Dünýäniň köp ýurtlarynyň ýaşaýjylarynyň arasynda kitaplaryň audio görnüşini diňlemek has ileri tutulýar. Şeýle kitaplary ylgawda ýa-da sport zalda, işe ýa-da öýe ulagda barýarkak, haýsydyr bir mehaniki işi edenimizde diňleýäris. Bu geň däl, çünki kitaplary audio arkaly diňlemek oňaýly we elýeterli. Şeýle-de bolsa, hünärmenler maglumatlary ýatda saklamak üçin, kitaplary özümiziň okamagymyzy maslahat berýärler.
Kitaby fonografda diňlemegi teklip eden Tomas Edisonyň, şol döwürlerde döreden bu usulyýeti biziň günlerimizde giň gerimde ulanyşa girizildi. Häzirki wagtda kitaplaryň sesli görnüşleriniň meşhurlygy ýylsaýyn artýar. Audiokitaplara bolan islegiň artmagynyň sebäbine düşünmek kyn däl. Çünki şeýle görnüşli kitaplary jemgyýetçilik ulaglarynda, sport zallarynda ýa-da adaty öý işlerini berjaý edýän wagtymyz diňläp bilýäris. Audio görnüşli kitaplar, görüş ukyby pes bolan adamlaryň edebiýat dünýäsi bilen tanyşmagyna oňaýly mümkinçilik döredýär.
Ýöne audiokitaplar çap edilen neşirleriň ýerini doly tutup bilmeýär, sebäbi olar suratlary görkezip bilmeýärler. Mundan başga-da şeýle usul arkaly teksti kabul etmek aňsat düşmeýär. Şeýle hem, audiokitap diňlemek adaty okaýyşdan has köp wagt talap edýär. Alymlaryň geçiren birnäçe barlaglarynda kitap gulak bilen kabul edilen halatynda, diňleýjiniň pikiriniň başga bir dünýä sowlup biljekdigi subut edildi. Teksti yzarlamaýanlygy üçin diňleýji az ýatda saklaýar we gürrüňleriň wakalaryna içgin aralaşyp bilmeýär. Ylmy barlaga gatnaşyjylar başga bir işe güýmenmän audiokitaby ýörite diňleselerem, olaryň ünsüniň başga bir ýana sowlandygy belli bolupdyr.
Möwlam GARLYÝEW,
S.A.Nyýazow adyndaky TOHU-nyň talyby.