Her ýy­lyň 19-njy ýan­wa­ryn­da Mil­li pat­rak gü­ni bel­le­ni­lip ge­çil­ýär. Pat­rak taýýarlamak ame­ri­ka­ly­la­ryň mil­li däp-des­sur­la­ry­nyň bir bö­le­gi bo­lup, baý­ram­çy­lyk­lar­da, da­ba­ra­lar­da we film­le­re to­ma­şa edi­len­de uly hö­wes bi­len iýil­ýär. Adam­zat ta­ry­hyn­da ir­ki dö­wür­ler­den bä­ri mek­ge­jö­wen dä­ne­si oda göm­len, gaý­na­dy­lan we gow­ru­lan gör­nü­şin­de taýýarlanypdyr.
Ata Wa­ta­ny Mek­si­ka ha­sap­lan­ýan mek­ge­jö­we­niň dün­ýä­de 200 tö­we­re­gi gör­nü­şi bar. Mek­ge­jö­wen sarp edi­li­şi bo­ýun­ça bug­daý­dan we şa­ly­dan soň üçün­ji orun­da dur­ýar. Ha­sy­ly bi­len at­daş bu ösüm­li­giň halk ara­syn­da­ky ýör­gün­li ady «mek­ge» bo­lup, gaý­na­dy­lyp ýa-da gow­ru­lyp iý­mek­den baş­ga-da, nahara, süý­jü­lik­le­re we iş­däa­çar­la­ra hem go­şul­ýar. Mek­gä­ni kö­ze gö­müp iý­mek dä­bi ame­ri­kan me­de­ni­ýe­ti­niň ir­ki dö­wür­le­rin­den göz­baş alyp gaýd­ýar. Dä­ne­ler pop-pop edip ses çykaryp, ak­ja ýyl­dyz­lar kö­züň ara­syn­dan aty­lypdyr. Mu­ny Ame­ri­ka gö­çüp ge­len taý­pa­lar «pop­korn» di­ýip at­lan­dy­ryp­dyr­lar. «Pop­korn» sö­zi biziň dilimize «pat­rak» diýip ge­çip­dir. XVI asyr­da pat­rak Ýew­ro­pa we Gün­do­gar ýurt­la­ry­na ýaý­rap baş­la­ýar. Şol dö­wür­de adam­lar mil­li däp-des­sur­la­ryň bel­len­ýän gün­le­rin­de süýt­li mek­gä­ni çi­şe dü­züp, köz­de bi­şi­rip iý­ýän eken­ler. Mek­ge­jö­wen dä­ne­si­niň äh­li gör­nü­şin­den pat­rak taý­ýar­lap bol­ma­ýar. Pat­rak mek­ge­jö­we­niň ow­nuk dä­ne­li pop sor­tun­dan taý­ýar­la­nyp­dyr. Mek­gä­niň bu gör­nü­şi­niň dü­zü­min­de köp muk­dar­da suw sak­lan­ýar.
Pat­rak nähili taý­ýar­lan­ýar?
Pat­rak taý­ýar­la­mak üçin aý­ra­tyn şert hök­man däl. Öňler pat­rak taý­ýar­la­mak üçin ga­zan­da gyz­dy­ry­lan duz ýa-da çä­gä­niň ula­ny­lan­dy­gy­na ga­ra­maz­dan, mu­ny aş­ha­na şer­tin­de ýag­da hem aň­sat­lyk bi­len taý­ýar­lap bol­ýar. Mu­nuň üçin ag­zy aý­na ga­pak­ly ýal­pak sa­ja bi­raz ýag aý­la­ma­ly. Ýag go­wy gy­zan­dan soň bir gy­sym mek­ge dä­ne­si­ni salyp, ga­pa­gy­ny ýap­ma­ly. Az sa­lym­dan soň sa­jyň içi pat­rak­dan do­lar. Soň­ra sa­jy pe­jiň üs­tün­den aý­ryp, pat­ra­gy ga­ba sal­ma­ly. Ýe­ne-de sa­jy gyz­dy­ryp, şol ter­tip­de pat­rak taý­ýar­la­ber­me­li. Eger-de duz­ly pat­rak ha­la­ýan bol­sa­ňyz, du­zuň üs­tü­ne azajyk suw gu­ýup, şe­re­be taý­ýar­la­ma­ly. Soň­ra şe­re­bä­ni go­wur­mak is­le­ýän dä­nä­mi­ziň üs­tü­ne gu­ýup, ma­za­ly bu­la­ma­ly. Duz­ly suw dä­ne­le­re si­ňip, çy­gy çe­ki­len­den soň, pat­rak bi­şir­mä­ge baş­la­ber­me­li.
Dä­ne­le­riň ýa­ry­lyp pat­ra­ga öw­rül­me­gi 200 de­re­je gyz­gyn­lyk­da bo­lup geç­ýär. Dä­ne­ler gow­ru­lan­da suw bu­gar­ýar we için­dä­ki krah­mal ýel­meş­ýär. Ýo­ka­ry gyz­gyn­lyk se­bäp­li, dä­nä­niň ga­by­gy ýa­ryl­ýar we krah­mal ak reň­ke öw­rü­lip, pat­rak eme­le gel­ýär. Dä­nä­niň pat­ra­ga öw­rül­me­gi tä­sin te­bi­gy ha­dy­sa­la­ryň bi­ri­dir. Pat­rak B we E wi­ta­min­le­re baý iý­mit bo­lup, adam be­de­ni­ni ze­rur bo­lan an­ti­ok­si­dant­lar bi­len üp­jün ed­ýär. Pat­rak dün­ýä­de güýmenje hökmünde iň köp iýil­ýän iý­mit­le­ri­ň bi­ri ha­sap­lan­ýar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА