de­re­je­de wa­jyp­dy­gy hak­da oý­lan­ma­gy, şeý­le hem di­ňe bir öz sag­ly­gyň däl-de, eý­sem, tö­we­re­giň­dä­ki­le­riň sag­ly­gy ba­ra­da hem pi­kir et­me­li­di­gi­ni ýat­lad­ýar. Dün­ýä de­re­je­sin­de ge­çi­ril­ýän bu çä­re adam­la­ryň sag­ly­gy­ny we eş­ret­li dur­mu­şy­ny go­ra­mak mak­sa­dy bi­len, bi­le­lik­dä­ki ta­gal­la­la­ry ama­la aşyr­ma­ga Ýer to­ga­la­gy­nyň her bir ýa­şaý­jy­sy­nyň ün­sü­ni çek­mek­den yba­rat­dyr.
Bu dün­ýä de­re­je­sin­dä­ki çä­re bo­lup, onuň esa­sy mak­sa­dy aý­ra­tyn al­nan me­se­lä ün­si gö­nük­dir­mek­den yba­rat. Gu­ra­ma­çy­lar her ýyl dürli mow­zuklary saý­lap, onuň çöz­güt­le­ri­ne oý­la­ny­şyk­ly çe­me­leş­ýär­ler. My­sal üçin, Bütindünýä saglyk güni 2014-nji ýylda zy­ýan­ly mör-mö­jek­le­riň çak­ma­gy­na we onuň ne­ti­je­le­ri­ne ba­gyş­lan­dy. 2015-nji ýyl­da “Azyk howp­suz­ly­gy” di­ýen şy­gar as­tyn­da ge­çen bol­sa, 2016-njy ýyl “Süý­jü­ke­sel­den üs­tün çy­ka­rys!” di­ýen şy­gar as­tyn­da ge­çi­ril­di.
Bü­tin­dün­ýä Sag­lygy Goraýyş Gu­ra­ma­sy­nyň ştab-kwar­ti­ra­sy Şweý­sa­ri­ýa­nyň Že­ne­wa şä­he­rin­de ýer­leş­ýär. BSGG özü­niň esas­lan­dy­ry­lan gü­nün­den beý­läk köp san­ly me­se­le­ler bi­len meş­gul­la­nyp, onuň hü­när­men­le­ri hä­zir­ki za­ma­nyň mö­hüm me­se­le­le­ri­ni çöz­me­giň ýol­la­ry­ny göz­le­ýär­ler. BSGG-niň şy­ga­ry as­tyn­da he­mi­şe sag­ly­gy go­ra­mak bi­len bag­la­ny­şyk­ly mak­sat­na­ma­lar ama­la aşy­ryl­ýar. My­sal üçin, 2000-nji ýyl­da Müň­ýyl­ly­gyň dek­le­ra­si­ýa­sy ka­bul edi­lip, oňa la­ýyk­lyk­da, ösen ýurt­lar ça­ga ölü­mi we AIDS bi­len gö­reş­mä­ge borç­lan­dy­ryl­ýar, şeý­le hem, luk­man­çy­lyk se­riş­de­le­ri­niň el­ýe­ter­li­li­gine ýar­dam ed­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА