Su­wuk na­har­lar sy­ýa­hat­çy­lyk gast­ro­no­mi­ýa­sy­nyň aý­ryl­maz bir bö­le­gi bo­lup, ta­gam sa­naw­na­ma­syn­da esa­sy or­ny eýe­le­ýär. Köp­le­riň gu­rak iý­mit­le­ri ýa-da tiz ta­gam­la­ry ha­la­ýan­dy­gy­na ga­ra­maz­dan, kä­bir adam­lar ýe­ňil­jek çor­ba­la­ry iý­me­gi kem gö­re­nok­lar. Esa­san hem, ag­şam­lyk na­ha­ryn­da «agyr» na­har­la­ry däl-de, gök önüm­ler­den taý­ýar­la­nan su­wuk na­har­la­ry iý­mek sag­lyk üçin peý­da­ly ha­sap­lan­ýar. Hä­zir­ki wagt­da dün­ýä­de et­den, ba­lyk­dan, dä­ne­li­ we gök önüm­ler­den 250-den gow­rak dür­li gör­nüş­li çor­ba taý­ýar­la­nyl­ýar. Ga­ze­ti­mi­ziň şu sa­nyn­da sy­ýa­hat­çy­lar ta­ra­pyn­dan da­dyp gö­rül­me­gi mas­la­hat be­ril­ýän çor­ba gör­nüş­le­ri ba­ra­da mag­lu­mat ber­me­gi ma­kul bil­dik.

Gaz­pa­ço, Is­pa­ni­ýa. Çö­rek­li çor­ba An­da­lus aş­ha­na­sy­nyň meş­hur ta­gam­la­ry­nyň bi­ri­dir. Po­mi­dor go­ýult­ma­sy­na burç, gök ot­lar­dyr ow­nuk dog­ra­lan hy­ýar go­şu­lyp taý­ýar­la­nyl­ýan gaz­pa­ço çor­ba­sy so­wuklygyna içil­ýär. So­wuk çor­ba sü­ýü­me we wi­ta­min­le­re baý bo­lup, Is­pa­ni­ýa­da tom­su­na iň köp iýil­ýän ta­gam­la­ryň bi­ri­ne öw­rül­ýär. Çor­ba­nyň bu gör­nü­şi­ne et go­şul­ma­ýar. Gaz­pa­ço taý­ýar bo­lan­dan soň üs­tü­ne gow­ru­lan dört­burç çö­rek bö­le­jik­le­ri goý­lup hö­dür edil­ýär. Is­le­ge gö­rä bu ta­ga­ma li­mon su­wy, hoz, di­lim­le­nen ga­wun, al­ma we üzüm hem goşul­ýar. Gaz­pa­ço is­pan­la­ryň «gök önüm­li ça­ly» diý­mek hem bo­lar.
Kal­du wer­de, Por­tu­ga­li­ýa. Taý­ýar­la­ma­sy aň­sat bo­lan bu çor­ba zeý­tun ýa­gy, por­tu­gal şöh­la­ty (ço­ri­zo), so­gan, sa­rym­sak we kar­toş­ka go­şul­ýar. Kal­du wer­de çor­ba­sy­na sa­lyn­ýan kar­toş­ka­ pü­rä öw­rül­ýän­çä gaý­na­dyl­ýar. Por­tu­ga­li­ýa­nyň mil­li ta­ga­my­na baş­ga­ça «ýa­şyl çor­ba» hem di­ýil­ýär. Se­bä­bi çor­ba taý­ýar bo­lup barýarka üs­tü­ne in­çe­jik ke­si­len ýa­şyl ke­lem ýa-da ka­le go­şul­ýar. Şöh­lat­ly çor­ba Por­tu­ga­li­ýa bar­ýan sy­ýa­hat­çy­la­ryň iň köp is­leg bil­dir­ýän ta­gam­la­ry­nyň bi­ri­dir.
Bu­ýa­bes, Fran­si­ýa. «Mar­sel ba­lyk çor­ba­sy» hem di­ýil­ýän bu ta­gam Fran­si­ýa­nyň Or­ta­ýer deň­zi­niň ke­nar­ýa­ka­syn­da ýa­şa­ýan hal­ka mah­sus­dyr. Il­ki­baş­da çor­ba­nyň bu gör­nü­şi ba­lyk­çy­la­ryň ara­syn­da giň­den ýaý­rap, gün­di­zi­ne sa­tyl­man ga­lan ba­lyk­dyr de­ňiz önüm­le­rin­den ag­şam­lyk na­ha­ry hök­mün­de taý­ýar­la­nyp­dyr. Wag­tyň geç­me­gi bi­len ba­lyk çor­ba­sy köp­çü­li­ge ýaý­rap, fran­suz aş­ha­na­sy­nyň meş­hur na­har­la­ry­nyň bi­ri­ne öw­rül­ýär. Bu­ýa­bes çor­ba­sy­ny 1 ki­log­ram­dan gow­rak de­ňiz ba­ly­gy­nyň is­lendik görnüşinden taý­ýar­lap bol­ýar. Bu çor­ba ba­lyk­dan baş­ga-da, po­mi­dor, so­gan, sa­rym­sak, gök ot­lar, ys be­ri­ji­ler, li­mon şi­re­si hem go­şul­ýar. Bu­ýa­bes başga bir usul­da taý­ýar­la­nan­da bu çor­ba de­ňiz ba­ly­gy bi­len bi­le­lik­de leň­ňeç, ust­ri­sa, mi­di­ýa, mol­lýus­k we bö­lek­le­nen os­mi­nog hem go­şul­ýar.
Me­nu­do, Mek­si­ka. «Aş­ga­zan çor­ba­sy» hem diý­lip at­lan­dy­ryl­ýan bu ta­gam syg­ryň aras­sa­la­nan gar­nyn­dan taý­ýar­la­nyl­ýar. Me­nu­do çor­ba­sy­na no­hut, so­gan we ys be­ri­ji­ler go­şul­ýar. Mek­si­kan me­de­ni­ýe­tin­de toý da­ba­ra­la­ryn­dan soň myh­man­la­ra bir kä­se me­nu­do çor­ba­sy hö­dür edil­ýär. Be­je­riş se­riş­de­si ha­sap­lan­ýan bu çor­ba bir­nä­çe sa­gat­lap gaý­na­dyl­ýar. Me­nu­do köp­lenç maş­ga­la üçin däl-de, köp­çü­lik­le­ýin toý da­ba­ra­la­ry üçin taý­ýar­la­nyl­ýar. Çor­ba­nyň bu gör­nü­şi gök ot­lar­dyr bir di­lim li­mon bi­len bi­le­lik­de hö­dür edil­ýär.
Sy­gyr et­li pho, Wýet­nam. Sy­gyr etin­den taý­ýar­la­nyl­ýan bu çor­ba Tan ne­be­re­si döw­rün­de Hy­ta­ýyň de­mir­ga­zyk-gün­ba­ta­ryn­da ýa­şa­ýan taý­pa­lar ta­ra­pyn­dan oý­la­nyp ta­pyl­ýar. Hä­zir­ki wagt­da Wýet­na­myň meş­hur ta­gam­la­ry­nyň bi­ri ha­sap­lan­ýan pho çor­ba­sy­na çyl­ka sy­gyr eti, ýi­lik­li süňk, turp, gy­zyl çi­li ýa­gy, gök ot­lar go­şul­ýar. Pho meň­zeş çor­ba Hy­ta­ýyň Lanç­žou şä­he­rin­de, Taý­wan­da we Fi­lip­pin­ler­de hem taý­ýar­la­nyl­ýar. Pho çor­ba­sy hoş­boý ys­ly ot­lar we bir di­lim li­mon bi­len bi­le­lik­de hö­dür edil­ýär.
Borş, Uk­rai­na. Gün­do­gar Ýew­ro­pa­da we De­mir­ga­zyk Azi­ýa­da giň­den ýaý­ran çor­ba­nyň bu gör­nü­şi gy­zyl reň­ki bi­len ta­nal­ýar. Borş gaý­na­dy­lan etiň üs­tü­ne ke­lem, şu­gun­dyr, şeý­le hem gök önüm­ler (so­gan, kä­şir, kar­toş­ka, po­mi­dor, gök ot­lar) sal­nyp taý­ýar­la­nyl­ýar. Bu çor­ba­ny is­le­ge gö­rä di­ňe gök önüm­ler­den hem taý­ýar­lap bol­ýar. Şeý­le hem kä­bir ýer­de borş ba­lyk­dyr gök önüm­ler bi­len bi­le­lik­de hem bi­şi­ril­ýär. Borş taý­ýar bo­lan­dan soň gaý­mak, gaý­na­dy­lan ýu­murt­ga we kar­toş­ka pü­re­si bi­len bi­le­lik­de hö­dür edil­ýär. Süý­jüm­tik çor­ba so­wuk ýurt­la­ryň iň meş­hur na­har­la­ry­nyň bi­ri ha­sap­lan­ýar.
So­to aýam, In­do­ne­zi­ýa. To­wuk etin­den gaý­na­dy­lyp taý­ýar­la­nyl­ýan bu ta­ga­ma gaý­na­dy­lan ýu­murt­ga, unaş we tü­wi unun­dan ön­dü­ri­len wer­mi­şel go­şul­ýar. Bu­lar­dan baş­ga-da, çorba sa­ry im­bi­riň, ko­kos süý­dü­niň, gök ot­la­ryň go­şul­ma­gy has-da ta­gam­ly ed­ýär. So­to aýam In­do­ne­zi­ýa­dan baş­ga-da, Sin­ga­pur­da we Ma­laý­zi­ýa­da meş­hur bo­lup, ýer­li na­har­ha­na­lar­da iň köp sar­gyt edil­ýän na­har­la­ryň bi­ri ha­sap­lan­ýar.
«CNN Travel» sy­ýa­hat­çy­lyk saý­ty­nyň ýaz­ma­gy­na gö­rä, iň meş­hur çor­ba­la­ryň sa­na­wyn­da bu­lar­dan baş­ga-da, fi­rik çor­ba­sy (De­mir­ga­zyk Af­ri­ka), ka­ri­des çor­ba­sy (Pe­ru), ara­his çor­ba­sy (Gün­ba­tar Af­ri­ka), gum­bo (ABŞ), ha­ri­ra (Ma­rok­ko), har­ço (Gru­zi­ýa), lanç­hou (Hy­taý), mo­hin­ga (Mýan­ma), tom yum goong (Tai­land), ton­kot­su ra­men (Ýaponiýa), ýaý­la çor­ba­sy (Tür­ki­ýe) bar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА