Glo­bal ýa­şyl ener­gi­ýa önüm­çi­li­gi bi­len meş­gul­lan­ýan “For­tescue” kom­pa­ni­ýa­sy iri ýük ulag­la­ry­ny ön­dür­ýän “Li­eb­herr” bi­len bi­le­lik­de ýük gö­te­ri­ji­li­gi 240 ton­na bo­lan ula­gy ön­dür­di. Mag­dan kän­le­rin­de peý­da­lan­ma­ga ni­ýet­le­nen ýük ulag elekt­rik ener­gi­ýa­sy bi­len iş­läp, kuw­wa­ty 1,4 me­ga­wat/sa­gat (MWt) bo­lan ba­ta­re­ýa bi­len üp­jün edi­lip­dir. Mer­ke­zi eda­ra­sy Ang­li­ýa­da ýer­leş­ýän “WAE Techno­lo­gi­es” in­že­ner­çi­lik kom­pa­ni­ýa­sy 2022-nji ýy­lyň mart aýyn­da “For­tescue” ta­ra­pyn­dan sa­tyn alyn­dy. Apet ula­gyň Gün­ba­tar Awst­ra­li­ýa­nyň Pil­ba­ra şä­he­rin­dä­ki ýe­ras­ty mag­dan­la­ryň çy­ka­ryl­ýan şah­ta­syn­da ula­nyl­jak­dy­gy mä­lim edil­di.
Ýük ula­gy­nyň ba­ta­re­ýa­sy­na 30 mi­nut­da zar­ýad be­rip bol­ýar. Şeý­le hem bu ulag re­ge­ne­ra­tiw hä­si­ýet­li, ýag­ny de­pe­den aşak sür­len­de, hiç hi­li ener­gi­ýa sarp et­män, üs­te­si­ne tig­ri­niň aý­lan­ma­gy ne­ti­je­sin­de elekt­rik ener­gi­ýa­sy­ny ön­dü­rip, ba­ta­re­ýa­sy­ny kuw­wat­lan­dyr­ýar. Hä­zir­ki wagt­da mag­dan kän­le­rin­de peý­da­la­nyl­ýan iri ýük ulag­la­ry di­zel ýan­gy­jy bi­len iş­le­ýär. Bi­ler­men­ler re­ge­ne­ra­tiw aý­ra­tyn­ly­gy bo­lan elekt­rik ýük ulag­la­ry­nyň ýaý­baň­lan­ma­gy bi­len köp muk­dar­da ada­ty ýan­gy­jyň sarp edil­me­gi­niň öňü­niň alyn­jak­dy­gy­ny bel­le­ýär­ler. Hat­da bu ulag­la­ry ula­nyl­ýan ýe­ri­ne gö­rä hiç hi­li zar­ýad ber­mä­ge hem ze­rur­lyk du­ýul­ma­ýar. Se­bä­bi, dag-mag­dan iş­le­rin­de peý­da­la­ny­lan­da ulag de­pä boş, aşak­ly­gy­na ýük­li gaýd­ýar. Boş ula­gyň sü­rül­me­gi üçin has az ener­gi­ýa sarp edul­ýän bol­sa, üs­ti ýük­li agyr ulag has köp ener­gi­ýa ön­dür­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Bu bol­sa, daş­ky gur­şa­wy aras­sa sak­la­mak ba­bat­da soň­ky ýyl­lar­da al­nyp ba­ryl­ýan tas­la­ma­la­ra has köp go­şant go­şar.

Ars­lan Ga­raÿew, Türk­me­nis­ta­nyň Döw­let ener­ge­ti­ka ins­ti­tu­ty­nyň ta­ly­by.