26-njy dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasyna iş saparyny amala aşyryp, däp bolan Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna agza döwletleriň Baştutanlarynyň resmi däl sammitine gatnaşdy.

No­bat­da­ky sam­mi­te Azer­baý­jan Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Il­ham Ali­ýew, Belarus Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Alek­sandr Lukaşenko, Er­me­nis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Prem­ýer-mi­nist­ri Ni­kol Pa­şin­ýan, Ga­za­gys­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Ka­sym-Žo­mart To­kaýew, Gyr­gyz Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Sa­dyr Žapa­row, Tä­ji­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Emo­ma­li Rah­mon, Öz­be­gis­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň Prezidenti Şaw­kat Mir­zi­ýo­ýew hem gat­naş­dy­lar.
Ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki du­şu­şy­gyň öňü­sy­ra­syn­da be­lent mer­te­be­li myh­man­la­ryň Sankt-Pe­ter­burg­da bol­ma­gy­nyň mak­sat­na­ma­sy­na la­ýyk­lyk­da, GDA ag­za ýurt­la­ryň döw­let Baş­tu­tan­la­ry Rus­si­ýa­nyň me­de­ni paý­tag­ty­nyň gö­zel ýer­le­ri­ne ba­ryp gör­dü­ler. Hu­su­san-da, «Paw­lowsk» döw­let mu­zeý-go­rag­ha­na­sy­nyň, Puş­kin şä­her­çe­sin­dä­ki «Sars­ko­ýe se­lo» döw­let mu­zeý-go­rag­ha­na­sy­nyň, «Pe­ter­gof» döw­let mu­zeý-go­rag­ha­na­sy­nyň eks­po­zi­si­ýa­la­ry bi­len ta­nyş­dy­lar.
Gü­nüň ikin­ji ýa­ry­myn­da Kons­tan­tin köş­gün­de ýer­leş­ýän «Kong­res­ler köş­gi» döw­let top­lu­myn­da res­mi däl sam­mit ge­çi­ril­di.
Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň Pre­zi­den­ti Wla­di­mir Pu­tin ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki du­şu­şy­gy açyp, oňa gat­na­şy­jy­la­ry ýe­ne-de bir ge­zek mä­hir­li mü­bä­rek­le­di we Tä­ze ýy­lyň öň ýa­nyn­da­ky res­mi däl sam­mi­te gat­naş­mak üçin Sankt-Pe­ter­burg şä­he­ri­ne gel­mä­ge ça­ky­ly­gy ka­bul eden­dik­le­ri üçin hem­me­le­re ho­şal­lyk bil­dir­di.
Çy­ky­şyň do­wa­myn­da şu ýyl­da ýe­ri­ne ýe­ti­ri­len iş­le­riň jem­le­ri­ne gys­ga­ça sel­jer­me be­ril­di we GDA-nyň çäk­le­rin­de bi­le­lik­dä­ki iş­le­riň ýa­kyn gel­jek üçin esa­sy ugur­la­ry kes­git­le­nil­di. Umu­man, 2023-nji ýyl Ar­ka­la­şyk üçin örän ne­ti­je­li bol­dy. Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, äh­li göz öňün­de tu­tu­lan çä­re­ler üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­ti­ril­di, ga­za­ny­lan yla­la­şyk­lar bol­sa dost­luk­ly ýurt­la­ryň ara­syn­da äh­li ul­gam­lar­da hyz­mat­daş­ly­gy mun­dan beý­läk-de ös­dür­mä­ge, öza­ra bäh­bit­li tä­ze yk­dy­sa­dy, ulag-lo­gis­ti­ka, me­de­ni-yn­san­per­wer we beý­le­ki ugur­lar­da­ky tas­la­ma­la­ry dur­mu­şa ge­çir­mä­ge ýar­dam ber­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. Şeý­le-de, öza­ra gy­zyk­lan­ma bil­di­ril­ýän hal­ka­ra me­se­le­ler ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy.
