Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ilatymyzyň sagdynlygyny goramak döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. «Saglyk» Döwlet maksatnamasyna laýyklykda geçirilýän işleriň hatarynda keselleriň öňüni almak, ýokanç keselleri düýbünden ýok etmek boýunça geçirilýän möhüm çäreler giň gerimde ýaýbaňlanýar.
Öňüni alyş sanjymlary ýurdumyzda ýokary derejede alnyp barylýar. Çagalaryň we uly ýaşly adamlaryň arasynda keselleriň öňüni alyş sanjymlaryň ýaşyna görä we köpçülikleýin ýerine ýetirilmegi netijesinde ýurdumyzda birnäçe ýokanç keseller düýbünden ýok edildi. Bu keselleriň düýbünden ýok edilmegi halkara guramalar tarapyndan ykrar edildi we degişli güwänamalar bilen tassyklandy. Häzirki wagtda hem öňüni alyş sanjymlary geçirilýär. Keselleriň garşysyna sanjym işleri ýurdumyzda keselleriň ýaýramagyna garşy göreşmekde, abadançylygy üpjün etmekde ygtybarly serişde bolup durýar.
Bu geçirilýän keselleriň öňüni alyş çäreleri örän möhüm çäredir. Ýurdumyzda her ýylda Immunizasiýa hepdeligi keselleriň öňüni almak maksady bilen geçirilýär. Şeýle hem möwsümleýin ýiti respirator keselleriň öňüni alyş sanjymlaryny almak barada lukmanlar we şepagat uýalary tarapyndan ilatyň arasynda wagyz-nesihat işleri alnyp barylýar. Öňüni alyş sanjymlary döräp biläýjek birnäçe ýokanç keselleriň öňüni almakda örän wajypdyr. Mundan başga-da, ululary we çagalary dürli kesellerden goramak üçin keseliň öňüni alyş sanjymlaryny öz wagtynda almalydygy barada gürrüňdeşlikler hem geçirilýär.
Çagalary döräp biläýjek dürli kesellerden goramak zerurdyr. Aýratyn hem çaga iki ýaşaýança sanjym çärelerini geçirmäge uly üns bermelidigi, çaga lukmanyň görkezmesi bilen sanjym edilýändigi barada hemişe düşündiriş işleri geçirilýär. Her bir çaganyň ýaşyna görä sanjymlar öz wagtynda doly we dogry edilse, onda sanjymlaryň netijesi has hem artar we çaga kesellerden goragly bolar.
Meýilnama boýunça sanjym ediljek raýatlar üçin ýörite ýazuwlar geçirilýär we öňüni alyş sanjymlary edilýär. Bu edilýän sanjymlar bedeniň göreşijilik ukybyny güýçlendirýär. Lukmanlar we şepagat uýalary tarapyndan sanjym ýörite meýilnama esasynda Saglyk öýlerine çagyrylyp degişli tertipde ýerine ýetirilýär.
Sagdyn durmuş ýörelgelerini durmuşa ornaşdyrmak, ynsan saglygyny berkitmek, dikeltmek, pugtalandyrmak, keselleriň öňüni almak we olary wagtynda ýüze çykarmak we bejermek, adamyň ömrüni uzaltmak, berk bedenli ýaş nesilleri kemala getirmek, bedenterbiýäni we sporty giňden wagyz etmek, arassaçylyk düzgünlerini berjaý etmek, ukyny doly we kadaly almak sagdyn durmuş ýörelgeleriniň esasy sütünleridir.
Döwletimiz tarapyndan raýatlaryň saglygy we abadançylygy hakynda hemişe alada edilýär. Adam ömrüniň dowamlylygyny artdyrmakda onuň öz saglygy barada aladalanmagy, özüni alyp barşy, zähmet bilen dynç alşy sazlaşdyrmagy, sagdyn we kadaly iýmitlenmegi, bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmagy, işjeň hereketde bolmagy möhüm bolup durýar. Bu düzgünler berjaý edilse sagdyn, berk bedenli hem-de uzak ýaşamaga ýardam berer. Munuň üçin zyýanly endiklerden daşda durmaly. Diňe sagdyn durmuş ýörelgelerine eýerip ýaşamaly. Şeýle edilende sagdyn we berk bedenli bolmaga, ömür dowamatynyň artmagyna mümkinçilik döreýär.
Jeren Jumaýewa,
Aşgabat şäherindäki 5-nji Saglyk öýüniň baş lukmany.