Tans sun­ga­ty kö­pa­syr­lyk we hä­zir­ki­za­man des­sur­la­ry­nyň berk düz­gün­le­ri­ni özün­de jem­le­ýär. Tans ho­re­og­ra­fi­ýa­syn­da go­ýul­ýan tans he­re­ket­le­ri bi­ziň ata-ba­ba­la­ry­myz­dan gel­ýän mil­li­li­gi­mi­ziň in­çe­li­gi­ni ýi­tir­män, ol he­re­ket­le­re tä­ze­çe öwüş­gin ber­lip, tä­ze keş­be eýe bol­mak bi­len ös­dü­ril­ýär. Şol bir wag­tyň özün­de hem ru­hy mi­ra­syň baý des­sur­la­ry­ny öz­le­rin­de sak­la­ýar.
Türk­men mil­li tans­la­ry ýur­du­my­zyň äh­li ýer­le­rin­de giň­den ýaý­rap, ola­ryň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­liş aý­ra­tyn­lyk­la­ry her we­la­ýat­da aý­ra­tyn äh­mi­ýe­te eýe bol­ýar. Tans sun­ga­ty­ny özü­ne ma­ýyl edi­ji sun­gat­la­ryň bi­ri diý­sek ýal­ňyş­ma­rys. Sah­na­da ýaş og­lan-gyz­la­ryň ýa-da ça­ga­la­ryň owa­dan he­re­ket­ler bi­len aja­ýyp saz­la­ra go­şu­lyp, mil­li ly­bas­la­ry­myz­da ýe­ri­ne ýe­tir­ýän tans­la­ry­ny syn­la­nyň­da göw­nüň gö­te­ri­lip, şat­lyk duý­gu­sy­ny baş­dan ge­çi­re­ni­ňi duý­man gal­ýar­syň. Ata-ba­ba­la­ry­my­zyň şu sun­ga­ta bo­lan ga­ra­ýyş­la­ry­ny biz ta­ry­hy we folk­lor, et­nog­ra­fi­ýa tans­la­ry­my­zyň üs­ti bi­len gö­rüp bil­ýä­ris. «Küşt­dep­di», «Sal­lan­ma», «Işim­me», «Ça­pak» we ýe­ne-de en­çe­me türk­men tans­la­ry öz mil­li­li­gi­ni şu gü­ne çen­li ýi­tir­män gel­ýär. Bu tans­la­ryň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­li­şin­de biz öz ga­dym­dan gel­ýän mil­li­li­gi­mi­ziň in­çe syr­la­ry­ny gör­ýä­ris.
Küşt­dep­di tan­sy ga­dy­my tans hök­mün­de, esa­san, Ha­za­ryň ke­nar ýa­ka­syn­da­ky oba­lar­da has meş­hur bo­lup­dyr. Küşt­dep­di­de türk­men hal­ky­nyň ga­dy­my dur­mu­şy­ny, hal-ýag­da­ýy­ny, şu gün­ki we gel­jek­dä­ki ar­zuw-is­leg­le­ri­ni ga­za­lyň söz­le­rin­de we tan­syň he­re­ket­le­rin­de aý­dyň gör­mek bol­ýar. Asyr­la­ryň ge­çen­di­gi­ne ga­ra­maz­dan Küşt­dep­di tan­sy hem özü­niň asyl dur­ku­ny ýi­tir­män, tä­ze öwüş­gin­de şu gün­le­re ge­lip ýe­tip­dir. Küşt­dep­di mil­li tans hök­mün­de ýur­du­my­zyň äh­li ýe­rin­de joş­gun­ly ýe­ri­ne ýe­ti­ril­ýär. Küşt­dep­di tan­sy­nyň bir­nä­çe gör­nü­şi bar. Olar­dan «Bir de­pim», «Iki de­pim», «Di­wa­na» ýa-da «Üç de­pim» ýa­ly gör­nüş­le­ri my­sal ge­tir­mek bo­lar. Şeý­le-de bu tan­syň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­liş aý­ra­tyn­lyk­la­ry hem döw­re gu­ran adam­la­ryň ýa­şy­na we ýa­şa­ýan ýe­ri­ne bag­ly­lyk­da üýt­ge­ýär.
Küşt­dep­di tan­sy ýur­du­myz­da uly da­ba­ra bi­len bel­le­nil­ýän toý-baý­ram­la­ryň be­ze­gi­dir. Mä­lim bol­şy ýa­ly, 2017-nji ýy­lyň 7-nji de­kab­ryn­da Mad­dy däl me­de­ni mi­ra­sy sak­lap gal­mak bo­ýun­ça Hö­kü­me­ta­ra ko­mi­te­ti­niň Çe­ju şä­he­rin­de (Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy) ge­çi­ri­len 12-nji mej­li­sin­de tek­lip edi­len «Küşt­dep­di» aý­dym we tans des­su­ry ÝU­NES­KO-nyň Adam­za­dyň mad­dy däl me­de­ni mi­ra­sy­nyň sa­na­wy­na gi­ri­zil­di. Küşt­dep­di tan­sy hä­zir­ki wagt­da ýur­du­my­zyň esa­sy baý­ram­çy­lyk­la­ry­nyň äh­li­si­niň aý­ryl­maz bir bö­le­gi bo­lup dur­ýar. Ony ýur­du­my­zyň äh­li se­bit­le­rin­de folk­lor we tans to­par­la­ry bag­ty­ýar döw­rüň be­lent ru­hy we tä­ze eý­ýa­myň be­dew ba­dy bi­len ýe­ri­ne ýe­tir­ýär­ler.
Goý, mil­li mi­ra­sy­my­zy, me­de­ni­ýe­ti­mi­zi we sun­ga­ty­my­zy giň­den öw­ren­mek­de, ony dün­ýä ýaý­mak­da ägirt uly iş­le­ri dur­mu­şa ge­çir­ýän Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň jan­la­ry sag, ömür­le­ri uzak bol­sun, il-ýurt bäh­bit­li be­ýik iş­le­ri he­mi­şe ro­waç al­syn!

Şem­şat Ýo­mu­do­wa,
Maýa Kulyýewa adyndaky TMK-nyň ýanyndaky Daňatar Öwezow adyndaky TDÝSM-niň horeografiýa sungaty bölüminiň müdiri.