Syn eden bol­sa­ňyz, kä­bir uçar ho­wa­da ak çy­zyk go­ýup gid­ýär. Bu ak çy­zyk­lar kon­den­sa­si­ýa ýo­ly bi­len peý­da bol­ýan «as­man sun­ga­ty» ha­sap­lan­ýar. Kon­den­sa­si­ýa ha­dy­sa­sy gaz­ly mad­da­nyň su­wuk dam­ja­la­ra öw­rül­me­gi­dir. Ýag­ny Ýer­dä­ki suw mo­le­ku­la­la­ry ýo­ka­ry gö­te­ri­lip, at­mos­fe­ra­da top­lan­ýar. Bu mo­le­ku­la­lar bir­le­şip, dy­kyz dam­ja­ny eme­le ge­tir­ýär. Bu­lu­dy hem mu­ňa my­sal ge­ti­rip bo­lar. Bu ha­dy­sa­da ener­gi­ýa bug­dan çyk­ýar.
Ho­wa­da bir­nä­çe kon­den­sa­si­ýa ýol­la­ry bar. Eger-de uçar şol ýol­la­ryň bi­rin­den geç­ýän bol­sa, on­da ho­wa­da ak çy­zyk­lar eme­le ge­ler. Se­bä­bi uça­ryň he­re­ket­len­di­ri­ji­siniň ho­wa goý­ber­ýän gyz­gyn­ly­gy esa­syn­da, ýag­ny at­mos­fe­ra dam­ja­la­ry­nyň uçar­dan bö­lü­nip çyk­ýan gaz­lar bi­len bir­leş­me­gi esa­syn­da bu­gar­ma ha­dy­sa­sy (kon­den­sa­si­ýa) bo­lup geç­ýär. Ak çy­zyk­lar sul­fat­lar­dan we nit­rat­lar­dan ýa­sa­lyp, ho­wa­nyň ot­no­si­tel­lik çyg­ly­ly­gy 100 gö­te­rim­den ge­çen­de eme­le gel­ýär.
Üç gör­nü­şi bar
Uça­ryň go­ýup gid­ýän ak çy­zyk­la­ry 3 gör­nüş­de bol­ýar. Ola­ryň bi­rin­jisi 2-3 mi­nut ho­wa­da gö­rün­ýän ak çy­zyk­lar bo­lup, uçar as­man­dan ge­çen ba­dy­na ýit­ýär. Mun­da uça­ryň üs­tün­den geç­ýän ho­wa mas­sa­sy ga­ty gu­rak bo­lup, di­ňe az muk­dar­da suw bu­gy kon­den­sa­si­ýa bol­ýar. Ikin­ji gör­nüş­de uçar ge­çip gi­de­nin­den bir-iki sa­gat­dan soň hem ak çy­zyk­lar öç­män dur­ýar. Uzak wagt­lap sak­lan­ýan bu ha­dy­sa­da uçar köp muk­dar­da suw bug­la­ryndan ýa-da buz­ly at­mos­fe­ra­dan geç­ýär. Gaz­lar bi­len ga­ry­şan bu­zuň ere­me­gi­ne köp wagt ge­rek bo­lan­dy­gy üçin ak çy­zyk­lar uzak wag­tlap sak­lan­ýar. Üçün­ji gör­nüş­de ak çy­zyk­lar daş-tö­we­re­ge ýaý­ra­man, bu­lut ýa­ly bir ýer­de jem­len­ýär. Bu ha­dy­sa at­mos­fe­ra­da bu­la­şyk gör­nüş­li ak meý­da­ny eme­le ge­tir­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА