Has ir gurlandygy ýüze çykaryldy

ÝU­NES­KO-nyň Bü­tin­dün­ýä sa­na­wy­na gi­ri­zi­len dün­ýä­niň iň meş­hur sy­ýa­hat­çy­lyk no­kat­la­ry­nyň bi­ri bo­lan Pe­ru­da­ky Ma­çu-Pik­çu ýa­dy­gär­lik­le­ri­niň çak­la­ny­şyn­dan has ir gur­lan­dy­gy ýü­ze çy­ka­ryl­dy. Alym­lar bu açy­şyň bir dö­wür Ame­ri­ka ma­te­ri­gi­niň iň uly me­de­ni­ýe­ti bo­lan in­ka­lar ba­ra­da köp zat öw­ren­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­jek­di­gi­ni bel­le­ýär­ler. In­ka­lar ba­ra­da­ky mag­lu­mat­la­ryň kö­pü­si­ni is­pan­lar ýaz­ga ge­çi­rip­dir­ler.
ABŞ-nyň Ýel uni­wer­si­te­ti­niň alym­la­ry­nyň ge­çi­ren bar­lag­la­ry­nyň ne­ti­je­sin­de ga­dy­my in­ka şä­he­ri­niň 1420-1430-njy ýyl­lar ara­ly­gyn­da gur­lan­dy­gy ýü­ze çy­ka­ryl­dy. Ant­ro­po­log, pro­fes­sor Ri­çard Bur­ge­riň ýol­baş­çy­ly­gyn­da­ky yl­my to­par Ma­çu-Pik­çu­ny gur­du­ran Im­pe­ra­tor Pa­ça­ku­ti­niň hä­ki­mi­ýe­te hä­zi­re çen­li mä­lim bo­lan se­ne­sin­den ir ge­çen­di­gi­ni anyk­la­dy. Mu­nuň üçin baş­ga­ça se­ne­len­dir­me usu­lyn­dan peý­da­la­ny­lyp­dyr.
Alym­lar mun­dan ozal ta­ry­hy mag­lu­mat­la­ra se­re­dip, Ma­çu-Pik­çu­nyň 1440-njy ýa-da 1450-nji ýyl­lar­dan soň­ra gur­lan­dy­gy­ny çak­la­ýar­dy­lar. Bur­ge­riň to­pa­ry ol ýer­de sak­la­nyp ga­lan ga­lyn­dy­la­ry se­ne­len­dir­ýän baş­ga­ça usul­dan peý­da­la­nyp­dyr. Bu usu­lyň has ta­kyk ne­ti­je ber­ýän­di­gi bel­le­nil­ýär.
Yl­my bar­la­gyň ne­ti­je­le­ri ba­ra­da «An­tiquity» at­ly žur­nal­da ma­ka­la çap edil­di.
And dag­la­ry­nyň ge­riş­le­rin­de de­ňiz de­re­je­sin­den 2 müň 430 met­re ba­ra­bar be­lent­lik­dä­ki Uru­bam­ba jül­ge­sin­de gur­lan Ma­çu-Pik­çu şä­he­ri­niň ga­lyn­dy­la­ry hä­zi­re çen­li sak­la­nyp ga­lyp­dyr. ÝU­NES­KO-nyň Bü­tin­dün­ýä sa­na­wyn­da hem-de Dün­ýä­niň tä­ze ýe­di tä­sin­li­gi­niň bi­ri ha­sap­lan­ýan ýer­de 200 tö­we­re­gi daş bi­na­nyň di­war­la­ry bar. Sak­la­nyp ga­lan des­ga­la­ryň ara­syn­da ham­mam, yba­dat­ha­na­lar, dä­ne am­mar­la­ry we suw ka­nal­la­ry bar. Bu ýer­de de­pe­le­riň ýap­gy­dyn­da di­war­lar ar­ka­ly te­kiz ýer­ler dö­re­di­lip şa­ly­çy­lyk bi­len meş­gul­la­ny­lyp­dyr.