Adam­za­dyň köp za­da ukyp­ly­dy­gy bi­reý­ýäm äş­gär edi­len ha­ky­kat­dyr. Da­şa­ry ýurt di­li­ni öw­ren­mek bol­sa, hem­me­le­riň ba­şa­ryp bil­jek aý­ra­tyn ukyp ta­lap et­me­ýän işi­dir. Mu­nuň üçin di­ňe ys­las et­mek ýe­ter­lik­dir. Köp ýurt­da döw­let di­li bo­lan iň­lis­çe kä­bir ýurt­da ikin­ji, kä­sin­de üçün­ji hök­ma­ny öw­re­nil­me­li dil ha­sap­lan­ýar. Bu di­li öw­ren­mek­de öz­baş­dak tej­ri­bä­ni baý­laş­dyr­mak üçin, il­ki bi­len, baş­lan­gyç sa­pak me­ýil­na­ma­sy­ny düz­mek mas­la­hat be­ril­ýär. Di­li öz­baş­dak öw­ren­mek şol bir wag­tyň özün­de iň çyl­şy­rym­ly okuw usul­la­ry­nyň bi­ri­dir. Se­bä­bi, bi­li­mi­ňi­zi çuň­laş­dy­ra­ny­ňyz­da mu­gal­lym hem, okuw­çy hem özü­ňiz bol­ýar­sy­ňyz. Hiç kim siz­den ýe­ri­ne ýe­ti­ri­len iş­le­ri we ta­mam­la­nan ma­te­ri­al­la­ry ta­lap et­me­ýär, siz di­ňe özü­ňi­ze “ha­sa­bat ber­ýär­si­ňiz”. Bu ýer­de esa­sy zat, dil öw­ren­mek üçin hö­we­siň bol­ma­gy ge­rek.
Iň­lis di­li­ni öw­ren­mek­de öz­baş­dak tej­ri­bä­ni baý­laş­dyr­mak üçin köp wagt sarp edip, ma­te­ria­ly öz­leş­dir­mek üçin dür­li usul­la­ry ula­nyp bi­ler­si­ňiz. Mu­nuň üçin hep­de­de nä­çe wagt sarp ed­jek­di­gi­ňi­zi we oka­mak üçin haý­sy wag­tyň amat­ly­dy­gy­ny anyk­laň. Şun­dan ugur alyp, baş­lan­gyç sa­pak me­ýil­na­ma­sy­ny dü­züň.
My­sal üçin, hep­de­de üç ge­zek bir sa­gat gram­ma­ti­ka bi­len meş­gul­la­nyň, te­le­ýaý­lym we film­le­re to­ma­şa et­mek bi­len meş­gul­la­nyň we gün­de ýa­rym sa­gat tä­ze söz­le­ri öw­re­niň. Bir aýyň için­de söz baý­ly­gy­ňyz ar­tar we iň­lis di­lin­dä­ki za­man­lar hak­da hem­me za­dy bi­ler­si­ňiz.
Gün­de azyn­dan 15 mi­nu­ty di­le ba­gyş­la­ma­gyň go­wu­dy­gy­ny ýa­dy­ňyz­dan çy­kar­maň. Il­ki bi­len üs­tün­lik­le­ri­ňi­zi duý­man bi­ler­si­ňiz, ýö­ne okuw­dan ýüz öwür­mä­ge how­luk­maň. Köp­lenç öz­baş­dak dil öw­re­nip baş­la­ýan­la­ryň ara­syn­da ýe­ter­lik gep­le­şik tej­ri­be­si ýok, mu­nuň öňü­ni al­mak üçin gün­de­lik dur­muş­da iň­lis di­li­ni ýy­gy-ýy­gy­dan öw­re­niň.
Has gi­ňiş­le­ýin öw­ren­mek üçin, söz­lem­le­ri we söz­le­ri akyl ýa-da ses bi­len ter­ji­me et­mä­ge sy­na­ny­şyň we wag­tyň geç­me­gi bi­len söz­lem düz­mek has aň­sat­la­şar we ze­rur söz­ler kel­lä­ňiz­de dö­rär. Dost­la­ry­ňyz­dan ýa-da maş­ga­la ag­za­la­ry­ňyz­dan kä­wagt iň­lis di­lin­de gep­leş­me­gi­ni ha­ýyş edip bi­ler­si­ňiz. Kim bil­ýär, bel­ki ola­ryň öw­ren­mä­ge bo­lan gy­zyk­lan­ma­sy­ny art­dy­rar­sy­ňyz we bi­le­lik­de okar­sy­ňyz. Asyl film­le­re to­ma­şa ediň we so­ňun­dan ara alyp mas­la­hat­la­şyň. Mah­la­sy, iň­lis di­li­ni öw­ren­mek­de öz­baş­dak tej­ri­bä­ni baý­laş­dyr­mak üçin şu aşak­da­ky usul­lar­dan peý­da­la­nyp bi­ler­si­ňiz:
Elip­bi­ýi, oka­mak düz­gün­le­ri­ni öw­re­niň. Dog­ry aý­dy­ly­şy­ny bil­mek üçin on­laýn transk­rip­si­ýa­ny we aý­ry-aý­ry söz­le­riň ses ses­le­ri­ni ula­nyň.
Söz­lük dü­züň. Söz­le­ri iň esa­sy­dan baş­lap mow­zuk­la­ýyn öw­re­niň. Kart­lar ýa-da on­laýn si­mul­ýa­tor­lar bi­len gör­kez­me es­bap­la­ry­ny ula­nyň. Çyl­şy­rym­ly nä­ta­nyş söz­le­ri dep­de­ri­ňi­ze ýaz­ma­gy­ňy­zy we wag­tal-wag­tal tej­ri­bä­ňi­zi öz­leş­dir­mek üçin gaý­dyp gel­mek mas­la­hat be­ril­ýär.
Gram­ma­ti­ka öw­re­niň. Tä­ze söz­le­ri öw­re­nip, iň az söz dü­zü­mi­ni eme­le ge­ti­ren­den soň­ky tap­gyr gram­ma­ti­ka. Öw­ren­ýän mow­zu­gy­ňy­zy go­wy öz­leş­dir­ýän­çä­ňiz baş­ga mow­zu­ga geç­mäň.
Yzy­gi­der­li diň­läň. Gram­ma­ti­ka­ny öw­ren­mek bi­len bir ha­tar­da, söz­le­ri diň­läp baş­la­ma­ly we aý­dy­ly­şy­na we söz­lem­le­riň gur­lu­şy­na üns ber­me­li. Il­ki bi­len ýö­ne­keý pod­kast­la­ry (bel­li bir te­ma­da­ky au­dio­ýaz­gy) we gys­ga wi­deo­la­ry saý­laň.
Okaň. Öz de­re­jä­ňi­ze la­ýyk ma­te­ri­al­la­ry ýa-da ki­tap­la­ry saý­laň. Şeý­le­lik bi­len, meş­hur er­te­ki­le­ri asyl nus­ga­da oka­mak­dan baş­lap ýa-da tor­da gy­zyk­lan­ýan da­şa­ry ýurt ha­bar­la­ry­ňy we ma­te­ri­al­la­ry­ňy yzar­lap bi­ler­si­ňiz. On­laýn okaň. Hä­zir­ki wagt­da iň­lis di­li­ni öz­baş­dak öw­ren­mek üçin ma­te­ri­al­la­ra gi­riş çäk­siz­dir. Iň döw­re­bap saý­law, el­my­da­ma el­ýe­ter­li si­mul­ýa­tor­la­ryň we yk­jam prog­ram­ma­la­ryň kö­me­gi bi­len on­laýn sa­pak­lar­dyr. Özü­ňi­ze la­ýyk çeş­mä­ni saý­laň we her gün, is­len­dik ýer­de dil go­ru­ňy­zy baý­laş­dyr­ma­gy en­dik edi­niň.

So­na Şa­ýy­mo­wa,
Döw­let­mäm­met Aza­dy adyn­da­ky Türk­men mil­li dün­ýä dil­le­ri ins­ti­tu­ty­nyň Iň­lis di­li we ede­bi­ýa­ty fa­kul­te­ti­niň ta­ly­by

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА