Te­bi­gat­da kä­bir jan­dar­lar adam­dan gork­ýan bol­sa, kä­si ýa­ba­ny­dy­gy­na ga­ra­maz­dan, adam­la­ryň örän ýa­ky­nyn­da ýa­şa­ýar. Guş­la­ryň ara­syn­da hem adam­dan ürk­me­ýän­le­ri az däl. Guş­lar iý­mit zyn­jy­ry­nyň esa­sy hal­ka­la­ry­nyň bi­ri bo­lup, adam­za­da uly peý­da ber­ýär. Bu jan­dar­la­ryň kä­bir gör­nü­şi oba­dyr şä­her­le­riň için­de, adam­la­ryň ga­ty go­la­ýyn­da ýa­şa­ýar. Ine, ola­ryň kä­bi­ri.

Gum­ry. Kep­de­ri­ler maş­ga­la­sy­na de­giş­li bo­lan, «gur­rup-gur­rup» edip saý­ra­ýan bu guş­y adam­lar örän go­wy gör­ýär­ler. Şol se­bäp­li dür­li dil­ler­däki çe­per eserlerde hem gum­ru­la­ryň ag­zal­ýan­dy­gy­ny gör­mek bol­ýar. Alym­lar gum­ru­la­ryň du­zy ha­la­ýan­dy­gy­ny bel­le­ýär­ler.
Çar­lak. Gys­ga aýak­ly suw guş­la­ry­nyň bu gör­nü­şi ke­nar­ýa­ka şä­her­le­riň kö­pü­sin­de adam­la­ryň go­la­ýyn­da ýa­şa­ýar.
Kep­de­ri. Köplenç ja­ýyň üçe­gi­ni mes­gen tu­tun­ýan bu guş­lar öw­re­ni­şen ýag­da­ýyn­da edil el­de­ki jan­dar ýa­ly ada­ma ýa­kyn­laş­ýar. Bü­tin dün­ýä­de pa­ra­hat­çy­ly­gyň ny­şa­ny ha­sap­lan­ýan bu guş­la­ryň on­lar­ça gör­nü­şi bar.
Ser­çe. 50 tö­we­re­gi gör­nü­şi bolan bu guş­lar di­ňe agaç şa­ha­la­ryn­da däl, eý­sem, jaý­la­ryň üçek­le­ri, elekt­rik ge­çi­ri­ji­le­riň sü­tün­le­ri ýa­ly amat­ly bo­lan äh­li ýer­de hö­würt­ge ýa­sa­ýar­lar.
Gar­ga. Ada­ma has ýa­kyn ýa­şa­ýan guş­la­ryň bi­ri bo­lan gar­ga­lar iň akyl­ly jan­dar­ ha­sap­lan­ýar. Şol se­bäp­li gar­ga­lar guş­la­ryň nä­de­re­je­de akyl­ly­dy­gy­ny bar­la­ýan dür­li sy­nag­lar­dan hem ge­çi­ril­di. Gar­ga­la­ra kä­bir he­re­ket­le­ri gaý­ta­la­ma­gy öw­re­dip bol­ýan­dy­gy ýü­ze çy­ka­ryl­dy.