Er­te­ki­ler­de, mult­film­ler­de ir sä­her bi­len ho­ra­zyň «gy-gy-gy-gyk» di­ýip gy­gy­ryp tu­tuş oba­ny tu­ruz­ýan­dy­gy ba­ra­da okan ýa-da gö­ren bol­sa­ňyz ge­rek. Gü­nüň do­wa­myn­da ho­ra­zyň bir­nä­çe ge­zek gy­gyr­ma­gy te­bi­ga­tyň ka­nu­ny ýa­ly bo­lup gö­rün­se-de, mu­nuň aý­ra­tyn se­bäp­le­ri bar. Guş­lar bi­len gy­zyk­lan­ýan hü­när­men­le­riň bel­le­me­gi­ne gö­rä, ho­raz Gün do­gan­da we günüň dowamynda 12-15 ge­zek gy­gyr­ýar.
Ho­ra­zyň gy­gyr­ma­gy­nyň se­bäp­le­ri:
To­wuk­la­ryň we daş-tö­we­re­gi­ndäkileriň ün­sü­ni özü­ne çek­mek üçin.
Howp­ly ýag­da­ýy duý­dur­mak üçin.
Beý­le­ki ho­raz­la­ra ara­çä­gi we eýeçiligi yg­lan et­mek üçin.
Şat­lyk­ly ýag­da­ýy habar bermek üçin.
Jan­ly-jan­dar­la­ryň kö­pü­sin­de gi­je-gün­di­ziň aý­la­wy­ny yzar­la­ýan iş­jeň­lik rit­mi bar. Ge­çi­ri­len bar­lag­la­ra gö­rä, ho­raz­la­ryň bio­lo­gik sa­ga­dy ir bi­len oýa­nyp, be­gen­ji­ni daş-tö­we­re­gi­ndäkilere ha­bar ber­me­gi­ni üp­jün ed­ýär. Kä­bir alym­lar gy­zyl ke­keç­li­le­riň daň bi­len gy­gyr­ma­gy­ny gor­mon iş­jeň­li­gi bi­len hem dü­şün­dir­ýär­ler. Syn eden bol­sa­ňyz bir ho­raz «aý­dym aýt­ma­ga baş­lan­da» beý­le­ki ho­raz­lar hem oňa go­şu­lyş­ýar­lar. Mu­ny şeý­le­räk dü­şün­dir­mek bo­lar: bir ho­raz gy­gy­ryp özü­niň ara­çä­gi, eýe­çi­li­gi we ýag­da­ýy ba­ra­da tö­we­re­gi­ne ha­bar ber­ýär. Eger-de çä­gi­ne nä­ta­nyş ho­raz­dyr guş­lar aýak bas­sa, kyn­çy­lyk çek­jek­di­gi­ni duý­dur­ýar. Duý­du­ryş ber­ýän ho­raz se­si­ni has uzak­da­ky ho­raz­la­ryň hem eşit­me­gi üçin be­ýik ýe­re çy­kyp gy­gyr­ýar. Beý­le­ki ho­raz­lar hem oňa jo­gap gaý­tar­ýar­lar. Gy­gy­ry­şyp ha­bar­laş­mak zyn­jyr ýa­ly bo­lup, 2-20 tö­we­re­gi ho­ra­zyň ara­syn­da bo­lup geç­ýär.
Ho­raz guş­lar maş­ga­la­sy­nyň to­wuk­lar toparyna de­giş­li bo­lup, owa­dan reň­ki, uzyn guý­ru­gy we ullakan gyzyl ke­ke­ji bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Hä­zir­ki wagt­da dün­ýä­de öý to­wu­gy­nyň 60 tö­we­re­gi gör­nü­şi bo­lup, ho­razlar 15 ýy­la çen­li ýa­şa­ýar. Jüý­je­lik­den saý­la­nan ho­raz 5-6 aý­lyk­da gy­gy­ryp baş­la­ýar.