Ir­ki ýyl­lar­dan bä­ri çe­kiş­me gör­nü­şin­de berilýän bu so­ra­ga her kim özü­çe jo­gap ber­ýär. Bu so­ra­gyň jo­ga­by­na gö­rä, adam­la­ryň bi­ri akyl bi­len, beý­le­ki­si bol­sa be­de­ni bi­len dün­ýä­ni öw­ren­ýär. Kä­bir adam otu­ran ýe­rin­de müň­ler­çe sa­hy­pa­lyk ki­tap oka­ma­gy ha­la­ýan bol­sa, kä­bir adam ýurt­la­ry, şä­her­le­ri gez­mek üçin müň­ler­çe ki­lo­metr ýol geç­ýär. Eý­sem, beý­ni­niň tä­ze zat­la­ry öw­ren­me­gi üçin ki­tap ze­rur­my ýa-da tej­ri­be? Okap öw­ren­mek­mi ýa-da gö­rüp öw­ren­mek­mi? Bu­la­ryň haý­sy­sy has tä­sir­li?
Köp oka­ýan ada­myň beý­ni­si her ki­tap­dan tä­ze mag­lu­mat gor­la­ry­ny we ar­tyk­maç­lyk­la­ry al­ýar. Bu amal­da söz baý­ly­gy gi­ňe­ýär, duý­gy dü­şün­je­le­ri art­ýar we stres bi­len gö­reş­mek uky­by ýo­kar­lan­ýar. Hü­när­men­ler yzy­gi­der­li oka­ma­gyň beý­ni­niň iş­le­ýiş tiz­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­ýan­dy­gy­ny, pi­kir­le­ri güýç­len­dir­ýän­di­gi­ni we hy­ýal­la­ry ös­dür­ýän­di­gi­ni bel­le­ýär­ler.
Sy­ýa­hat ed­ýän adam­la­ryň kö­pü­si dür­li me­de­ni­ýet­li adam­lar bi­len gö­nü­den-gö­ni ara­gat­na­şyk­da bol­ýar. Şeý­le­lik­de, öň­den gel­ýän dü­şün­je­le­ri aý­ryp, dün­ýä has giň ta­rap­dan se­red­ýär­ler. Tä­ze dil­le­ri öw­ren­mek, dür­li me­de­ni­ýet­ler we aş­ha­na­lar bi­len ta­nyş bol­mak ar­ka­ly so­si­al ara­gat­na­şyk en­dik­le­ri ös­ýär. Sy­ýa­hat et­mek ar­ka­ly öw­ren­me­giň iň uly ar­tyk­maç­ly­gy dür­lü­li­gi baş­dan ge­çir­mek we mag­lu­mat­la­ryň dog­ry ýa-da nä­dog­ru­dy­gy­na dü­şün­mek­dir.
Sy­ýa­hat mag­lu­mat­la­ry ýa­da sal­ýan disk ýa­ly­dyr. Gö­rüş, duý­gu­lar ar­ka­ly baş­dan ge­çi­ri­len her bir pur­sat ki­tap­da­ky wa­ka­lar­dan has berk ýat­da sak­lan­ýar. My­sal üçin, ki­tap­da su­rat­lan­dy­ryl­ýan şä­he­re ýa-da mu­ze­ýe özüň aý­la­nyp gör­mek, bu ýer­dä­ki zat­la­ry gö­züň bi­len gör­mek ki­tap­da­ky be­ýan edi­li­şin­den has tä­sir­li bol­ýar. Ki­tap­dan öw­ren­mek ada­ma gi­ňiş­le­ýin mag­lu­mat ber­ýär. Şeý­le hem okap öw­ren­mek akyl go­ru­ny ýo­kar­lan­dyr­ýar, ün­si uzak wagt­lap bir ýe­re jem­le­me­gi we mag­lu­mat­la­ra yzy­gi­der­li çe­me­leş­me­gi ýe­ňil­leş­dir­ýär. Ki­tap­da çyl­şy­rym­ly pi­kir­ler, yl­my der­ňew­ler, fi­lo­so­fik we ede­bi ga­ra­ýyş­lar be­ýan edil­ýär.
Gün­de­lik dur­muş­da bu usul­la­ryň iki­si hem ze­rur­dyr. Çün­ki adam bü­tin ýy­lyň do­wa­myn­da ge­ze­lenç­de bo­lup bil­me­ýär. Şeý­le hem kä­bir anyk mag­lu­mat­la­ry sy­ýa­hat et­mek ar­ka­ly öw­re­nip bol­ma­ýar. Şol se­bäp­li ge­ze­lenç edil­ýän wag­ty oka­ma­gy hem ýat­dan çy­kar­ma­ly däl. Iň go­wy ne­ti­je il­ki oka­mak, soň­ra sy­ýa­hat et­mek bol­sa ge­rek.