Bel­le­ni­li­şi ýa­ly, GDA ag­za ýurt­la­ryň äh­li­si­niň se­bit we dün­ýä de­re­je­sin­dä­ki hyz­mat­daş­ly­gyň bin­ýa­dy­na goý­lan esa­sy ýö­rel­ge­le­re yg­rar­ly bol­ma­gy Ar­ka­la­şy­gyň gi­ňiş­li­gin­dä­ki üs­tün­lik­li işiň mö­hüm şer­ti bo­lup dur­ýar. Şu­nuň bi­len bir­lik­de, ge­çen ýyl­la­ryň do­wa­myn­da GDA döw­let­le­ri hyz­mat­daş­lyk ýo­lu­na üýt­gew­siz eýer­ýär­ler, ta­rap­la­ryň hoş­me­ýil­li er­ki, deň­hu­kuk­ly­lyk, yna­nyş­mak bol­sa onuň yg­ty­bar­ly bin­ýa­dy bo­lup dur­ýar. Ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki şu ge­zek­ki du­şu­şyk se­bit bo­ýun­ça goň­şy ýurt­la­ryň bi­le­lik­dä­ki işiň top­la­nan oňyn tej­ri­be­sin­den, mil­li yk­dy­sa­dy­ýet­le­riň ýe­ten sep­git­le­rin­den ugur alyp hem-de äh­li ta­rap­la­ryň bar bo­lan ägirt uly yk­dy­sa­dy, se­riş­de kuw­wa­ty­ny na­za­ra al­mak bi­len, däp bo­lan ne­ti­je­li dia­lo­gy hil taý­dan tä­ze de­re­jä çy­kar­ma­ga, oňa has top­lum­la­ýyn we iş­jeň hä­si­ýet ber­mä­ge ça­lyş­ýan­dyk­la­ry­nyň no­bat­da­ky aý­dyň be­ýa­ny­dyr.
Ýur­du­myz Ga­raş­syz Döw­let­le­riň Ar­ka­la­şy­gy­na uzak möh­let­le­ýin hyz­mat­daş­ly­gy ýo­la goý­mak üçin ne­ti­je­li meý­dan­ça hök­mün­de ga­rap, yzy­gi­der­li esas­da anyk tek­lip­le­ri öňe sür­ýär. Hyz­mat­daş­ly­gyň döw­rüň ta­lap ed­ýän gör­nüş­le­ri­ni iş­läp taý­ýar­la­mak bu tek­lip­le­riň baş mak­sa­dy­dyr. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, şu ýy­lyň 13-nji okt­ýab­ryn­da GDA ag­za ýurt­la­ryň döw­let Baş­tu­tan­la­ry­nyň Ge­ňe­şi­niň no­bat­da­ky mej­li­sin­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň tä­ze ne­ti­je­li baş­lan­gyç­lar bi­len çy­kyş eden­di­gi­ni bel­le­mek ge­rek. Bu baş­lan­gyç­la­ryň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi GDA-nyň çäk­le­rin­dä­ki köp­ýyl­lyk döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ra iter­gi ber­mä­ge, di­ňe bir Ar­ka­la­şy­gyň gi­ňiş­li­gin­de däl, eý­sem, tu­tuş dün­ýä­de-de howp­suz­ly­gy, dur­nuk­ly­ly­gy, ok­gun­ly ösü­şi üp­jün et­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir.
Gat­na­şy­jy döw­let­le­riň hal­ka­ra gi­ňiş­lik­de bi­rek-bi­re­ge ber­ýän gol­da­wy ägirt uly sy­ýa­sy-dip­lo­ma­tik müm­kin­çi­lik­le­re eýe bo­lan Ar­ka­la­şy­gyň ýurt­la­ry­nyň Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­syn­da, beý­le­ki ab­raý­ly hal­ka­ra we se­bit dü­züm­le­rin­de yla­la­şyk­ly ga­ra­ýyş­lar bi­len çy­kyş ed­ýän­dik­le­ri­niň aý­dyň be­ýa­ny bo­lup dur­ýar. Şun­da ag­za ýurt­la­ryň äh­li­si dün­ýä sy­ýa­sa­ty­na, hu­ku­ga hor­mat goý­ma­gy, dia­lo­gyň me­de­ni­ýe­ti­ni, döw­let­le­riň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­lar­da yna­nyş­ma­gy we aý­dyň­ly­gy gaý­ta­ryp ge­tir­me­giň ze­rur­dy­gyn­dan ugur al­ýar. Hut şeý­le çe­me­leş­me Ga­raş­syz Döw­let­le­riň Ar­ka­la­şy­gy­na 30 ýyl­dan gow­rak wag­tyň do­wa­myn­da çe­ýe­li­gi sak­lap gal­ma­ga, köp­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň gel­je­gi uly ugur­la­ryn­da GDA-nyň çäk­le­rin­de ýa­kyn­laş­mak pro­ses­le­ri­ni ös­dür­mä­ge gö­nük­di­ri­len me­ha­nizm­le­ri iş­läp taý­ýar­la­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär, umu­man, hal­ka­ra dur­nuk­ly­lyk we howp­suz­lyk ul­ga­my­nyň aý­ryl­maz bö­le­gi hök­mün­de bu bir­leş­mä­niň he­re­ket et­me­gi­ni şert­len­dir­ýär.
Şu ge­zek­ki ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki du­şu­şy­gyň bar­şyn­da öň­de dur­ýan mak­sat­la­ryň we we­zi­pe­le­riň umu­my­ly­gyn­dan ugur alyp, däp bo­lan hyz­mat­daş­ly­gy hil taý­dan tä­ze ma­ny-maz­mun bi­len baý­laş­dyr­ma­gyň mö­hüm­di­gi­ne aý­ra­tyn üns be­ril­di. Şun­da bi­le­lik­dä­ki işiň top­la­nan oňyn tej­ri­be­si­ni na­za­ra al­mak bi­len, GDA ag­za ýurt­la­ryň ara­syn­da ul­gam­la­ýyn sy­ýa­sy ge­ňeş­me­le­riň tä­sir­li gu­ral­la­ry­ny dö­ret­me­giň ze­rur­dy­gy bel­le­nil­di. Ýa­kyn we uzak möh­let­li gel­je­gi ha­sa­ba al­mak bi­len, öza­ra gat­na­şyk­la­ryň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry ba­ra­da pi­kir alyş­ma­la­ryň çäk­le­rin­de döw­let Baş­tu­tan­la­ry şu ýyl dür­li fo­rum­lar­da, çä­re­ler­de we du­şu­şyk­lar­da ka­bul edi­len çöz­güt­le­riň, ga­za­ny­lan yla­la­şyk­la­ryň dost­luk­ly halk­la­ryň aba­dan­çy­ly­gy­nyň bäh­bi­di­ne GDA-nyň gi­ňiş­li­gin­de döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ry pug­ta­lan­dyr­ma­ga ýar­dam et­jek­di­gi­ne berk ynam bil­dir­di­ler.
Umu­man, se­bit hem-de hal­ka­ra gün ter­ti­bi­niň me­se­le­le­ri ara al­nyp mas­la­hat­la­şy­lan ýo­ka­ry de­re­je­li res­mi däl gör­nüş­dä­ki bu du­şu­şyk GDA gat­na­şy­jy ýurt­la­ryň mun­dan beý­läk-de hyz­mat­daş­ly­gy stra­te­gik gat­na­şyk­lar, öza­ra bäh­bit­li­lik we äh­li döw­let­le­riň bäh­bit­le­ri­ni na­za­ra al­mak esa­syn­da bi­le­lik­de ös­dür­mä­ge ça­lyş­ýan­dyk­la­ry­nyň no­bat­da­ky gü­wä­si­ne öw­rül­di.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА