Düýn Özbegistanyň paýtagtynda gazylyp alynýan möhüm baýlyklara bagyşlanan “MINEX MERKEZ ASIA-2025” forumy başlandy. “Merkezi Aziýanyň möhüm minerallar pudagynda ösýän roly” şygary bilen geçirilýän bu çäre Özbegistanyň hökümeti tarapyndan gurnaldy.
Foruma 20-den gowrak ýurtdan 200-e golaý hünärmen, hökümet wekilleri we telekeçiler gatnaşýar.
Özbegistanyň Magdan senagaty we geologiýa ministriniň birinji orunbasary Omonulla Nasritdinhojaýew açylyş dabarasynda çykyş edip, soňky ýyllarda ýurduň bu ugurdaky maýadarlara amatly şertleri döretmek üçin çynlakaý çäreleri görýändigini aýtdy. Hususan-da, Ýewropanyň Dikeldiş we ösüş bankynyň goldawy bilen geçen ýyl “ýerasty baýlyklar barada” täze kanun kabul edildi.
Nasritdinhojaýew Özbegistanda mis, litiý, grafit, germaniý, wolfram, wanadiý, tantal we niobiý ýaly 28 görnüşli möhüm minerallaryň ýataklarynyň tapylandygyny aýtdy. Bu pudagyň ösüşi, ýerasty baýlyklary ulanmak boýunça strategiýanyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenildi.
Onuň sözlerine görä, 2028-nji ýyla çenli bu ugurda jemi 1,6 milliard dollarlyk 70-den gowrak taslamany durmuşa geçirmek meýilleşdirilýär. 2028-nji ýyla çenli pudagyň ýyllyk girdejisiniň 1,5 milliard dollara ýetmegine garaşylýar.
Merkezi Aziýa boýunça emeli aň birleşiginiň başlygy, Özbegistanyň öňki daşary işler ministri Wladimir Norow, möhüm minerallara çalt ösýän global islegiň ýurt üçin täze mümkinçilikler açýandygyny aýtdy. Ol 2030-njy ýyla çenli bu çeşmelere zerurlygyň üç esse artyp biljekdigini aýtdy. Norowyň pikiriçe, seýrek magdanlara we beýleki möhüm minerallara bolan gyzyklanmanyň artmagy Merkezi Aziýa ýurtlaryna ykdysadyýetini ösdürmek we diwersifikasiýa etmek üçin giň mümkinçilikleri döredýär.
Ýewropa Bileleşiginiň Özbegistandaky wekiliýetiniň başlygy Toýwo Klaar hem öz gezeginde ýurduň baý geologik binýady we çalt ösýän magdançylyk pudagy barada belläp geçdi. Ol Ýewropa Bileleşiginiň Özbegistanyň gazyp alýan pudagyny ösdürmek, baha zynjyryny berkitmek we ýurduň global üpjünçilikdäki ornuny ýokarlandyrmak ugrundaky tagallalaryny goldaýandygyny belledi.
Şu gün öz işini tamamlajak forumyň çäklerinde “Strategik gözýetim we sebitleýin hyzmatdaşlyk”, “Merkezi Aziýanyň möhüm minerallar pudagynda global howpsuzlygy üpjün etmekde barha artýan roly”, “Strategiki hyzmatdaşlyk we hyzmatdaşlyk arkaly möhüm minerallaryň ekoulgamyny döretmek” we “Özbegistanyň möhüm çeşmeleriň global üpjünçilik zynjyryndaky ornuny berkitmek” boýunça mowzuklary öz içine alçýan mejlisler geçirilýär.
Şeýle hem, foruma gatnaşyjylar Geologiýa muzeýine we möhüm minerallary gaýtadan işlemek boýunça senagat desgalaryna baryp görerler.