Pil­ler gu­ry ýer­dä­ki iň uly jan­dar­la­ryň bi­ri ha­sap­lan­ýar. Uzyn hol­tum­ly jan­dar­lar Af­ri­ka­da we Azi­ýa­da duş ge­lip, azi­ýa pil­le­ri ki­çi­räk bol­ýar. Pil­le­riň esa­sy aý­ra­tyn­ly­gy uzyn hol­tu­my­nyň (bu­run) bol­ma­gy­dyr. Hol­tu­my bi­len dem alyp, ys­la­ry saý­ga­ryp, suw içip, iý­mit iýip, ge­rek za­dy­ny tu­tup hem-de dür­li ses­le­ri çy­ka­ryp bil­ýän pil­le­riň uzyn burnunda 40 müň myş­sa bar. Azi­ýa pil­le­ri­niň hol­tu­my­nyň ujun­da Af­ri­ka pi­lin­den ta­pa­wut­lylyk­da bar­ma­ga meň­zeş myş­sa­sy bar. Bu myş­sa ki­çi­jik zat­la­ry tut­ma­ga ýar­dam ed­ýär. Pi­liň iň berk süňk­le­ri bur­nu­nyň ýa­nyn­da­ky gy­ýak şah­la­ry ha­sap­lan­ýar. Bu uly süý­dem­di­ri­ji­le­riň ýa­şy­ny şa­hy­nyň uzyn­ly­gy­na gö­rä saý­ga­ryp bol­ýar.
Maş­ga­la bo­lup ýa­şa­ýan duý­gu­çyl süý­dem­dir­iji­ler ha­sap­lan­ýan piller bi­ri-bi­ri­ni go­rap gez­ýär­ler. Eger-de bi­ri-bi­ri­ni ýi­tir­se­ler, dür­li ses­le­ri çy­ka­ryp, daş-tö­werekden göz­le­ýär­ler. Pil­ler be­ge­nip ýa-da gy­na­nyp, hat­da ag­lap hem bil­ýär­ler. Uzyn hol­tum­ly bu jan­dar­lar 70 ýy­la çen­li ýa­şa­ýar­lar. Pil­le­riň 2,5 san­ti­metr ga­lyň­lyk­da­ky de­ri­si ys­sy­dan we so­wuk­dan go­ran­ma­gy­ny üp­jün ed­ýär. Ýat­keş­li­gi örän ýi­ti bo­lup, adam­la­ryň ýü­zü­ni go­wy ýat­da sak­la­ýan pil­ bö­küp bil­me­ýän ýe­ke-täk jan­dar­dyr. Ýö­ne mu­ňa ga­ra­maz­dan sa­gat­da 25-40 ki­lo­metr tiz­lik bi­len yl­gap bil­ýän bu jan­dar­lar gi­je-gün­di­ziň do­wa­myn­da 4 sa­gat uk­la­ýar­lar. Pil­ler ök­de ýü­zü­ji­ler bo­lup, 70 ki­lo­metr ara­ly­gy ýa­da­man ýü­züp ge­çip bil­ýär­ler.
Pil­ler dür­li mi­we­ler, agaç­la­ryň ýap­rak­la­ry, kök­le­ri we ga­byk­la­ry bi­len iý­mit­len­ýär­ler. Bu uly süý­dem­di­ri­ji­ler ýa­şa­ýan ýe­ri­ne bag­ly­lyk­da bir gü­nüň do­wa­myn­da 136 ki­log­ram­dan 450 ki­log­ra­ma
çen­li iý­mit iýip bil­ýär­ler. Iý­mit tap­mak üçin köp ara­ly­ga ýö­re­ýän bu jan­dar­lar 100-300 lit­re çen­li suw iç­ýär­ler. Esa­san hem, ene pil­ler ki­çi­jik pil­ja­gaz­la­ra iý­mit ta­pyp ber­mek üçin es­li men­zil geç­ýär­ler. Ýa­ňy dog­lan pil­ja­ga­zyň ag­ra­my 100-120 ki­log­ram tö­we­re­gi bo­lup, bo­ýy bir met­re go­laý bol­ýar. Ýel­ken ýa­ly gu­lak­ly bu jan­dar­la­ryň beý­ni­le­ri örän uly bo­lup, 6 ki­log­ra­ma ýet­ýär. Pil­ler haý­wa­nat dün­ýä­sin­de iň akyl­ly jan­dar­la­ryň bi­ri ha­sap­lan­ýar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА